ХIX зууны сүүлчээр Бентамын эмперик утилитаризмын зарчимд тулгуурлан хууль зүйн позитивизм, шинэкантч эрх зүйн философийн эсрэг Рудольф фон Иеринг өөрийн үзэл онолыг гаргаж, түүнийгээ “реалист онол” хэмээн нэрлэснээр энэхүү онолын эх үндэс тавигджээ. Эрх зүйн реализм нь англо-саксоны эрх зүйн тогтолцоотой улс орнуудад хөгжихөөс гадна мөн баруун Европод скандиновын орнуудад (А.Хегерштрем, В.Лундштед, А.Росс г.м) хөгжсөн байна. Эрх зүйн реалист онол нь үзэл санааны хувьсалын үр дүнд ХХ зууны 30-иад оны сүүлээр сэтгэлгээний “радикал” болон “дундыг баримтлагчид” гэсэн 2 үндсэн чиглэлээр хөгжиж ирэв. Реалист онолын нөлөөгөөр “эрх зүйн социологийн онол” үүсч хөгжсөн юм.
Америкийн болон скандиновын реалистууд аль аль нь эрх зүйг формализмаас ангижруулах зорилготой гарч ирсэн. Скандиновын эрдэмтэд өөрсдийн судалгаанд эрх зүйн хэм хэмжээ, хариуцлага, хууль ёсны ойлголт зэрэг асуудлыг хязгаарладаг бол АНУ-ын хуульчид үндсэндээ эрх зүйн практикийн хүрээнд хууль зүйн механизмыг бодитой хэрэгжүүлэхэд чиглэгдэж байна.
Эрх зүйн реализм үүсч хөгжсөнөөр шүүх, захиргааны шийдвэр хэм хэмжээнд үндэслэгдэх ёстой гэсэн зарчим тодорхой хэмжээгээр ач холбогдлоо алдаж ирсэн байна.