Бүтээлийн нэр
Хяналтын журмаар гомдол гаргах шалгуурын үзэл баримтлал ба улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг: Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах арга хэрэгсэл болох нь
Зохиогч
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй,
Шүүх эрх мэдэл
Бүтээлийн товч
Монгол Улсын хууль зүйн салбарт сүүлийн гурван жилд гарсан өөрчлөлтөөс ирэх жилүүдийн өнгө тодорхойлогдоно гэхэд хилсдэхгүй бөгөөд 2019 оны Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлт, 2021 оны Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга зэрэг суурь хуулиудын хэрэгжилтийн үр нөлөө, зохицуулалтын тогтвортой байдал хэрхэх бол гэсэн томоохон сорилт биднийг хүлээж байна.
Хууль тогтоогчоос Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад зарчмын шинжтэй шинэ зохицуулалт хэд хэдийг хуульчилсан ба салбарын мэргэжилтэн, хууль хэрэглэгч субъектүүдийн дунд өрнөх хэлэлцүүлэг эрчимтэй байгаа энэ үед судлаач, хуульч, өмгөөлөгчдийн санал, бодлоо уралдуулж байгаа сэдэв нь хяналтын журмаар гомдол гаргах үндэслэл яах аргагүй мөн билээ.
Энэ нь хэдийгээр дотоодын эрх зүйд цоо шинэ биш боловч шинэлэг зохицуулалт болсон, мөн эрх зүйн соёл өндөр хөгжсөн бусад улсуудын хувьд “шүүлтүүрийн тогтолцоо” (англ. filtering system); “шүүлтүүрийн арга хэрэгсэл” (англ. filtering mechanism); сонгох шалгуур (англ. the Selection Criteria) хэмээх томьёоллоор өмнө нь байсан, одоо ч байгаа ойлголт юм. Иймд энэхүү ойлголтын үзэл баримтлал, Монгол Улсын хөрсөнд “албан ёсоор” хуульчлагдсан нь бусад улсынхтай дүйх эсэх, зарим судлаачийн асууж байгаа шиг үүнийг “Stare decisis”-ийн зарчмын эхлэл тавигдсан гэж үзэх эсэх, хэрэв тийм бол энэ нь Монгол Улсын эрх зүйн тогтолцооны соёл, уламжлалтай зөрчилдөх эсэх, үгүй бол өөрөөр хэрхэн ойлгож хэрэглэх зэрэг асуултад хариулт эрснээс үндэслэн энэхүү илтгэлийг бичлээ.
Энэхүү илтгэлд бичсэн агуулга, санаа нь илтгэл бичигчийн хувь судлаачийн үүднээс хандаж, гагцхүү онолын талаас нь судлахыг хичээсэн бичил судалгаа бөгөөд практик нөхцөл байдал, хэрэгжүүлэх арга замыг хөндөөгүй, мөн аливаа байгууллагын үзэл баримтлал, байр суурийг төлөөлөхгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.
Хууль тогтоогчоос Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад зарчмын шинжтэй шинэ зохицуулалт хэд хэдийг хуульчилсан ба салбарын мэргэжилтэн, хууль хэрэглэгч субъектүүдийн дунд өрнөх хэлэлцүүлэг эрчимтэй байгаа энэ үед судлаач, хуульч, өмгөөлөгчдийн санал, бодлоо уралдуулж байгаа сэдэв нь хяналтын журмаар гомдол гаргах үндэслэл яах аргагүй мөн билээ.
Энэ нь хэдийгээр дотоодын эрх зүйд цоо шинэ биш боловч шинэлэг зохицуулалт болсон, мөн эрх зүйн соёл өндөр хөгжсөн бусад улсуудын хувьд “шүүлтүүрийн тогтолцоо” (англ. filtering system); “шүүлтүүрийн арга хэрэгсэл” (англ. filtering mechanism); сонгох шалгуур (англ. the Selection Criteria) хэмээх томьёоллоор өмнө нь байсан, одоо ч байгаа ойлголт юм. Иймд энэхүү ойлголтын үзэл баримтлал, Монгол Улсын хөрсөнд “албан ёсоор” хуульчлагдсан нь бусад улсынхтай дүйх эсэх, зарим судлаачийн асууж байгаа шиг үүнийг “Stare decisis”-ийн зарчмын эхлэл тавигдсан гэж үзэх эсэх, хэрэв тийм бол энэ нь Монгол Улсын эрх зүйн тогтолцооны соёл, уламжлалтай зөрчилдөх эсэх, үгүй бол өөрөөр хэрхэн ойлгож хэрэглэх зэрэг асуултад хариулт эрснээс үндэслэн энэхүү илтгэлийг бичлээ.
Энэхүү илтгэлд бичсэн агуулга, санаа нь илтгэл бичигчийн хувь судлаачийн үүднээс хандаж, гагцхүү онолын талаас нь судлахыг хичээсэн бичил судалгаа бөгөөд практик нөхцөл байдал, хэрэгжүүлэх арга замыг хөндөөгүй, мөн аливаа байгууллагын үзэл баримтлал, байр суурийг төлөөлөхгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.
Түлхүүр үг
Хяналтын журмаар гомдол гаргах; Шүүхэд хандах эрх; Улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг; Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдал; Жишгийн эрх зүй; Stare Decises; Filtering System; Filtering Mechanism; Public Purpose; Private Purpose; Right of Access to the Supreme Court;
Бичигдсэн огноо
2021-12-30
Хуудсын тоо
11
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2022-01-12
Товч мэдээлэл үзсэн
4553
Бүрэн эхээр нь үзсэн
259
Эшлэлийн тоо
33
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
С.Цэрэндолгор
“Хяналтын журмаар гомдол гаргах шалгуурын үзэл баримтлал ба улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг: Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах арга хэрэгсэл болох нь” (2021), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1146
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

2025 оны 02 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
2 days ago

Ep45: Хүүхдийн хадгаламж ба зээлийн барьцаа
6 days ago

Ep44 | Газар эзэмших эрх дуусгавар болоход Засаг даргад газраа хүлээлгэн өгөх үүрэгтэй
1 week ago

Ep43 | ЗХХА-ыг хүчин төгөлдөр бус болохыг тогтоолгох нэхэмжлэл ба Ковидын тусгаарлалт
2 weeks ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Насанд хүрээгүй этгээд нь гэр бүлийн дундын эд хөрөнгийн хамтран эзэмшигч байна
2025-03-11
-
PUBG Mobile тоглоомын данс цэнэглэх үйл ажиллагааг байнга эрхэлж, ашиг олох нь тодорхой тохиолдолд хууль бус шинжтэй байх боломжтой
2025-03-10
-
Худалдах-худалдах авах гэрээний үнийг харилцан тохиролцоогүй бол гэрээ байгуулагдаагүй гэж үзнэ
2025-02-26
-
Judilogy
2025-03-10 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Жонил Хан Саран
2025-03-07 Бакалаврын ажилдуудаж байна ! -
Тэрбишийн Мөнх-Эрдэнэ
2025-03-05 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-03-05 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Хүүхлээ Одонтуяа Батболдын Түвшингэрэлт
2025-02-28 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Батжаргалын Ариунзаяа, Равданбямбын Оюундэлгэр
2025-02-27 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Батсүх Намуун
2025-02-25 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Лутсүхийн Энхсайхан
2025-02-25 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-02-24 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-02-18 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна !