Иргэний хэрэг үүсгэх ажиллагаа дахь шүүхэд мэдүүлэх эрхийн хэрэгжилт /нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзах захирамжийн жишээн дээр/

Батсайханы Наранцэцэг Виндекс ХХН Бэгзжавын Уянга Энхбаатарын Энхцэцэг Баяраагийн Баялагмаа

Энэхүү судалгааг Нээлттэй Нийгэм Форумын санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэсэн болно.

Эрх зүйн шүүмж

Үндсэн хуулийн эрх зүй, Иргэний процессын эрх зүй

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван зургаадугаар зүйлийн 14-т “шүүхэд мэдүүлэх эрх”-ийг “Монгол Улсын хууль, олон улсын гэрээнд заасан эрх, эрх чөлөө нь зөрчигдсөн гэж үзвэл уул эрхээ хамгаалуулахаар шүүхэд гомдол гаргах, бусдын хууль бусаар учруулсан хохирлыг нөхөн төлүүлэх...” гэж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хууль (ИХШХШтХ)-ийн 3 дугаар зүйлийн 3.1 дэх хэсэгт “Монгол Улсын хууль, Монгол Улсын нэгдэн орсон олон улсын гэрээнд заасан хүний эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлоо зөрчигдсөн гэж үзэж байгаа аливаа этгээд уг эрхээ хамгаалуулахаар энэ хуульд заасан журмын дагуу шүүхэд нэхэмжлэл, хүсэлт, гомдол гаргах хэлбэрээр мэдүүлэх эрхтэй” гэж тус тус тодорхойлсон. Энэ эрхийн дагуу иргэн,
хуулийн этгээдээс зөрчигдсөн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл (хүсэлт, гомдол) гарган, маргаантай асуудлаа шүүхийн журмаар хуулийн дагуу, үндэслэлтэй шийдвэрлүүлэх боломж бүрдсэн.

Шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл, хүсэлт, гомдлыг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмын дагуу хэрэг үүсгэн шийдвэрлэхээс өмнө нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзах тохиолдол цөөнгүй байна. Монгол Улсын хэмжээнд 2018 онд иргэний хэргийн шүүхэд нийт 64,518 нэхэмжлэл гаргасны 10,397 буюу 16.1 хувийг, 2019 онд нийт 62,010 нэхэмжлэл гаргасны 9,737 буюу 15.79 хувийг хүлээн авахаас татгалзжээ.

Эдгээр тоон үзүүлэлтээс харахад иргэний 10 нэхэмжлэл тутмын нэгээс хоёрыг хүлээн авахаас татгалзаж байна гэсэн үг юм. Тодруулбал, иргэний хэргийн шүүхээс 2019 онд хүлээн авахаас татгалзсан нийт 9,737 захирамжийн 67 хувьд “нэхэмжлэлийн бүрдүүлбэр хангаагүй” гэсэн үндэслэл дурдан хүлээн авахаас татгалзсан байна.

Иргэний хэрэг үүсгэх ажиллагаа, шүүхэд мэдүүлэх эрх, нэхэмжлэл хүлээн авахаас татгалзах, нэхэмжлэл хүлээн авахад саад болсон зөрчил

2021-10-28

102

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2022-02-17

3779

141

42

Б.Наранцэцэг Виндекс ХХН Б.Уянга Э.Энхцэцэг Баяраагийн Баялагмаа “Иргэний хэрэг үүсгэх ажиллагаа дахь шүүхэд мэдүүлэх эрхийн хэрэгжилт /нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзах захирамжийн жишээн дээр/” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1172

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх