1. 2022 оны дөрөвдүгээр сард Монголын хуульчдын холбоо болон GRATA International LLP байгууллагаас хамтран зохион байгуулсан “Гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах эрх зүйн аргууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаанд ТЭРГҮҮН байр эзэлсэн бүтээл.

2. 2013 оны Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.1.1 хэсэг

3. 2002 оны Газрын тухай хуулийн 44 дугаар зүйлийн 44.6 хэсэг

4. Theodore H.Moran, “Foreign Direct investment and Development: The New Policy Agenda For Developing Countries And Economies in Transition”, Institution for Economics, Washington DC, 1992, p-20

5. Олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэлийн эмхэтгэл, “Олон улсын эдийн засгийн харилцаан дахь Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар (Хөрөнгө оруулалтын гэрээний эрх зүйн орчин)”, УБ., 2016, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=924, 41 дэх тал/

6. Хууль зүйн Үндэсний хүрээлэн, “Монгол Улс дахь гадаадын хөрөнгө оруулалтын зохицуулалтын үүсэл хөгжил, хэтийн төлөв судалгааны тайлан”, УБ., 2009, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=263, 615 дахь тал

7. Theodore H.Moran, “Foreign Direct investment and Development: The New Policy Agenda For Developing Countries And Economies in Transition”, Institution for Economics, Washington DC, 1992, p-29

8. Charles Oma, “Policy Competition for Foreign Direct Investment, A study of Competition among Governments to attract FDI, Development Centre of The organization for Economic Co-operation and Deveoplement (OECD)”, 2000, p-20

9. О.Амархүү, “Монголын орчин цагийн экологийн эрх зүй, хоёр дахь хэвлэл”, УБ., 2009, 329 дэх тал

10. 1992 оны Үндсэн хуулийн 6 дугаар зүйлийн 5 дахь заалт

11. 1924 оны Үндсэн хуулийн 3 дугаар зүйлийн 1 дэх заалт “БНМАУ-ын хязгаарын дотор бүхий газар ба уул уурхай хийгээд ой мод, ус, тэдгээрийн баялгууд нь ардын мэдэлд байвал зохих бөгөөд энэ тухай хувийн өмч байгуулж үл болно”

12. 1924 оны Үндсэн хуулийн 5 дугаар зүйлийн 10 дахь заалт

13. 1940 оны Үндсэн хуульд “Бүх газар, ой мод ,ус, тэдгээрийн баялаг улсын өмч буюу ард түмний хөрөнгө мөн” гэж заасан байв.

14. 2002 оны Газрын тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.4 дахь заалт

15. Т.Сэнгэдорж, С.Энхмэнд, С.Энхсаруул, “Экологийн эрх зүй Газрын эрх зүй”, УБ., 2015, 276 дахь тал

16. Үүнийг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй томьёолол болж чадаагүй гэж зарим эрдэмтэд үздэг. Тодруулбал, эрдэмтэн О.Амархүү “газар ашиглах эрх нь МУ-ын иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын эдэлдэг зарим эрхтэй (хуулийн 35.1.1, 35.1.2, 35.1.5) адил, үүрэг нь мөн л адил (хуулийн 35.3.1-35.3.5) байхаар хуульчлагдсан байна. Энэ утгаар авч үзвэл, Газрын тухай хуулийн дээр дурдсан зүйлүүд онолын хувьд маргаантай” гэжээ.

17. О.Амархүү, “Монголын орчин цагийн экологийн эрх зүй”, хоёр дахь хэвлэл, УБ., 2009, 348 дэх тал

18. Байгал орчин төлөв байдлын тайлан. 2006-2007 он. УБ., 2008 он 19 дэх тал

19. UNCTAD, “Investment Policy review Mongolia”, 2013, https://unctad.org/system/files/official- document/diaepcb2013d3_en.pdf, p-13 [Сүүлд үзсэн: 2022.03.12]

20. Монгол Банк, Үндэсний Статистикын хороо, “Хөрөнгө оруулалт: Санхүүжилтийн эх үүсвэр”, https://www.1212.mn/tables.aspx? tbl_id=DT_NSO_0901_001V1&INVESTMENT_select_all=0&INVESTMEN TSingleSelect=_101_102_1&YearY_select_all=0&YearYSingleSelect=_2020&viewtype=columnchart

21. Хөрөнгө оруулалтыг эх үүсвэрээр нь дотоод, гадаад эх үүсвэрээр тооцдог ба дотоод эх үүсвэрээр тооцохдоо улсын төсөв, бусад дотоод эх үүсвэрүүдийн нийлбэрээр тооцно.

22. Гадаад эх үүсвэрийг зээл, буцалтгүй тусламж, шууд хөрөнгө оруулалтын нийлбэрээр тооцно.

23. Монгол банкны Төлбөрийн тэнцэл, Сангийн яамны Төсвийн мэдээ, “Хөрөнгө оруулалт: Салбараар” https://www.1212.mn/tables.aspx?tbl_id=DT_NSO_0901_002V1&ISIC_INVESTMENT_select_all=0&ISIC_IN VESTMENTSingleSelect=_101_102_103_104_105_106_107_108_109_110_111_113_112_114_115_1&Ye arY_select_all=0&YearYSingleSelect=_2020_2019_2018&viewtype=columnchart

24. https://www.1212.mn/tables.aspx?tbl_id=DT_NSO_1500_004V3&COUNTRY_select_all=0&COUNTRYSingl eSelect=_1_2_3_4_5_6_7_8_9_10_11_12_13_14_15_16_18_17_19_20_21_22_23_24_25_26_27_28_29_ 30_31_32_33_34_35&YearQ_select_all=0&YearQSingleSelect=&YearY_select_all=0&YearYSingleSelect=_ 2020_2019_2018&viewtype=columnchart

25. 2021, Investment Climate Statement: Mongolia, https://www.state.gov/reports/2021-investment-climate- statements/mongolia/

26. OECD, “Domestic regulatory framework and investor protection”, https://www.oecd- ilibrary.org/sites/2e3a129c-en/index.html?itemId=/content/component/2e3a129c-en [Сүүлд үзсэн: 2022.03.14]

27. Монгол Улс дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам, “Монгол улсын 2020 оны хөрөнгө оруулалтын орчны мэдэгдэл”, https://mn.usembassy.gov/mn/2020-investment-climate-statement-mongolia-mn/

28. UNCTAD, “Investment Policy review Mongolia”, 2013, https://unctad.org/system/files/official- document/diaepcb2013d3_en.pdf, p-48 [Сүүлд үзсэн: 2022.03.12]

29. Мөн тэнд

30. John H Dunning and, Philippe Gugler, “Foreign direct investment, location and competitiveness, Progress in international business research”, Volume 2, 2008, P-105

31. Lehmanlaw Mongolia LLP, “Can foreign companies acquire land in Mongolia?”, https://lehmanlaw.mn/blog/can-foreign-companies-acquire-land-in-mongolia/ [Сүүлд үзсэн: 2022.03.14]

32. Монгол Улс дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам, “Монгол улсын 2020 оны хөрөнгө оруулалтын орчны мэдэгдэл”, https://mn.usembassy.gov/mn/2020-investment-climate-statement-mongolia-mn/

33. Энэ нь газах эзэмшил, ашиглалт байнгын шинжтэй, тухайн субьектийн бүхий л үйл ажиллагаагаа явуулах үндэс болно.

34. Т.Сэнгэдорж, С.Энхмэнд, С.Энхсаруул, “Экологийн эрх зүй Газрын эрх зүй”, УБ., 2015, 232-233 дахь тал

35. UNCTAD, “Investment Policy review Mongolia”, 2013, https://unctad.org/system/files/official- document/diaepcb2013d3_en.pdf, p-62 [Сүүлд үзсэн: 2022.03.12]

36. Ингэхдээ институт, зохицуулалтын түвшинд, гадаадын хөрөнгө оруулалтын газар эзэмших, ашиглах хуулийн зохицуулалтыг тодорхой, оновчтой болгох (Clarify and streamline the legal provisions regulating access to land title by foreign investors, including land possession and utilization rights), газрын бүртгэлийн цахимжуулах ажлыг дуусгаж, газар ашиглах эрхийн кадастрын мэдээллийг санд бүртгэх (Complete the land registry digitalization process and encompass registration of cadastral information, including cadastral image of land use rights into the land database) зөвлөмжийг хүргүүлсэн байна.

37. Хууль зүйн Үндэсний хүрээлэн, “Монгол Улс дахь гадаадын хөрөнгө оруулалтын зохицуулалтын үүсэл хөгжил, хэтийн төлөв судалгааны тайлан”, УБ., 2009, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=263, 664 дэх тал

38. Чөлөөт бүсийн тухай хуульд зааснаар “Чөлөөт бүс" гэж гаалийн татвар болон бусад татварын хувьд гаалийн нутаг дэвсгэрийн гадна оршиж байгаад тооцогдох, аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай дэглэм бүхий Монгол Улсын нутаг дэвсгэрийн хэсгийг хэлнэ.

39. Бусад нь, 1) экспортыг дэмжих замаар эдийн засгийн түлхэц үзүүлэх, 2) ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх, 3) технологийн болон удирдлага зохион байгуулалтын шинэ аргыг олж авах зэрэг юм.

40. Хууль зүйн Үндэсний хүрээлэн, “Монгол Улс дахь гадаадын хөрөнгө оруулалтын зохицуулалтын үүсэл хөгжил, хэтийн төлөв судалгааны тайлан”, УБ., 2009, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=263, 669 дэх тал

41. http://www.altanbulag.gov.mn/backend/f/Scy2aGXK3S.pdf

42. https://legalinfo.mn/mn/detail/6059

43. О.Хишигмөнх, “Монгол Улсын чөлөөт бүсийн хөгжилд тулгамдсан зарим асуудал”, 2 дахь тал

44. Б.Гэрэлжаргал, “Монгол Улсын чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх нь”, 2014, https://in.pinterest.com/pin/639229740832885792/, 2 дахь тал

45. Хууль зүйн Үндэсний хүрээлэн, “Монгол Улс дахь гадаадын хөрөнгө оруулалтын зохицуулалтын үүсэл хөгжил, хэтийн төлөв судалгааны тайлан”, УБ., 2009, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=263, 667 дахь тал

46. Мөн тэнд.

47. Т.Сэнгэдорж, С.Энхмэнд, С.Энхсаруул, “Экологийн эрх зүй Газрын эрх зүй”, УБ., 2015, 221 дахь тал

48. Мөн тэнд. 699 дахь тал

49. Minzi Su, “The role of foreign investment in China’s land use policy”, Asian Perspective, 2005, Vol. 29, No. 2 (2005), p-100

50. Charles Oma, “Policy Competition for Foreign Direct Investment, A study of Competition among Governments to attract FDI, Development Centre of The organization for Economic Co-operation and Deveoplement (OECD)”, 2000, p-52

51. Minzi Su, “The role of foreign investment in China’s land use policy”, Asian Perspective , 2005, Vol. 29, No. 2 (2005), p-100

52. Ibid. p-102

53. Ibid. p-103

54. Ibid. p-104

55. Ibid. p-105

56. Ibid. p-106

57. Ibid. p-109

58. Ibid. p-110

59. Ibid. p-111

60. Д.Мөнхцэцэг, П.Гантөмөр, “Гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах зохистой бодлого” судалгааны тайлан, Монгол Банк, Эдийн засгийн судалгаа эрдэм шинжилгээний хүрээлэн, 2015, 698 дахь тал

61. Нийслэлийн захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр, №604, 2019.09.25, https://shuukh.mn/single_case/6094?start_date=&end_date=&id=1&court_cat=3&bb=1

62. List of Mongolian Bilateral Investment Treaties (BITs), https://investmentpolicy.unctad.org/international- investment-agreements/countries/139/mongolia [Сүүлд үзсэн: 2022.03.17]

63. Hela Schwarz GmbH v.People’s Republic of China (ICSID Case No. ARB/17/19), https://www.italaw.com/sites/default/files/case-documents/italaw9908.pdf

64. Procedural Order No.2 (Decision on the Claimant’s Request for Provinsional Measures) https://jusmundi.com/en/document/decision/en-hela-schwarz-gmbh-v-peoples-republic-of-china-decision-on- the-claimants-request-for-provisional-measures-friday-10th-august-2018, [Сүүлд үзсэн: 2022.03.17]

65. Herbert Smith Freehills LLP, China-related investment arbitrations: three recent developments,

https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=3dd8a466-f54a-4739-b018-03b987fac626, 2017 [Сүүлд үзсэн: 2022.03.17]

66. ICSID Convention, 1966, https://icsid.worldbank.org/resources/rules-and-regulations/convention/overview 67 ICSID Concention Arbitration Rule, 1967, https://icsid.worldbank.org/resources/rules-and- regulations/convention/arbitration-rules

68. OECD, “Domestic regulatory framework and investor protection”, https://www.oecd- ilibrary.org/sites/2e3a129c-en/index.html?itemId=/content/component/2e3a129c-en [Сүүлд үзсэн: 2022.03.14]

69. https://investmentpolicy.unctad.org/publications/112/investment-policy-review-of-mongolia [Сүүлд үзсэн: 2022.03.12]