Батжаргалын Ариунзаяа : Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг хянах, бүртгэхэд тулгамдаж буй асуудал

Бүтээлийн нэр

Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг хянах, бүртгэхэд тулгамдаж буй асуудал

Зохиогч

Батжаргалын Ариунзаяа

Хэлбэр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Салбар

Үндсэн хуулийн эрх зүй, Захиргааны эрх зүй

Бүтээлийн товч

Захиргааны эрх зүйн ерөнхий ангид бие даан гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг хуулиар тусгайлан эрх олгогдсоны үндсэн дээр гарсан захиргааны хэм хэмжээний актаас ялгадаг бөгөөд тэдгээрийн бүртгэл, хяналтад тавигдах шаардлага өөр өөр байдаг. Гэтэл Захиргааны ерөнхий хуулиар нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын /Цаашид “НӨУБ” гэх/ бие даан гаргасан хэм хэмжээний актыг бүртгэж, хянахад түүний зарчим, онцлогт үл нийцэх бусад захиргааны хэм хэмжээний акттай адил шаардлага тавьсан. Тухайлбал: НИТХ-ын баталсан “Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт ТҮЦ ажиллуулах журам” буюу бие даан гаргасан хэм хэмжээний актад тавигдах боломжгүй “хуулиар тусгайлан эрх олгосон байх” шаардлагыг тавьснаар албан ёсоор бүртгэгдэж, хүчин төгөлдөр үйлчлэх боломжгүйд хүрсэн. Гэтэл уг харилцааг зохицуулсан өөр захиргааны хэм хэмжээний акт байхгүй тул ТҮЦ ажиллуулдаг иргэдэд тодорхойгүй нөхцөл байдал үүссэн. Түүнчлэн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 62 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасны дагуу НӨУБ-ын бие даан гаргасан хэм хэмжээний актыг бусад захиргааны хэм хэмжээний акттай адил хууль зүйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага урьдчилан хянаж, хүчин төгөлдөр болох эсэхийг шийдвэрлэж буй нь нутгийн өөрөө удирдах ёсонд нийцэж байгаа эсэхийг судлах болно. Мөн бусад улс орнууд бие даан гаргасан хэм хэмжээний актыг хэрхэн бүртгэж, хянаж буй талаар харьцуулан судлах болно.

Түлхүүр үг

Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага, нутгийн өөрөө удирдах ёс, бие даан
гаргасан хэм хэмжээний акт, захиргааны хэм хэмжээний актыг бүртгэх, хянах.

Бичигдсэн огноо

2022-05-31

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2023-05-27

Товч мэдээлэл үзсэн

1533

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Б.Ариунзаяа “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг хянах, бүртгэхэд тулгамдаж буй асуудал” (2022), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1598

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

1. С. Төмөр, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн эрх зүй: Нутгийн өөрөө удирдах ёс: онол, туршлага, хэтийн төлөв, Уб., 2004 он. 38 дахь тал.

2. Д. Баттулга, Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын хэм хэмжээний актын эрх зүйн зохицуулалт, Хууль дээдлэх ёс, 2017 он, №4. 5 дахь тал. https://legaldata.mn/b/322 -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

3. Монгол Улсын Үндсэн хууль, 2019 он. 59 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг.

4. Б. Чимид, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал: Нутгийн удирдлага, Гуравдугаар дэвтэр, Уб., 2004 он. 13 дахь тал.

5. Б. Чимид, Үндсэн хуулийн мэдлэг, Уб., 2008 он. 373 дахь тал.

6. Д. Гангабаатар, Үндсэн хуулийн эрх зүй: Төрийн байгуулал, зарчим, үзэл баримтлал, Уб., 2019 он. 163 дахь тал.

7. Нийслэлийн захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2014 оны 09 дүгээр сарын 23-ны өдрийн 21 дүгээр шийдвэр. http://www.shuukh.mn/zahirgaaanhan/761/view/ -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

8. Нийслэлийн захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2015 оны 09 дүгээр сарын 24-ний өдрийн Дугаар 0591 шийдвэр.https://shuukh.mn/single_case/218?daterange=2015-09-24%20-%202015-09- 24&id=1&court_cat=3&bb=1 -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

9. П. Одгэрэл “Захиргааны эрх зүйн ерөнхий анги” 3 дахь хэвлэл, Уб., 2016 он, 288 дахь тал.

10. П. Одгэрэл “Захиргааны эрх зүйн ерөнхий анги”3 дахь хэвлэл, Уб., 2016 он, 289-р тал.

11. Д. Баттулга, Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын хэм хэмжээний актын эрх зүйн зохицуулалт, Хууль дээдлэх ёс, 2017 он, №4. 6 дахь тал. https://legaldata.mn/b/322 -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

12. Захиргааны ерөнхий хууль, 65 дугаар зүйлийн 65.1 дэх хэсэг.

13. Захиргааны ерөнхий хууль, 66 дугаар зүйлийн 66.3.3.

14. Захиргааны ерөнхий хууль, 67 дугаар зүйлийн 67.2 дахь хэсэг.

15. Нутгийн өөрөө удирдах ёсны Европын Харти, 1985 он. 4 дүгээр зүйл. https://rm.coe.int/european-charter-for-local-self-government-english-version-pdf-a6-59-p/16807198a3 -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав

16. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2009 оны 05 дугаар сарын 20-ны өдрийн Дугаар 01 тогтоол “Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.4, 25.5 дахь хэсгийн заалт Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх тухай маргааныг эцэслэн шийдвэрлэсэн тухай” https://www.legalinfo.mn/law/details/1023?lawid=1023 -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

17. Хайнс-Зайделийн сан, ‘Эрх зүйн боловсрол академи, Захиргааны ерөнхий хуулийн хэрэгжилтийн үр дагаварт хийсэн үнэлгээ’ Cудалгааны тайлан, Уб., 2018 он. 204 дэх тал.

18. Emese Pal, Models of Legal Supervision over Local Self-Governments in Continental Europe (Excluding France), Pécs Journal of International and European Law-2018/II. http://ceere.eu/pjiel/wp-content/uploads/2019/03/emese-1.pdf -аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав. (Цаашид “Emese Pal” гэх)

19. Emese Pal, p.8.

20. Итали Улсын Үндсэн хууль, 124, 125 дугаар зүйл. https://www.refworld.org/docid/3ae6b59cc.html-аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав

21. Итали Улсын Үндсэн Хууль, 127 дугаар зүйл. https://www.refworld.org/docid/3ae6b59cc.html-аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

22. Angel-Manuel Moreno Molina, Local government in Spain, pp.16-18. http://www.ola-europe.com/index.phpeID=tx_nawsecuredl&u=0&file=fileadmin/user_upload/ressources/monographie/mono_en/mono_espagne_en_2013.pdf&t=1500477152&hash=78102ce4b46aa2d5067b86cc33ec5a5d-аас хамгийн сүүлд 2020.03.19-нд хандав.

23. Emese Pal, p.13.

24. Ч. Энхбаатар, Холбооны Бүгд Найрамдах Герман улсын төрийн эрх зүй, Уб., 2009 он. 132 дахь тал. 24 ХБНГУ-ын Тулгуур хууль, 1949 он. https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_gg/englisch_gg.html#p0148- аас хамгийн сүүлд 2020.03.20-нд хандав.

25. Dieter Haschke, Local Government Administration in Germany. https://germanlawarchive.iuscomp.org/?p=380- аас хамгийн сүүлд 2020.03.20-нд хандав.

26. Stane Vlaj, The System of Local self-government in the Republic of Slovenia with a Special Emphasis on the Status of The Capital City Ljubljan, p.680. https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=192938-аас хамгийн сүүлд 2020.03.20-нд хандав.

27. Ibid.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ