Уур амьсгалын өөрчлөлт өөс үүдэлтэй цаг агаарын аюулт болоод гамшигт үзэгдлийн давтамж ихсэж, дэлхий даяар үүнд анхаарлаа хандуулж байгаа ч, улс орон бүр бэлтгэлтэй, өөрсдийн гэсэн дасан зохицох, даван туулах чадавхтай байхыг сүүлийн 30 орчим жилийн турш холбогдох байгууллагуудаас эрчимтэй анхааруулж байна. Өөрөөр хэлбэл уур амьсгалын өөрчлөлт дэлхийн бөмбөрцгийн өнцөг булан бүрт харилцан адилгүй байх нь ойлгомжтой. Монгол орон оршдог дэлхийн бөмбөрцгийн хойд хагасын Азийн эх газарт дэлхийн бусад нутгаас илүү дулаарч, хур тунадас, ерөнхийдөө буурах, хуурайших, байгалийн гамшигт үзэгдэл нэмэгдэх хандлага давамгайлж байгааг судалгааны дүн харуулж байна. Газар зүйн байрлал, уур амьсгалын онцлог нөхцөл байдлаас шалтгаалан Монгол орон дэлхийн бусад бүс нутгаас илүү эрчимтэй дулаарах, нийгэм эдийн засгийн хөгжилд үзүүлэх нөлөөлөл нь илүү таагүй байх боломжтой гэдгийг салбарын эрдэмтэн судлаачид тэмдэглэжээ.
Иймд Монгол Улсын хувьд уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, даван туулах, цаашлаад сааруулах арга хэмжээнүүдийг бодлогын болоод практик түвшинд авч хэрэгжүүлэх нь зүйтэй. Энэхүү нийтлэлээрээ уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, даван туулах талаар манай улс тодорхой бодлого баримталдаг эсэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, даван туулах талаар холбогдох чиг үүргийг зохицуулсан эрх зүйн зохицуулалт бий эсэхэд дүгнэлт өгч, тэдгээрийн онцлогийн талаар гүехэн судалснаа сийрүүлсэн болно.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
[1] Уул уурхайн эрх зүй судлалын сан ТББ-ийн судлаач, магистрант
[2] "Уур амьсгалын өөрчлөлтийн сөрөг үр дагавар” гэдэг нь уур амьсгалын өөрчлөлтөөс үүдэн байгалийн болон зохицуулалттай экологийн тогтоцын бүтэц, нөхөн сэргэх чадвар буюу чанар үр өгөөж, мөн нийгэм эдийн засгийн хэвийн үйл ажиллагаа болон хүний эрүүл мэнд, ая таатай байдалд ихээхэн сөрөг нөлөө үзүүлэх физик буюу биологийн орчинд гарах өөрчлөлтийг илэрхийлнэ.
[3] Чухам уур амьсгалын өөрчлөлт гэж юу болохыг авч үзвэл НҮБ-ын суурь баримт бичигт “ уур амьсгал байгалийн жам ёсоороо хэлбэлзэх хугацааны туршид хүний шууд болон дам үйл ажиллагааны улмаас дэлхийн хийн мандлын бүтцэд гарч буй өөрчлөлтийн дүнд бий болсон уур амьсгалын өөрчлөлтийг хэлнэ”[1] хэмээжээ.
[4] Д.Дагвадорж, Уур амьсгалын өөрчлөлтийг ухаалгаар тооцсон хөгжлийн загвар (Газар тариалангийн жишээн дээр)
[5] Ли Динжун, Монгол орны байгалийн янз бүрийн бүсүүд дэх нууруудын морфометрийн өөрчлөлт ба уур амьсгалын нөлөө, УБ, 2023
[6] Ч.Жавзан, Д.Одонцэцэг, С.Чинзориг ... нар, Хүний үйл ажиллагааны нөлөөлөлд өндөр эрсдэлтэй голын экологийн мониторинг, УБ, 2022
[7] https://climate.nasa.gov/solutions/earth-science-in-action/?page=0&per_page=40&order=publish_date+desc%2C+created_at+desc&search=&href_query_params=category%3Dapplied_science&url_suffix=%3Fcategory%3D147&category=147 Earth Science in Action, last seen 2023.11.12
[8] . Уур амьсгалын өөрчлөлтийн хувьд дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн “тэгш хөгжлийн үзэл баримтлал” байх ба дараах үндсэн 2 бүрэлдэхүүн хэсгээс бүрдэнэ:
ü Уур амьсгалын өөрчлөлтийг бий болгогч хүлэмжийн хий ялгаруулдаггүй хөгжлийн загвар
ü Нэгэнт уур амьсгалын өөрчлөлтөд тогтвортой, дархлаажсан хөгжлийн загвар (Нэгэнт өөрчлөгдсөн уур амьсгалын нөхцөлд зохицон хөгжих загвар); гэсэн 2 ангилал юм.
[9] Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай НҮБ-ын суурь конвенцийн Киотогийн протокол, Аравдугаар зүйл, b хэсэг
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

“Дагнасан шүүхийн тогтолцоо: Хүүхдийн эрх ашиг ба гэр бүл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал (II хэсэг)
22 hours ago

S2EP22. А.Түвшинтөгс: Бэлэглэлийн гэрээг хүчингүй болгох болон хүчин төгөлдөр бус тооцсон талаар маргаан шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ
2 days ago

“Дагнасан шүүхийн тогтолцоо: Хүүхдийн эрх ашиг ба гэр бүл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал (I хэсэг)
2 days ago

Өмгөөлөгч мэргэжлийн хариуцлагын даатгалдаа цахимаар хамрагдах боломжтой боллоо
2 weeks ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Түр саатуулах хугацаа тооцох заалт нь Үндсэн хууль зөрчсөн тухай Цэцийн дүгнэлт (2024, №03)-ийн тойм
2025-06-27
-
Ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл бүхий талбайн газрын төлбөрийг уурхайн эдэлбэр газрын хэмжээгээр ногдуулж төлнө
2025-06-27
-
Хөөн хэлэлцэх хугацааг 4 хоногоор хэтрүүлснийг хүндэтгэн үзэх шалтгаан гэж үзэхгүй
2025-06-25
-
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-26 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Батсайханы Мөнхзул
2025-06-26 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-25 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Баатарын Сарантуяа
2025-06-24 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-24 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-06-23 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга Нэрэндашийн Дуламсүрэн
2025-06-23 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Чинбатын Болормаа
2025-06-23 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-23 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга Мөнхгэрэлийн Дэлгэрмаа
2025-06-22 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна !