Шүрэнцэцэгийн Алтансоёмбо : Гэмт хэрэгтэн бие хүний онолын хөгжил, чиг хандлага

Бүтээлийн нэр

Гэмт хэрэгтэн бие хүний онолын хөгжил, чиг хандлага

Зохиогч

Тэмдэглэл

Энэхүү судалгааг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын нэрэмжит "Шилдэг Грант" олгох суурь судалгааны төслийн санхүүжилтээр хийж гүйцэтгэв.

Хэлбэр

Магистрын ажил

Салбар

Криминологи

Бүтээлийн товч

Шинжлэх ухааны үндэслэлтэй гэмт явдалтай тэмцэх, шалтгааныг оновчтой тодорхойлох, түүнээс урьдчилан сэргийлэхэд Криминологийн шинжлэх ухааны зорилго оршдог. Гэвч бид криминологийн шинжлэх ухааны чухал судлагдахуун болох “гэмт хэрэгтэн” түүний бие хүний тухай асуудалд хангалттай анхаарал хандуулаагүй өнөөдрийг хүрсэн байна.

Манай улсад гэмт хэргийг судлах шинжлэх ухааны судалгаа шинжилгээний хязгаар ихэвчлэн эрүүгийн эрх зүйн хүрээгээр хязгаарлагдаж ирсэн нь гэмт хэргийн мөн чанарыг тодорхойлон гаргах, түүнтэй үр дүнтэй тэмцэхийн тулд бие хүнийг судлах асуудлыг орхигдуулсаар иржээ. Гэмт хэргийг ойлгох, түүнтэй үр дүнтэй тэмцэхийн тулд гэмт хэрэг үйлдсэн бие хүнийг судлах, онцгойлон авч үзэх нь илүү давуу ач холбогдолтой гэдэг нь батлагдан харагдсаар байна.
Ялыг гэмт хэрэгт бус зөвхөн гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд оногдуулдаг. Тиймээс гэмт хэрэг үйлдсэн хүний бие хүний асуудал криминологичдын анхаарлын төвд үргэлж байсаар ирсэн. Энэ асуудлыг онолын үндэстэй тодорхойлж чадвал эрүүгийн эрх зүйн ялын бодлогод гэмт хэрэгтэн бие хүний тухай онолын судалгааны үр дүнг тусгаж болох юм.

Бидний өмнө Монгол улс дахь криминологийн шинжлэх ухааны хөгжлийг тоймлон харах, цаашдын бодлого чиглэлийг тодорхойлох, судлагдаагүй салбар чиглэлийнхээ үндсийг тодорхойлох асуудал бодитоор тулгарсан байна. Аливаа шинжлэх ухааны суурь судалгааг хийхийн урьд түүний талаарх үзэл баримтлал, сургаал, системтэй онолын мэдлэг шаардлагатай. Энгийнээр тайлбарлавал бид хаана байгаагаа мэдчихвэл хаана очихоо тодорхойлж болох юм. Иймээс Монгол улсад хараахан хөгжөөгүй байгаа гэмт хэргийн шалтгаан нөхцлийг гэмт зан үйл, хүн судлалын онолын үүднээс тайлбарладаг онол, сургаалуудын шинжлэх ухааны суурь судалгааг хөгжүүлэх, системчлэх энэ чиглэлийн судалгааны ажлыг чанар, үр дүнтэй зохион байгуулж, үр дүнг шинжлэх ухааны эргэлтэд оруулах шаардлага бий болсныг онцолж байна.

Энэ чиглэлийн судалгаа, шинжилгээний ажлын үр дүнг хууль зүйн их дээд сургуулиудын сургалтын хөтөлбөр, цагдаа, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагын алба хаагчид гарын авлага хэлбэрээр ашиглах боломж бүрдэнэ. Сайн ургац авахын тулд зөөлөн хөрсийг нь урьдчилан бэлдэх ёстой. Түүнтэй адил шинжлэх ухааны туршилт, судалгаа хийхийн өмнө онолын системтэй мэдлэгийг бүтээх нь чухал. Тиймээс гэмт хэрэгтэн бие хүний онолын үүсэл, ойлголт, үзэл баримтлал, шинжлэх ухаан практикт гүйцэтгэсэн үүрэг, онцлог, цаашдын хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлон, гэмт хэрэгтэн бие хүний онолын үндэслэлүүдийг нэгтгэн системчлэх нь цаг үеийн шаардлага гэж үзэн энэхүү сэдвийг сонгон авав.

Түлхүүр үг

Криминологи, гэмт хэрэгтэн бие хүн, шинжлэх ухаан, онолын системчлэл, хөгжил, чиг хандлага

Бичигдсэн огноо

2022-04-17

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2024-01-19

Товч мэдээлэл үзсэн

3543

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

121

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Ш.Алтансоёмбо “Гэмт хэрэгтэн бие хүний онолын хөгжил, чиг хандлага” (2022), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1843

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

[1] Гомер Илиада. Эпическая поэма. М.,1989. стр 52.

[2] Платон. Диалоги. М., 1998. стр 70.

[3] Платон. Законы Соч. М., 1972. стр 219.

[4] Аристотель. Большая этика. М., 1983. стр 308.

[5] Гавелок Б. Преступник. стр 24.

[6] Гавелок Б. Указ. соч. стр 24.

[7] Августин. Исповедь. М., 1992. стр 86.

[8] Иншаков. Зарубежная криминология. М., 1997. стр 17.

[9] Гавелок Б. Указ. соч. стр 25.

[10] Пико делла Мирандола. Речь о достоинстве человека. М., 1996. стр 214.

[11] Помпонацци Пьетро. Трактат о бессмерти души. стр 275.

[12] Макиавелли Н.Государь. Избранные произведения. М., 1998. стр 105.

[13] Макиавелли Н. Избр.соч. М., 1982.Стр 111-112

[14] Кампанелла Т. Город Солнца. О наилучшем государстве. М., 1954. стр 228.

[15] Бэкон Ф. Соч. М., 1978. стр 111.

[16] Декарт Р. Избранные произведения. М., 1950. стр 265.

[17] Гоббс Т. Избр. произв. М., 1964. Т. 2. стр 47.

[18] Там же. Т.1. стр 292,300, 301.

[19] Гоббс Т. Указ. Соч. Т.1. стр 233.

[20] Паскаль Б. Мысли. М., 1974. стр 109-186.

[21] Спиноза Б. Избр.произв. М., 1957. стр 447.

[22] Лейбниц Г.В. Соч. М., 1982. Т.2. стр 174.

[23] Тамже. стр 200.

[24] Локк Д. Избранные филос. произв. М., 1960. стр 96.

[25] Болдбаатар.Ж, Нямдаваа.О. Криминологи. УБ., 2010. 62 дах тал

[26] Мөнх-Эрдэнэ.Д. Гэмт хэрэг судлалын онол. УБ., 2021. 148 дах тал

[27] Антонян Ю.М., Гульдав В.В Криминальная патопсихология. М., 1996.

[28] Physiognomy- Нүүр царай судлал буюу хүний зан байдлыг нүүр болон үйл хөдлөлөөр нь тайлбарладаг онол.

[29] Phrenologists - Гавалын хэлбэрээр сэтгэл зүйг судлах онол.

[30] Craniological- хүн, амьтны гавлын ясны хэлбэрийн хэвийн өөрчлөлтийг судалдаг шинжлэх ухааны салбар.

[31] Атавист: хүнд хувьслын явцад алдагдсан шинж тэмдэгүүд илрэх үзэгдэл.

[32] Эрүүгийн профайлинг. Болдбаатар. Ж, Дамдинцэрэн. Д. нар УБ., 2022 он. 39-р тал

[33] Советский энциклопедический словарь. М., 1988. стр 61

[34] Дюркгейм Э. Самоубийство. Союз, 1998. стр 498

[35] Мертон Р.К, Социальная структура и аномия. М., 1966. стр 299.

[36] Ломброзо Ч. Благодеяния преступления . июля 1895.

[37] Bonfingli. La storia naturale del delitto. Milano, 1893. P. 18-19.

[38] Turatl..ll delito e questione sociale. Milano, 1883; Battaglia, La dinamica del delitto. Napoli, 1889; Loria. Les bases economiques de la constitution sociale. Paris, 1893. 39.

[39] Тард Г. Преступник и преступление. Тард. Г, Преступник и преступление. М., 1906. стр 324.

[40] Тард Г. Преступник и преступление М., 1893. стр 11.

[41] Принс А. Преступность и репрессии. М., 1898. стр 5.

[42] Ферри Э. Уголовная социология. М., 1908. стр 28.

[43] Ферри Э. Преступление как социальное явление. М., 1924. стр 12.

[44] С.Жанцан. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүйн онол. /Гэмт хэргийн тухай сургаал/. I боть. УБ., 2009. 948 дахь тал.

[45] Ферри Э. Уголовная социология. стр 102-104.

[46] Ростан Е. Преступность и социализм/ Publicqcions du Comite de defense et de progres sоcial, № 13. P. 15-16.

[47] Феличе. Princlpi dl soclologia criminale. 1902.

[48] Геноцид- аливаа үндэстэн , угсаатны , үндэстэн ястнуудыг бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн устгах зорилгоор үйлдсэн үйлдлүүдийг хэлнэ.

[49] Колаянни Н. Социализм и преступность. Киев, 1924. стр 243-263.

[50] Dugdale R. L The Yukes. N.Y., 1877. л

[51] Goddard RH. The Kallikaks Family. NY., 1912; Idem.Feeblemindeness: Its Causes and Consequences. N.Y., 1914; Davenport C.B. The Nam Family. Lancaster, 1912. 39.

[52] Hypophysis - тархины доод хавсралт , өнчин тархины булчирхай.

[53] Shlapp M.G., Smith EH. The new criminology. N.Y., 1928.

[54] Theory of Personality /Type Theory/

[55] Richard N. Walker. W.H. Sheldon. Nature in Psychiatric Bulletin. Retrieves 2011.

[56] Stumpfl F. Erbanlage und Verbrechen. Berlin, 1935

[57] Krauss A. Die Psychologie des Verbrechens. Tubingen, 1884.

[58] KaufFmann M. Die Psychologie des Verbrechens. Berlin, 1912.

[59] PoUitz P. Die Psychologie des Verbrechens. Leipzig-Berlin, 1916.

[60] Bjerre A, Zur Psychologie des Mordes. Heidelberg. 1925.

[61] Шнайдер Г.И. Криминология. М., стр 79.

[62] Schneider K. Die psychopathischen Persunlichkeiten. 1 bis 9 Aufl;, Wien 1923 -1950.

[63] Birabaum K. Die psychopathischen Verbrecher. 2. Auft, Leipzig 1926.

[64] Alexander F., Healy W. Roots of Crime(1935). Nachdruck: Montclair/ N.J

[65] Дцлер A. Практика и теория индивидуальной психологии. М, 1993.175

[66] Краснушкин Е.К. Что такое преступник?/ Всб. Преступники и преступность. Московского Кабинета по Изучение Личности Преступника и Преступности. Вып. 1 М., 1926. стр 11,13.

[67] Изучение личности преступника в СССР и за границей/ Под ред. Е.К. Краснушкина. М., 1925. стр 29.

[68] Булатов С.Я. Возрождение Ломброзо в советской криминологии. М., 1929. стр 48.

[69] Браиловский В.В. О вегетативной нервной системе убийц. 1927.

[70] Перельман А.А. К критинально-психопатологическому и констутициольному изучению убийц в Азербайджане. Баку, 1927. Т. 6. стр 9.

[71] Ленц А.К. Белорусский кабинет по изучению преступника и преступности, его цели и характер деятельности/ Вестник НКЮ БССР. 1927.

[72] Петрова А.Е. Преступники-примитивы. М., 1927. Без обложки. стр 106-132.

[73] Познышев СВ. Криминальная психология. Преступные типы. М., 1926. стр 5.

[74] Люблинский П. Половые посягательства против детей. М., 1926. стр 91.

[75] Куфаев В.И. Детские убийства. М., 1926. стр 123-140.

[76] Behavior-зан үйл гэсэн англи үгнээс гаралтай.

[77] Mark V., Ervin F. Violence and Brain. N.Y., 1970. P. 32.

[78]Рефлекс-мэдрэлийн системийн хяналтан дор явагддаг амьд организмын аливаа нөлөөнд (өдөөхөд ) хэвшмэл (стандарт, ижил төстэй) хариу үйлдэл.

[79] Bandura A.Psychology of Crime and Criminal Justice. N.Y. - Toronto - London - Sydney, 1979. P. 198-236.

[80] Шнайдер F.R Криминология. М., 1994. стр 312.

[81] Abrahamsen D. Who is guilty? N. Y., 1952.

[82] Glover E. The Roots of Crime. London, 1960.

[83] Reckless W.C. A New Theory of Delinquency and Crimell Federal Probation. 1961., P 42.

[84] Сайке Г.М. Митва Д. Метод нейтрализации. Теория делинквентности. М., 1966.стр 322-334.

[85] Coleman J.С. Abnormal Psychology in Modem Life. Atlanta, 1964.

[86] Frey E. Der fruhkriminelle Riickfallsverbrecher. Basel, 1951.

[87] Menger A. Der geborene Verbrecher. Humburg, 1968.

[88] Gramatica F. Principes de Defence Sociale. Paris, 1963.

[89] Pinatel J. Criminologie. Paris, 1963; Idem. La Societe Criminologene. Paris: CalmannLevy, 1971. 297.

[90] Фромм Э. Анатомия человеческой деструктивности. М., 1998. стр 34.

[91] Фромм на человека. М., 1998. стр 40-43.

[92] Лоренц К. Агрессия (так называемое «зло»). М., 1994. стр 272.

[93] Cloward R. A., Lloyd E.O. Delinquency and Opportunity. N. Y., 1960;

[94] Шнайдер Г.Й Указ. соч. стр 290

[95] Reifen D. The Juvenile Court in a changing Society. Young Offenders in Israel. Jerusalem, 1972

[96] Shoham S. Research in Criminology in a Country of Social Changel/ Shoham S. Israel Studies in Criminology. Band 1. Tel Aviv, 1970. P. 9-34

[97] Void G.B. Theoretical Criminology. 1. Aufl., N.Y., 1958.

[98] Шнайдер Г.Й. Указ.соч. С. 289.

[99]Cressey DR. Differentielle Assoziation, symbolischer Interaktionismus und Kriminologiell Scheider Psycholodie 1981. S. 182- 195.

[100] Geis G., Meier R.F. Looking Backward and Forward// Criminologists on Criminology as a Cfreer. Crim. 1978. n. 16. P. 273-288.

[101] Lemert E. M. Social Patology. N.Y. - Toronto - London, 1951; Idem. Human Deviance, Social Problems, and Social Control. Englewood Cliffs/ N.J., 1967; Idem. Der Begriff der sekundaren Devianzl/ Liiderssen K., Sack F. Seminar: Abweichendes Verhalten I. Frankfurt/ M., 1975. S. 433-476.

[102] Becker H.S. Outsiders: Studies in Sociology of Deviance N. Y, - London, 1963.

[103] Schur E.M. Lebeling Deviant Behavior. N. Y., 1971.

[104] Becker G.S. Crime and Punishment: An Economic Approach. 1976. P.65.

[105] Шнайдер Г.Й. Указ. соч. стр 242.

[106] Пастушеня А.Н. Криминогенная сущность личности. М., 2000. стр 551.

[107] Пастушеня А.Н. Криминальная психология. М., 2001. стр 118.

[108] Кондратюк Л.В.Антропология преступления. М.,2001. стр 57.

[109] Дриль Д.А. Малолетние преступники. М.,1884. стр 318

[110] Дриль Д.А. Малолетние преступники. Вып. стр 144

[111] Дриль ДА Указ.соч. стр 216.

[112] Духовской М.В. Задача науки уголовного права. Ярославль, 1872; Он же. Лекции по уголовному праву. М., 1887. Стр 76

[113] Ющенко А.И. Основы учений о преступника, душевнобольном и психологии нормального человека. Введение в курс судобной психопатологии. 1913. Стр 13,27-28.

[114] Д.Зүмбэрэллхам. Криминологийн онол. УБ., 2022 он. 109-р тал.

[115] Д.Зүмбэрэллхам. Криминологийн онол. УБ., 2022 он. 44-р тал.

[116] Тодорхой гэмт хэрэг үйлдэж, ял шийтгэгдээгүйд тооцох хугацаа дуусаагүй байхад дахин шинэ гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг.

[117] Н.Жанцан. Криминологи. УБ., 2004 он. 210-р тал.

[118] Tarde, Gabriel. 1903. The Laws of limitation, translated by E.C. Parsons with an introduction by F.Giddings, New York, Henry, Holt and Co

[119] The Criminal Man. 1876

[120] Гедонизм - Сөрөг таашаал

[121] Осман долу. Криминологийн онолууд.,Орч: Э.Дашгаадан. УБ., 2022 он

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ