Рэнцэндагва Ануурад Наянбаатарын Хулан : Эрх зүйн хэм хэмжээний шатлал: Үндсэн хуульчилсан хууль

Бүтээлийн нэр

Эрх зүйн хэм хэмжээний шатлал: Үндсэн хуульчилсан хууль

Зохиогч

Тэмдэглэл

Б.Чимидийн нэрэмжит XV дах удаагийн “Үндсэн хууль ба үндсэн хуульчилсан хууль гэх асуудал” сэдэвт эрдэм шинжилгээний шилдэг илтгэлийн уралдаанд судлаачдын ангилалд ГУТГААР байр эзэлсэн бүтээл.

Хэлбэр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Салбар

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Бүтээлийн товч

Монгол Улсын эрх зүйн тогтолцооны хувьд хуульч, салбарын эрдэмтэд Үндсэн хуульчилсан хуулийн талаар нэгдсэн ойлголтод хүрээгүй бөгөөд зарим талаар түүнийг үгүйсгэх хандлага ч байдаг. Гэвч Үндсэн хуульчилсан хууль оршин байснаар, түүнийг хүлээн зөвшөөрснөөр эцэг хуульдаа өөрчлөлт оруулахаар давших, үндсэн хуулийн үзэл баримтлалыг гажуудуулах зэрэг сөрөг үр дагавруудаас ангид байх боломжтой юм.
Үндсэн хууль тогтвортой байх эсэх нь сонгуулийн үр дүн, улс төрийн аль нам, эвсэл эрх барьснаас хамаардаг дүр зураг ажиглагдах болсон бөгөөд ирээдүйд Үндсэн хуулийн амьд, тогтвортой байдлын эсрэг ямар шалгуур тулгарахыг урьдчилан таашгүй. Гэвч бид одоо үүссэн болон ирээдүйд үүсэх саад тотгорыг Үндсэн хуульчилсан хуулийн тусламжтайгаар даван туулах боломжтой бөгөөд Үндсэн хуульчилсан хууль нь Үндсэн хууль ямагт тогтвортой байх үндэс болох юм.
Энэхүү илтгэлээр Үндсэн хуульчилсан хуулийн тухай ойлголт, түүний эрх зүйн тогтолцоонд эзлэх байр, эрх зүйн хүчин чадлыг тодорхойлж, цаашид үндсэн хуульчилсан хуулийн эрх зүйн тогтолцоонд гүйцэтгэх үүргийг нэмэгдүүлэх талаар санал дэвшүүлэхийг зорилоо.

Түлхүүр үг

Үндсэн хууль, үндсэн хуульчилсан хууль, органик хууль, ердийн хууль, эрх зүйн хэм хэмжээний шатлал

Бичигдсэн огноо

2024-01-02

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2024-01-25

Товч мэдээлэл үзсэн

1346

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Р.Ануурад Н.Хулан “Эрх зүйн хэм хэмжээний шатлал: Үндсэн хуульчилсан хууль” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1872

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

[1] “Ардчилсан Үндсэн хууль 20” эрдэм шинжилгээний хурлын эмхэтгэл, 12 дахь тал.

[2] Б.Чимид, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал (УБ: Адмон, 2002), 65 дахь тал.

[3] Б.Чимид, Үндсэн хуулийн хөгжлийг судлахад шинэ хандлага нэн чухал, Олон улсын онол, эрдэм шинжилгээний Бага хурал, (2004.05.20), Улаанбаатар, Монгол.

[4] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (УБ, 2006), 112-113 дахь тал.

[5] Б.Чимид, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал (УБ: Адмон, 2002), 81 дэх тал.

[6] Б.Чимид, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал (УБ: Адмон, 2002), 81 дэх тал.

[7] Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван гуравдугаар зүйлийн 2, Дөчин наймдугаар зүйлийн 2, Тавин зургаадугаар зүйлийн 3, Тавин долоодугаар зүйлийн 2.

[8] Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван нэгдүгээр зүйлийн 2, Арван тавдугаар зүйлийн 1, Хорин тавдугаар зүйлийн 4, Гучин долоодугаар зүйлийн 3, Гучин наймдугаар зүйлийн 3, Тавин есдүгээр зүйлийн 3, Жаран гуравдугаар зүйлийн 3.

[9] Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Есдүгээр зүйлийн 3.

[10] Энэхүү агуулгад зөвхөн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 1992 оны эх бичвэрийг авч үзсэн болно.

[11] Н.Лүндэндорж, “Монгол Улсын Үндсэн хууль шинжлэх ухааны тайлбар, 2022, 141 дэх тал.

[12] Jean-Louis Pezant, see Law, in Dictionnaire constitutionnel (Paris, 1992)

[13] Д.Ганзориг, Н.Лувсанжав, Ц.Товуусүрэн, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн тайлбар, (УБ, 2022) 13 дахь тал.

[14] Д.Баярсайхан, Эрх зүйн онол (УБ: Мөнхийн үсэг, 2020), 130 дахь тал.

[15] А.Бямбажаргал, Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ: Органик хууль ба түүнийг тогтоох эрх зүйн боломж, Эрх зүй 40 (4), 2017, 164 дэх тал.

[16] С.Нарангэрэл, Монголын эрх зүйн эх толь бичиг. Дөрөв дэх хэвлэл (УБ, 2015), 324 дэх тал.

[17] Я.Цэвэлийн толь, https://toli.query.mn/search?q=%D1%88%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BB

[18] С.Нарангэрэл, Монголын эрх зүйн эх толь бичиг. Дөрөв дэх хэвлэл (УБ, 2015), 324 дэх тал.

[19] Д.Ганзориг, Н.Лувсанжав, Ц.Товуусүрэн, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн тайлбар, 2022, 12 дахь тал.

[20] А.Солонго, Монгол Улсын эрх зүйн эх сурвалж: Онол, системчлэл, зангилаа асуудал (УБ, 2022) 72 дахь тал: З.Янжиндулам, Органик хуулийг Монгол Улсын Үндсэн хуульд тусгайлан зохицуулах хэрэгцээ, шаардлага, Legaldata.mn (2023), 7 дахь тал. https://legaldata.mn/b/1793 -аас дам эшлэв.

[21] Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл (2021) №07

[22] Д.Ганзориг, Н.Лувсанжав, Ц.Товуусүрэн, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн тайлбар, 2022, 13 дахь тал.

[23] Д.Ганзориг, Н.Лувсанжав, Ц.Товуусүрэн, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн тайлбар, 2022, 17 дахь тал.

[24] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (УБ, 2006), 112 дахь тал.

[25] А.Бямбажаргал, Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ: Органик хууль ба түүнийг тогтоох эрх зүйн боломж, Эрх зүй 40 (4), 2017, 168 дахь тал.

[26] В.Удвал, “Үндсэн хуульт ёсыг бэхжүүлэхэд Үндсэн хуулийн цэцийн үүрэг: Харьцуулсан судалгаа” Хууль зүйн докторын зэрэг горилсон бүтээл, 109 дэх тал.