1 НҮБХХБ-ын (1999.05.04) “Цахим худалдааны эрх зүйн асуудлууд” сэдэвт TD/B/COM.3/EM.8/2 дугаартай тайланг үзнэ үү.

2 Дэлгэрэнгүй мэдээллийг http://www.cippm.org.uk/people/people_detail.php?ID=379 – оос үзэж танилцана уу. Сүүлд нэвтэрсэн огноо – 2012.06.07

3 LORNA E. GILLIES, ELECTRONIC COMMERCE AND INTERNATIONAL PRIVATE LAW-A STUDY OF ELECTRONIC CONSUMER CONTRACTS.

4 Professor Michael Geist' Is There a There There? http://aix1.uottawa.ca/~geist/geistjurisdiction-us.pdf -оос дэлгэрэнгүй танилцана уу. Сүүлд нэвтэрсэн огноо – 2012.06.07

5 http://gsbwww.uchicago.edu, http://www.altern.org/defense/euroloi.html,
http://www.thestandard.net/articles/display/0,1449,3716,00.html, http://ebusiness.org/Public/Fil/1911.html,
http://www.defaite-internet.org, http://www.generation.net/pchantel/commerce_02.html,
http://www.internet.gouv.fr/francais/textesref/rapce98/rap4.htm, http://www.iris.sgdg.org/les-iris/li4.html,
http://www.nytimes.com/library/tech/reference/indexcommerce.html,
http://www.oecd.org/subject/e_commerce/summary.htm,
http://wwwpub.utdallas.edu/~liebowit/palgrave/network.html,

6 UNCITRALModel Law onElectronic Commerce, http://www.uncitral.org, Цахим худалдааны тухай загвар хуулийн тодорхойлолтоос авав. Монгол хэлээр Хавсралт 1-ээс үзнэ үү.

7 Олон улсын эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага, 1997

8 Европын Мэдээллийн технологийн шинжлэх ухааны хүрээлэн, 1997

9 Европын Комисс, 1997 он

10 АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн Захиргааны алба, 1997 он

11 Японы Олон улсын худалдаа, аж үйлдвэрийн яам, 1996 он

12 Transatlantic Business Dialogue - http://www.tabd.com/ сүүлд нэвтэрсэн огноо – 2012.02.10

13 Э.Мягмардорж, “Интернэтийн орчин дахь, зохиогчийн эрхийн эрх зүйн зохицуулалт”, “Интернэтийн орчин дахь контент, зохиогчийн эрхийн зохицуулалтын асуудал” семинар, 2012. 02.15

14 Brussels Convention on jurisdiction and Recognition of Judgments in Civil and Commercial Matters, J.O. L 299/32 (1972), amended by O.J. L 304/77 (1978), amended by O.J. L 388/1 (1982), amended by O.J. L 285/1 (1989)

15 Хуо Шу И (2012No2-37) Хил дамнаж хэрэглэгчтэй байгуулсан цахим хэлбэр бүхий гэрээний маргаанд шүүхийн харьяаллыг нэгдмэл байдлаар тогтоох боломж//,(орч Мөнхтуяа Н), Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл, 35-40 дэх тал

16 Худалдааны яамны АНУ-ын Патентын болон Барааны тэмдэгийн газар, RIN 0651-AB25, Иргэний болон арилжааны асуудлаарх гадаадын шүүхийн шийдвэр болон шүүхийн харьяаллын тухай конвенцийн анхны төслийн хэлэлцүүлгийн тэмдэглэлийг хүссэн өргөдөл
http://www.uspto.gov/web/offices/com/sol/notices/prdrconjud.html (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2010.01.24)

17 Jeffrey D Kovar, US Department of State Assistant Legal Adviser for Private International Law, letter to Alasdair Wallace, Head of International and Common Law Services Division, Lord Chancellor's Department (Sep.2000) Http://www.cptech.org/ecom/jurisdiction/kovarletter.html (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2010.01.24)

18 1999 оны төсөл болон Брюссель Конвенц аль аль нь хүрэх газар нутгийн харьяаллаар асуудлыг шийдвэрлэх арга хэрэглэсэн. Хэрэглэгчтэй байгуулсан гэрээний тухай заалтууд уг төсөл болон конвенцид яг адил байна.

19 Jeffrey D Kovar, US Department of State Assistant Legal Adviser for Private International Law, letter to Alasdair Wallace, Head of International and Common Law Services Division, Lord Chancellor's Department (Sep. 2000), 124 дүгээр ишлэл, Http://www.cptech.org/ecom/jurisdiction/kovarletter.html (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

20 The Hague Preliminary Convention on Jurisdiction and Judgments, Edited by Jausto Pocar & Costanza Honorati, Wolters Kluwer Italia, 2005, р 370

21 http://www.cptech.org/ecom/jurisdiction/hague.html хаягнаас конвенцтой танилцана уу (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012. 06.07)

22 Маргаан шийдвэрлэх шүүхийг сонгох зөвшилцлийн тухай (Convention on Hague Choice of Court). -http://www.hcch.net/index_en.php?act=conventions.text&cid=98 (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012. 06.07)

23 Paul Przemyslaw Polanski (2006), 19th Bled eConference eValues, “Convention on E-Contracting: The Rise of International law of Electronic Commerce” , Bled, Slovania, June 5-7.p.1-10

24 Paul Przemyslaw Polanski (2006), 19th Bled eConference eValues, “Convention on E-Contracting: The Rise of International law of Electronic Commerce”, Bled, Slovania, June 5-7.p.1-10

25 Г.Халиунаа, Цахим худалдааны загвар хууль батлах болсон шалтгаан, нөхцөл, Хууль дээдлэх ёс, 2012 No 2 (37), ху 91-95

26 Худалдааны эрх зүйн асуудлуудын талаар илүү нарийн тодорхойлолт өгөх шаардлагатай. НҮБХХБ-ын Нарийн бичгийн дарга нарын газраас гаргасан “Цахим худалдаа: Хууль эрх зүйн асуудлууд”сэдэвт баримт бичиг, 91-179 дүгээр параграф.

27 Мөн тэнд, 91 дүгээр параграф.

28 Мөн тэнд, 93 дугаар параграф.

29 Мөн тэнд, 102 дугаар параграф.

30 Мөн тэнд, 114 дүгээр параграф.

31 Мөн тэнд, 60 дугаар параграф.

32 Мөн тэнд, 121 дүгээр параграф.

33 НҮБ-ын олон улсын худалдааны байгууллага.

34 Олон улсын эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага.

35 Олон улсын худалдааны танхим.

36 LORNA E. GILLIES , ELECTRONIC C OMMERCE AND I NTERNATIONAL PRIVATE L AW-A STUDY OF E LECTRONICC ONSUMER C ONTRACTS (Ashgate Publishing Limited 2008) 4 дүгээр ишлэл, 50 х.

37 Хуо Шу И (2012No2-37) Хил дамнаж хэрэглэгчтэй байгуулсан цахим хэлбэр бүхий гэрээний маргаанд шүүхийн харьяаллыг нэгдмэл байдлаар тогтоох боломж//,(орч Мөнхтуяа Н), Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл, 35-40 дэх тал

38 “Цахим худалдаа: Хууль эрх зүйн асуудлууд” UNCTAD/SDTE/BFB/1 дугаартай 1998 оны 5 дугаар сарын 15-ны өдрийн 87 дугаар параграф дахь нийтлэлийг үзнэ үү.

39 НҮБХХБ-ын “Цахим худалдааны эрх зүйн асуудлууд” сэдэвт TD/B/COM.3/EM.8/2 дугаартай тайланг үзнэ үү.

40 Конвенцүүдийг бүрэн эхээр нь http://ecommerce.wipo.int/activities гэсэн хаягаар орж үзнэ үү. Конвенцүүд хүчин төгөлдөр болохын тулд дор хаяж 30 орон түүнд нэгдэн орж, хүлээн зөвшөөрөх ёстой. Дэлхийн Оюуны өмчийн байгууллагын оюуны өмч болон цахим худалдаатай холбоотой мэдээллийг http://ecommerce.wipo.int гэсэн хаягаар орж үзнэ үү.

41 Оноосон нэр, дугаарын интернетийн корпорацид (ОНДИК - Internet Corporation for Assigned Names and Numbers, ICANN) нь интернетээр бизнес эрхлэгч, техник мэргэжлийн болон шинжлэх ухааны өргөн төлөөлөл оролцсон холбооноос санаачилж 1998 оны 11 дүгээр сард байгуулагдсан ашгийн бус, хувийн компани юм. ОНДИК нь Домэйны нэрийн систем (Domain Name System)-ийг удирдлагаар хангаж ажилладаг бөгөөд энэ нь интернет хаягууд (вэбсайтын нэр, и-майл хаяг)-ыг дугаараар бус санахад амархан нэрээр хайж олоход тусалдаг юм. АНУ-ын Засгийн газар ОНДИК-т өөрийн домэйн нэрийн системийг удирдах, интернетийн протокол (IP)-ын хаягийг хуваарилах зай, протоколын үзүүлэлтүүдийг тогтоох болон суурь серверийн системийг удирдах эрхээ шилжүүлж, түүнийг энэ асуудлыг дэлхийн хэмжээнд зохицуулах байгууллагаар томилжээ. Интернетийн домэйн нэр олгох, ашиглах үйл явцын талаар нэмэлт мэдээллийг http://ecommerce.wipo.int/domains/process хаягаас үзнэ үү.

42 Арбитр, зуучлалын төвийн домэйн нэрийн маргаан шийдвэрлэх үйлчилгээг нэвтрүүлж хэрэгжүүлсний дүнд ОНДИК “Домэйн нэрийн маргаан шийдвэрлэх нэгдсэн удирдамж”-ийг 1999 оны 8 дугаар сарын 26-нд баталж, улмаар 1999 оны 10 дугаар сарын 24-нд “Домэйн нэрийн маргаан шийдвэрлэх нэгдсэн удирдамжийн дүрэм”-ийг гаргасан байна. http://arbiter.wipo.int хаягаар холбогдох мэдээллийг үзнэ үү.

43 http://ecommerce.wipo.int/agenda/index.html хаягаар үзнэ үү.

44 Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагаас гаргасан “Цахим зах зээлд хэрэглэгчийн эрх ашиг хамгаалах нь”, ЭЗХАХБ-ын товхимол, 1998 оны 9 дүгээр сарын 28-ны дугаар DSTI/CP(98) 13Rev. 2.

45 Европын Холбооны одоогийн байгаа хэрэглэгчийн эрх ашиг хамгаалах талын хууль тогтоомж нь ерөнхийдөө цахим худалдаанд үйлчилдэг бөгөөд бараа, үйлчилгээний бизнес харилцаа (зар
сурталчилгаа, маркетинг), гэрээний (болон гэрээ байгуулахаас өмнөх) мэдээлэл, мэдээллийг ил тод болгох, гэрээ хэлцэл байгуулах, төлбөр, хүргэлт, баталгаа, борлуулалтын дараах засвар, үйлчилгээ, цаашилбал, гомдол барагдуулах зэрэг компани, хэрэглэгч хоорондын бизнесийн харилцааны бүхий л үе шатыг хамаарч байдаг.

46 ЭЗХАХБ-ын Сайд нарын бага хуралд танилцуулсан “Цахим худалдаа: Татварын тогтолцооны нөхцөл” сэдэвт тайланг үзнэ үү. “Хил хязгааргүй ертөнц: Дэлхий дахины цахим худалдааны боломжийг ашиглах нь” бүлэг, Оттава хот, 1999 оны 10 дугаар сарын 8.

47 ЭЗХАХБ-ын Цахим худалдааны асуудлаарх зөвлөгөөний тайланг үзнэ үү. х.14. 1999 оны 10 дугаар сарын 12-13, Парис хот.

48 Л.Түтил, “Хэрэглэгчдэд зориулсан цахим худалдаа: Дэлхийн зах зээлийг өргөжүүлэх нь – цаашдын замнал”, ЭЗХАХБ-ын тайлан No33.

49 “Хаалттай сүлжээнд” бол тухайн асуудалд холбогдох хууль тогтоомж, маргаан шийдвэрлэх арга нь талуудын хооронд байгуулсан “харилцан солилцох хэлцэлд” шийдэл нь байдаг (тухайлбал, Европын эдийн засгийн комиссоос гаргасан Харилцан солилцох загвар хэлцэлийн 7.1 дэхь заалт “Хамаарах хууль тогтоомж”, 7.7 дахь заалт “Маргааныг шийдвэрлэх” зэргийг дурдаж болно). Интернет мэтийн “нээлттэй сүлжээнд” байдал илүү төвөгтэй бөгөөд талуудын тухай мэдээлэл, тэдгээрийн байршил тодорхой бус байх нь чухал хүчин зүйл болдог байна.

50 Иргэний болон худалдааны хэрэгт хамаарах харъяа нутгийн эрх зүй, шүүхийн шийдвэр биелүүлэх тухай 1968 оны 9 дүгээр сарын 27-ны Брюсселийн конвенци болон 1988 оны 9 дүгээр сарын 16-ны Луганогийн конвенцийн дагуу энэхүү зарчмыг ашигладаг байна.

51 Hью-Йоркийн Дээд шүүх 1998 онд авч хэлэлцсэн Бровэр Гэйтвэй 2000 компаний эсрэг шүүх хэрэг (676N.Y.S. 2d 569, 1998 N.Y. App. Div. Lexis 8872) нь хэрэглэгчийн худалдан авсан тодорхой хэмжээний үнэтэй бараа (2000, эсвэл 3000 ам.доллар)-ны гомдлын нэхэмжлэл байсан ба арбитрын шүүх хэрэг явуулахын тулд арбитрын үйлчилгээ авах барьцаа мөнгөний хэмжээ нэхэмжлэл болоод гүйлгээний дүнгээс өөрөөс нь илүү болсон тул байгаа Дээд шүүх Олон улсын худалдааны арбитрыг оролцуулах нь хэт даварсан зүйл болно.

52 J.J FAWCETT ET AL ., INTERNATIONAL SALE OF G OODS IN THE C ONFLICT OF LAWS 589 (Oxford University Press 2005)

53 Хуо Шу И (2012No2-37) Хил дамнаж хэрэглэгчтэй байгуулсан цахим хэлбэр бүхий гэрээний маргаанд шүүхийн харьяаллыг нэгдмэл байдлаар тогтоох боломж, (орч Мөнхтуяа. Н), Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл, 35-40 дэх тал

54 Мөн тэнд

55 Anandashankar Mazumdar. Jurisdiction Diplomatic Conference Draws Out Problems Implicated by Proposed Jurisdiction Treaty. BNA - http://www.cptech.org/ecom/jurisdiction/hague.html - (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

56 ELECTRONIC COMMERCE AND INTERNATIONAL JURISDICTION Ottawa, 2000.02.28-ноос 2000.01.03 хүртэл (http://www.cptech.org/ecom/hague/ottawa2000sum.pdf - сүүлд нэвтэрсэн огноо 01/25/2010)

57 James Love. Hague Diplomatic Conference ends, Badly for now. (2001.06.20) (АНУ болон Европт
хэрэглэгчтэй байгуулсан гэрээг хэрхэн зохицуулсан байдаг талаар дурдсан.)

58 Summary of the Outcome of the Discussion in Commission II of the First Part of the Diplomatic Conference 6 –20 June 2001 Interim Text

59 http://cavecom-e.org.ve харна уу – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

60 http://www.prompex.gob.pe харна уу – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

61 http://www.prompex.gob.pe/ipce.htm харна уу – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

62 http://www.tradenetsl.lk харна уу – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

63 Энд зориулсан тусгай веб сайт хийгдсэн http://www.ecomm-debate.co.za (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

64 http://www.pit.co.za харна уу – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.06.07)

65 Цахим худалдааны талаар чадавхийг бэхжүүлэх Шинжээчдийн Уулзалтын тайлан: Хууль эрх зүйн болон зохицуулалтын хэм хэмжээнүүд, TD/B/COM.3/28, НҮБХХХ-ны 8 дугаар сарын 11-ны өдрийн тайлан “Цахим худалдааны эрх зүйн хэм хэмжээ”, TD/B/COM.3/EM.8/2. 1999 оны 5 дугаар сарын 4

66 Цахим худалдааны талаар чадавхийг бэхжүүлэх Шинжээчдийн Уулзалтын тайлан: Хууль эрх зүйн болон зохицуулалтын Хэмжүүрүүд, TD/B/COM.3/28, 1999 оны 8 сарын 11

67 Шинжээчдийн Уулзалтын Тайлан, 32-35 параграфуудыг харна уу.

68 Raising confidence in E-commerce: the legal framework, UNITED NATIONSCOMMISION ONINTERNATIONAL TRADE LAW(UNCITRAL), www.uncitral.com – (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.02.10)

69 UNCTAD (2003) E-Commerce and Development Report, p. 66. 66

70 Дэлгэрэнгүйг “Худалдаа явуулахад шаардлагатай элементүүд” нийтлэл, ECE, III дугаар Боть,
“Худалдааны бичиг баримтуудыг гарын үсгээс бусад хэлбэрээр баталгаажуулах нь” сэдэвт нийтлэл, ECE/TRADE/200, 86-94 дүгээр хуудас, Мөн түүнчлэн, UNCITRAL материалууд А/СN.9/265, 49-58 дугаар параграф, А/СN.9/933, 50-59 дугаар параграф, А/СN.9/390, 86-89 дугаар параграф, A/CN.9/W6.IV/WP.53, 61-66 дугаар параграфаас үзнэ үү.

71 “Төрийн мэдээлэл” 2002 он. No7 - http://www.legalinfo.mn/insys/lawmain.php?vlawid=3 (хамгийн сүүлд 2012. 06. 07)

72 “Төрийн мэдээлэл” 2001 он. No3- http://www.legalinfo.mn/insys/lawmain.php?vlawid=1789 (хамгийн сүүлд 2012. 06. 07)

73 Монгол Улсын Их хурлын 2010 оны 48 дугаар тогтоолын хавсралтаар батлагдсан иргэн, хуулийн этгээдийн харилцаа холбооны сүлжээгээр вэб сайтын үйлчилгээг эрхлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулна.

74 “Төрийн мэдээлэл” сэтгүүл.2002 он. No7 - http://www.legalinfo.mn/insys/lawmain.php?vlawid=3 (хамгийн сүүлд 2012. 06. 07)

75 “Төрийн мэдээлэл” сэтгүүл. 2012 он. No1, х 39

76 Рассолов. И. М. Информационное право. Учеб, 2011. С.300.

77 “Хууль дээдлэх ёс” сэтгүүл. 2007 он, No2. 64 дэх тал.

78 Мөн тэнд.

79 Рассолов. И. М. Информационное право. Учеб, 2011. С.301.

80 Федеральный закон “Об электронной торговле” /Российский Федераций/

81 Мөн тэнд.

82 Ц.Нямхүү, Домайн нэрийн зүй бус ашиглалт, шийдвэрлэх арга зам
http://www.soros.org.mn/pdf/feature/20050906Nyamhuu.pdf (сүүлд нэвтэрсэн 2012.05.16)

83 Мөн тэнд, ху 3

84 Электрон монгол үндэсний хөтөлбөр. Уб., 2004 он

85 2004 онд Мэдээлэл, харилцаа холбоо, технологийн газраас “Электрон Монгол” хөтөлбөрийг
боловсруулан гаргасан.

86 Монгол Улсын Засгийн газрын 2008 оны 78 дугаар тогтоол. “Монгол Улсад бүртгэлийн нэгдсэн тогтолцоог бий болгох үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд хэрэгжүүлэх тэргүүлэх ач холбогдол бүхий төсөл, арга хэмжээ”-ний 1.1.3.

87 Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн 4.1.11.Нийтийн түлхүүрийн дэд бүтэц гэж тоон гарын үсгийн хувийн болон нийтийн түлхүүрийг үүсгэх, зохион байгуулах, хуваарилах, хэрэглэх, хадгалах болон хүчингүй болгох, түүнийг цахим харилцаанд нэвтрүүлж ашиглахтай холбогдсон тогтолцоог хэлнэ.

88 Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн 18.1. Гэрчилгээ олгох үйл ажиллагааг харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага /цаашид “төрийн захиргааны байгууллага” гэх/-аас олгосон тусгай зөвшөөрөлтэйгээр эрхэлнэ.

89 http://www.bolod.mn - (сүүлд нэвтэрсэн огноо 2012.04.02)

90 2000 оны 6 дугаар сарын 14-ны өдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар шийдвэрлэсэн.

91 www.e-procurement.mn - аас авав

92 UNCTAD, E-Commerce and Development Report 2003, p. 66

93 Цахим худалдааны талаар чадавхийг бэхжүүлэх Шинжээчдийн Уулзалтын тайлан: Хууль эрхзүйн болон зохицуулалтын хэм хэмжээнүүд, TD/B/COM.3/28, НҮБХХХ-ны 8 дугаар сарын 11-ны өдрийн тайлан “Цахим худалдааны эрхзүйн хэмхэмжээ”, TD/B/COM.3/EM.8/2. 1999 оны 5 дугаар сарын 4

94 Цахим худалдааны талаар чадавхийг бэхжүүлэх Шинжээчдийн Уулзалтын тайлан: Хууль эрхзүйн болон зохицуулалтын Хэмжүүрүүд, TD/B/COM.3/28, 1999 оны 8 сарын 11

95 Шинжээчдийн Уулзалтын Тайлан, 32-35 параграфуудыг харна уу.

96 Албан бус орчуулга, судалгааны багийн гишүүд орчуулав.

97 there exists a reliable assurances to the integrityof the information from the time when it was first generated inits final form, as a data message or otherwise

98 цаасан дээр буулгасан бичмэл баримт – paper document

99 http://www.mfat.gov.mn/images/dwfile/olontaltgeree.pdf -аас хэсэгчлэн авав