Нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг үйлдсэн гэмт хэргийн шинжийг харгалзан ялгамжтай оногдуулах тухай

Баасангэрэлийн Дашням

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Эрүүгийн эрх зүй

Олон улсын түвшинд хүмүүнлэг эрүүгийн эрх зүйн тогтолцоо руу шилжих шилжилтийн явцад хорихоос өөр төрлийн оновчтой, үр нөлөө өндөртэй ялыг гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд оногдуулж, ялын уламжлалт цээрлүүлэх чиг үүргээс илүүтэйгээр ялтныг нийгэмших, дахин гэмт хэрэг үйлдэхээс урьдчилан сэргийлэхэд анхаарлаа хандуулах болсон тул манай улсаас нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг Эрүүгийн хуульд тусган түүний хугацаа, онцлогийг зохицуулжээ. Мөн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулиар энэхүү ялыг эдлүүлэх ажиллагааны талаар хуульчилсан байна.
Гэтэл нийтэд тустай ажил хийлгэх ял нь үндсэн зорилгодоо хүрэх бус албадан ажил хийлгэх ялын адил үр нөлөөтэй байх бөгөөд ялтан ялаас зайлсхийх, нийгэмшиж, хүмүүжих бус дахин гэмт хэрэг үйлдэх явдал гарсаар байгаа нь уг ялыг сонгон оногдуулах, түүнийг эдлүүлэхэд анхаарах цаг болсныг илтгэж байна.
Нийтэд тустай ажил хийлгэх ял нь Эрүүгийн хуульд заасан үндсэн ялын нэг төрөл бөгөөд тус ялыг нийт 68 төрлийн гэмт хэрэгт сонгон оногдуулахаар хуульчилжээ.
Олон улсын хэмжээнд Community Service гэх нэршилтэй энэхүү ял нь орчин үеийн эрүүгийн эрх зүйд түгээмэл хэрэглэгддэг эрүүгийн хариуцлага болон тогтсон тул манай улс дэлхий нийтийн хөгжлийн түгээмэл хандлага, өөрийн орны үндэсний онцлогт тохируулан тухайн ялыг сонгон хэрэглэх шаардлага үүсээд байна.
Манай улсын тухайд нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг эдлүүлэхэд нийгэм, эдийн засгийн хүчин зүйлсийн улмаас олон төрлийн хүндрэл бэрхшээлүүд тулгарч байгаа тул үүнээс шалтгаалан гэмт хэрэг үйлдсэн хүн дахин гэмт хэрэг үйлдэх, ялаас зайлсхийх, улмаар хорих ялаар солих зэрэг сөрөг үр дагаврууд үүсэх болжээ.
Мөн одоо дагаж мөрдөж байгаа Эрүүгийн хуульд нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг цагаар тооцон оногдуулахаар заасан нь хэт ерөнхий шинжтэй, уг ялыг үр нөлөөг бууруулж байх тул шүүхээс уг ялыг оногдуулахдаа үйлдсэн гэмт хэргийн шинж, учруулсан хохирол, хор уршгийн хэр хэмжээнээс шалтгаалан тодорхой үр дүнд чиглэсэн байдалтайгаар уг ялыг оногдуулахад анхаарах нь гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг нийгэмшүүлэх, хүмүүжүүлэх, өөрийн хийсэн гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирол, хор уршигт харамсаж, ухамсарлах боломжийг бүрдүүлэх эерэг талтай тул нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг сонгон оногдуулахдаа дээрхийг харгалзан, шүүхийн шийдвэрт нийтийн ашиг сонирхолд тустай ямар ажлыг хийлгэхээр заах эсхүл холбогдох хууль тогтоомжид өөрчлөлт оруулан, ялын үр нөлөөг нэмэгдүүлэх эерэг талтай юм.
Ингэхэд төрийн болон иргэний нийгмийн байгууллагуудын хамтын үйл ажиллагааг идэвхжүүлж, зөв зохистойгоор уялдуулан зохион байгуулснаар нэг бүрчилсэн засан хүмүүжүүлэх үүргийг бий болгох эрх зүйн үндсийг бий болгох шаардлагатай билээ.

Үндсэн Хууль, Эрүүгийн хууль, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хууль, Прокурорын байгууллага, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага, Төрийн захиргааны байгууллага, нийтэд тустай ажил хийлгэх ял, албадан ажил хийлгэх ял, ялын зорилго.

2024-06-24

6

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2024-06-24

1113

21

13

Б.Дашням “Нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг үйлдсэн гэмт хэргийн шинжийг харгалзан ялгамжтай оногдуулах тухай” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2048

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх