Тус дүн шинжилгээний шийдвэр болох УДШ-ийн 2024 оны 04 сарын 22-ны өдрийн 001/ХТ2024/0044 тогтоолоор хөндөгдсөн эрх зүйн асуудал нь захиргааны байгууллага шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрх олгосон заалт гэдгийг хэрхэн ойлгох тухай юм. Дүн шинжилгээгээр маргаан бүхий асуудлыг Монгол улс дахь онол, практик болон Япон улсын хувьд хэрхэн үзэж тайлбарладаг тухай судалж, дээрх шийдвэрт үнэлэлт, дүгнэлт өгсөн болно.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
[1] Н.Лүндэндорж, “Шүүхийн шинэтгэлийн том алхмаасаа ухарчихвий” ярилцлага, Өдрийнсонин, 2014.12.16.
[2] Тухайлбал, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс 2015 онд боловсруулсан “ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРТ ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ АРГАЧЛАЛ”-ыг дурдаж болох бөгөөд энэхүү аргачлал нь АНУ, Япон зэрэг улсын шүүхийн шийдвэрт дүн шинжилгээ хийдэг аргачлалыг судалсны үндсэн дээр боловсруулагдсан байна.
[3] Их дээд сургууль болон судалгааны байгууллага, эрдэм шинжилгээний сэтгүүл бүрийн ном зүйн бичилт хийх стандарт өөр байдаг тул тус бүрийг шалгасны үндсэн дээр бичих нь зүйтэй.
[4] Захиргааны ерөнхий хууль (2015)-ийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2.1 “хуульд үндэслэх;”
[5] Захиргааны ерөнхий хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1.3 “тухайн захиргааны байгууллага өөрийн чиг үүрэгт үл хамаарах асуудлаар захиргааны акт гаргасан;”
[6] Газрын тухай хууль (2002)-ийн 16 дугаар зүйлийн 16.1.1 “улсын тусгай хамгаалалттай газар;”
[7] Газрын тухай хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20.2.1 “нутаг дэвсгэртээ газрын талаар төрөөс явуулах нэгдсэн бодлого, газрын тухай хууль тогтоомж, тухайн шатны иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрийн хэрэгжилтийг зохион байгуулж хангах;”
[8] Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай хууль (1994)-ийн 35 дугаар зүйлийн 1 “Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага Газрын тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.8-д заасан журмыг баримтлан газар ашиглах зөвшөөрөл авах, сонгон шалгаруулалтад оролцох тухай хүсэлтээ тусгай хамгаалалттай газар нутгийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад гаргана.”
[9] Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай хуулийн 36 дугаар зүйлийн 1 “Төрийн захиргааны төв байгууллага дархан цаазат газрын хязгаарлалтын бүс болон байгалийн цогцолборт газрын хязгаарлалтын бүс, байгалийн нөөц газар, дурсгалт газраас иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад газар ашиглуулах тухай шийдвэрийг энэ хуулийн 27 дугаар зүйлийн 12-т заасан сонгон шалгаруулалтын дүнг үндэслэн гаргана.”
[10] “Шийдвэрлэсэн байдал” хэсэг дэх өгүүлбэрийн төгсгөлийн хаалт доторх дугаарлалт нь шүүхийн эх шийдвэрийн цогцолборын дугаар болно.
[11] Г.Банзрагч, Захиргааны процессын эрх зүй (Хоёр дахь хэвлэлт), 2023, 237 дахь тал.
[12] Мөн тэнд.
[13] Мөн тэнд.
[14] М.Батсуурь, “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийг харьцуулсан эрх зүйн үүднээс авч үзэх нь”Шүүх эрх мэдэл, 2017, No1, 10-11 дэх тал.
[15] Шүүхийн шийдвэрийг бүрэн эхээр нь үзэх холбоос: https://legaldata.mn/shiidver/zahirgaa/view/1382, (Сүүлд үзсэн: 2024.07.17).
[16] Сонгуулийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.5 “Аймаг, нийслэлийн хурлын нөхөн болон ээлжит бус сонгууль нь Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгчийн сонгуультай зэрэг явагдахаас бусад тохиолдолд аймаг, нийслэлийн сонгуулийн хороог тухайн аймаг, нийслэлийн хурлын Тэргүүлэгчид санал авах өдрөөс 45-аас доошгүй хоногийн өмнө энэ хуульд нийцүүлэн байгуулна”
[17] УДШ-ийн 2018 оны 05 сарын 30-ны өдрийн 198 дугаар тогтоолын 27 дахь цогцолбор.
[18] Шүүхийн шийдвэрийг бүрэн эхээр нь үзэх холбоос: https://legaldata.mn/shiidver/zahirgaa/view/1750, Сүүлд үзсэн (2024.07.17).
[19] Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Жаран хоёрдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага тухайн аймаг, нийслэл, сум, дүүрэг, баг, хорооны нутаг дэвсгэрийн хэмжээний эдийн засаг, нийгмийн амьдралын асуудлыг бие дааж шийдвэрлэхийн хамт улс, дээд шатны нэгжийн чанартай асуудлыг шийдвэрлэхэд хүн амыг зохион байгуулж оролцуулна.”
[20] Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль (2006)-ийн 8 дугаар зүйлийн 8.2 дахь хэсэг “Нутгийн өөрөө удирдах ёс нь чөлөөт сонгуулиар сонгогдсон төлөөлөгчтэй, түүнд тайлагнадаг гүйцэтгэх байгууллагатай, тухайн нутаг дэвсгэрийн эдийн засаг, нийгмийн асуудлыг иргэдийнашиг сонирхолд нийцүүлэн хуулийн хүрээнд бие даан шийдвэрлэх эрх зүйн бодит чадвар мөн.”
[21] Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль (2006)-ийн 12 дугаар зүйлийн 12.1.7 дэх хэсэгт “... иргэдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах”
[22] Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль (2006)-ийн 20 дугаар зүйлийн 20.1.9 дэх хэсэг “иргэдийн эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах ажлыг зохион байгуулах...”
[23] УДШ-ийн 2019 оны 02 сарын 18-ны өдрийн 45 дугаар тогтоолын 11, 12 дугаар цогцолбор.
[24] Шүүхийн шийдвэрийг бүрэн эхээр нь үзэх холбоос: https://legaldata.mn/shiidver/zahirgaa/view/1254, (Сүүлд үзсэн: 2024.07.17).
[25] УДШ-ийн 2018 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 91 дүгээр тогтоолын 15 дахь цогцолбор.
[26] УДШ-ийн 2018 оны 02 сарын 26-ны өдрийн 91 дүгээр тогтоолын 16 дахь цогцолбор.
[27] Шүүхийн шийдвэрийг бүрэн эхээр нь үзэх холбоос: https://legaldata.mn/shiidver/zahirgaa/view/1750, (Сүүлд үзсэн:2024.07.17).
[28] УДШ-ийн 2019 оны 02 сарын 18-ны өдрийн 45 дугаар тогтоолын 14 дэх цогцолбор.
[29] УДШ-ийн 2019 оны 02 сарын 18-ны өдрийн 45 дугаар тогтоолын 15 дахь цогцолбор.
[30] 山岸敬子「民衆訴訟・機関訴訟」、高木光・宇賀克也『行政法の争点』Jurist増刊新・法律学の争点シリーズ8(有斐閣・2014年)142頁。
[31] 櫻井敬子、橋本博之『行政法〔第4版〕』(弘文堂・2014年)270-271頁。
[32] 駒林良則「市議会議員としての資格において提起する訴訟」『行政判例百選II(第6版』、Jurist 212号(有斐閣・2012年)449頁。
[33] 櫻井・前掲注(31)270-271頁。
[34] 田村浩一『機関訴訟についての若干の疑問』関西大学法学論集第36巻第2号220頁。
[35] 山岸・前掲注(30)142頁。
[36] 山岸・前掲注(30)142頁、宇賀克也『行政法概説II行政救済法〔第4版〕』(有斐閣・2013年)126頁。
[37] 最判昭和28・6・12民集7巻6号663頁。
[38] 最判昭和28・6・12民集7巻6号663頁。
[39] Захиргааны хэргийн шүүхээс захиргааны байгууллага хоорондын маргааныг шийдвэрлэхтэй холбоотойгоор тодорхойзохицуулалт шаардлагатай талаар Г.Банзрагч, “Захиргааны хэргийн шүүхийн хяналтын хүрээг өргөжүүлэх үү, хязгаарлах уу?”, Монголын төр, эрх зүйсэтгүүл, 2024, No2(108)-оос дэлгэрүүлэн үзнэ үү.
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Монгол Улсын Иргэний хуулийн тайлбарыг legaldata.mn-д байршуулна.
3 hours ago

2024 оны 11 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
2 weeks ago

Хуульчийн ажлын байрны үзэсгэлэн яармаг 2024 арга хэмжээнд хэлэлцэх хэлэлцүүлэг болон ярилцлагын сэдэв, зочид
2 weeks ago

Хуульчийн ажлын байрны үзэсгэлэн яармаг болно
2 weeks ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Ипотекийн зээлийн амь насны даатгал
2024-12-16
-
Хөгжлийн банкны гэх 80 хүн, 4 хуулийн этгээдэд холбогдох хэргийн шийдвэрийн тойм
2024-12-15
-
Иргэнийг гар утасны программ ашиглаж худалдаж авсан онгоцны тасалбараар нислэгийн өдөр онгоцонд суулгаагүй бол тус тасалбарыг худалдан авсан компани иргэний хохирлыг барагдуулна./Бүгд найрамдах казахстан улсын дээд шүүхийн шийдвэрийн хураангуй/
2024-12-12
-
Болдбаатарын Гүнбилэг
2024-12-19 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2024-12-18 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Judilogy
2024-12-18 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Батжаргалын Ариунзаяа
2024-12-14 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Баярсайхан Цолмон
2024-12-13 Гарын авлага & Аргачлалдуудаж байна ! -
Ганболд Цолмонгэрэл
2024-12-12 Нийтлэлдуудаж байна ! -
Эрхэмбаярын Энхцэцэг
2024-12-12 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Батхишигийн Лхагвасүрэн
2024-12-12 Докторын диссертацидуудаж байна ! -
Монгол Улсын Сонгуулийн ерөнхий хороо
2024-12-11 Гарын авлага & Аргачлалдуудаж байна ! -
Даваасүрэн Майцэцэг Тэмүүлэн Төмөрхуяг
2024-12-10 Нийтлэлдуудаж байна !