Бүтээлийн нэр
Consideration of the Concept of “A New Concept in Jurisprudence or of Fundamental Importance in the Unification of Legal Interpretation” as a Ground for Appeal to the Supreme Court of Mongolia: Using Japanese Law as a Comparison モンゴルの最高裁判所に対する上告事由である「法学における新しい概念若しくは法令解釈の統一化において基本的重要性を持つ」という概念に関する考察──日本法を比較の素材として──
Зохиогч
Баттулгын Дөлгөөн
Тэмдэглэл
This article was published in Volume 74, Issue 3-4 of the Osaka University Law Review (December 2024).
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Шүүх эрх мэдэл
Бүтээлийн товч
モンゴルの2021年の裁判所に関する法律における最高裁の権限に関する事項が2023年6 月に改正された。その改正によって、最高裁は、「法学の新しい概念若しくは法令解釈に関する重要な事項を含む」
上告を受理することとなった。しかし、「法学の新しい概念若しくは法令解釈に関する重要な事項を含む」という概念は、モンゴルの学説・判例上において新しい概念であり、いかなる内容を意味するのかが、まだ不明である。そのため、本稿では、モンゴルと日本における「法学の新しい概念若しくは法令解釈に関する重要な事項を含む」という概念について考察を行うこととする。日本の場合は、「法令の解釈に関する重要な事項を含む」とは、その法律事項を解釈することは、争っているその事件の審理のみ必要ではなく、より一般的に影響を及ぼす意義がある場合をいい、最高裁がその法律事項を解釈することは法令解釈の統一性を確保するのに重要であることを意味する。「重要な」というのは、特定の事件を審理することで、同種の利害関係者において影響を及ぼすものであるという学説が有力であった。そのため、現在の実務においても、最高裁に対して出される上告の半分が受理されていない。

Энэхүү өгүүлэл нь Монгол Улсын шүүхийн тухай хууль дахь "эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын хувьд нийтлэг ач холбогдолтой" гэх ойлголтыг хэрхэн ойлгох нь зүйтэй талаар дүгнэлт өгөхийг зорьсон өгүүлэл юм. Тус өгүүллээр Улсын дээд шүүхийн дээрх үндэслэлээр хяналтын гомдлыг хүлээн авч шийдвэрлэсэн зарим тогтоолуудад дүн шинжилгээ хийсэн бөгөөд мөн Япон улс дахь онолын үзэл хандлагыг харьцуулан дүгнэлт өгсөн юм. Япон улсын хувьд ИХШХХтХ-ийн 318 дугаар зүйлийн 1 болон ЭХШХШтХ-ийн 406, 411 дүгээр зүйлд зааснаар Дээд шүүх нь "хууль тайлбарлахтай холбоотой чухал ач холбогдол бүхий асуудал (法令の解釈に関する重要な事項) " гомдлыг хүлээн авч, хянан шийдвэрлэх тухай заасан байна. Энэхүү ойлголт нь тухайн хуулийн зохицуулалтыг тайлбарлах нь "зөвхөн тухайн нэг хэргийг шийдвэрлэхэд бус" илүү өргөн хүрээний, нийтлэг асуудалд нөлөө үзүүлэхүйц байхыг ойлгох бөгөөд Дээд шүүх тухайн хуулийг тайлбарласнаар хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангахад чухал ач холбогдолтой байхыг ойлгоно. Мөн “чухал ач холбогдол бүхий (重要な)” гэдэгт тухайлбал, тухайн хуулийн зохицуулалтыг тайлбарласан шүүхийн шийдвэр байхгүй （ихэнхи тохиолдолд тухайн хууль нь батлагдаад удаагүй бол）мөн дээд шүүхийн тогтоол хэдийн байгаа ч тухайн тогтоол дахь хуулийн зохицуулалтын тайлбарыг өөрчлөх шаардлагатай байхыг ойлгоно.
Түлхүүр үг
法学の新しい概念　法令解釈に関する重要な事項　A New Concept in Jurisprudence　Fundamental Importance in the Unification of Legal Interpretation эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын хувьд нийтлэг ач холбогдолтой
Бичигдсэн огноо
2024-11-29
Хуудсын тоо
19
Хэл
Япон
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2024-12-26
Товч мэдээлэл үзсэн
50
Бүрэн эхээр нь үзсэн
3
Эшлэлийн тоо
39
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Б.Дөлгөөн “Consideration of the Concept of “A New Concept in Jurisprudence or of Fundamental Importance in the Unification of Legal Interpretation” as a Ground for Appeal to the Supreme Court of Mongolia: Using Japanese Law as a Comparison モンゴルの最高裁判所に対する上告事由である「法学における新しい概念若しくは法令解釈の統一化において基本的重要性を持つ」という概念に関する考察──日本法を比較の素材として──” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2222
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

（ 1 ） 法律24条 6 項 1 号。

（ 2 ） 法律15条 6 項 1 号。（ 3 ） 法律17条 1 項。

（ 4 ） Улсын дээд шүүхийн 2020 оны ажлын тайлан, chrome-extension:// efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.supremecourt.mn/media/ files/20223/ 0 _1649293942.pdf 4 дэх тал.

（ 5 ） Ц.Цогт, С.Цэрэндолгор, “Монгол Улсын шүүхийн үндсэн тогтолцоон дахь Улсын дээд шүүхийн хяналтын журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх чиг үүрэг: хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах нь”, Монголын төр, эрх зүй, 2023 он, №1, 39 дэх тал.

（ 6 ） Ц.Цогт, С.Цэрэндолгор, “Монгол Улсын шүүхийн үндсэн тогтолцоон дахь Улсын дээд шүүхийн хяналтын журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх чиг үүрэг: хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах нь”, Монголын төр, эрх зүй, 2023 он, №1, 39

（阪大法学）74（3・4-523）　1137〔2024.11〕

дэх тал.

（ 7 ） Ц.Цогт, С.Цэрэндолгор, “Монгол Улсын шүүхийн үндсэн тогтолцоон дахь Улсын дээд шүүхийн хяналтын журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх чиг үүрэг: хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах нь”, Монголын төр, эрх зүй, 2023 он, №1, 40 дэх тал.

（ 8 ） Rimvydas Norkus, The Filtering of Appeals to the Supreme Courts. Network of the Presidents of he Supreme Judicial Courts of the EU, 4.

（ 9 ） С.Цэрэндолгор “Хяналтын журмаар гомдол гаргах шалгуурын үзэл баримтлал ба Улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг: Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах арга хэрэгсэл болох нь” (2021), 5 дахь тал.

（10） Rimvydas Norkus, The Filtering of Appeals to the Supreme Courts, 2015, 7- 8

（11） Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөл, “Монгол Улсын Шүүхийн тайлан 2018 он” 2019, 216217 дахь тал, Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөл, “Монгол Улсын Шүүхийн тайлан 2019 он” 2020, 216-217 дахь тал, Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөл, “Монгол Улсын Шүүхийн тайлан 2020 он” 2021, 195-196 дахь тал,

（12） З.Ганзориг, Б.Төрбат, М.Маралмаа, Б.Мягмарсүрэн, Р.Оюундэлгэр “Хяналтын журмаар гаргах гомдолд үндэслэл тогтоох зохицуулалтын хэрэглээ, дүн шинжилгээ /Захиргааны хэрэг маргааны жишээн дээр/”, Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа, Цуврал №14, 2024 он, 112 дахь тал.

（13） МУҮХЦД (2023) №02, “Монгол Улсын шүүхийн тухай хууль, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн зарим заалт Монгол

Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэсэн тухай”, https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=16759139714881

（14） ХУУЛЬ ЗҮЙН БАЙНГЫН ХОРООНЫ 2023 оны 06 дугаар сарын 13-ны өдрийн ХУРАЛДААНЫ тэмдэглэл, 13 дахь тал, https://www.parliament.mn/nn/30664/

（15） ХУУЛЬ ЗҮЙН БАЙНГЫН ХОРООНЫ 2023 оны 06 дугаар сарын 13-ны өдрийн ХУРАЛДААНЫ тэмдэглэл, 15 дахь тал, https://www.parliament.mn/nn/30664/

（16） 最高裁2023年10月16日0068号決定、https://shuukh.mn/single_case/3166? daterange=2023-01-01%20-%202024-09-01&id= 3 &court_cat= 3 &bb= 1

（17） 最高裁2023年10月30日0080号判決、https://shuukh.mn/single_case/3178? daterange=2023-01-01%20-%202024-09-01&id= 3 &court_cat= 3 &bb= 1

（18） 最高裁2023年10月23日0074号決定、 https://shuukh.mn/single_case/3172?

daterange=2023-01-01%20-%202024-09-01&id= 3 &court_cat= 3 &bb= 1

（阪大法学）74（3・4-524）　1138〔2024.11〕

（19） Rimvydas Norkus, The Filtering of Appeals to the Supreme Courts, 2015, 7- 8

（20） Prutting, Die Zulassung der Revision (1977), S. 241ff.; Baumbach/ Lauterbach/ Albers, 53. Aufl., Rdnr. 15; AK-Ankermann Rdnr.7; Stein-Jonas-Grunsky, 21. Aufl.,Rdnr.2.

（21） Prutting, Die Zulassung der Revision (1977), 241ff.; Baumbach/ Lauterbach/ Albers, 53. Aufl., rdnr. 15; AK-Ankermann Rdnr.7; Stein-Jonas-Grunsky, 21. Aufl.,Rdnr.37.

（22） BGHZ 2, 396, 397; BGH BB 1978, 1964.

（23） 日本国憲法（昭和二十一年憲法）。

（24） 芦部信喜『憲法（第 5 版）』（岩波書店、2014年）337頁。

（25） 裁判所法80条。

（26） 民事訴訟法（平成八年法律第百九号）。

（27） 法務省民事局参事官室編『一問一答 新民事訴訟法』（商事法務研究会、1996 年）341頁。

（28） 法務省民事局参事官室編『一問一答 新民事訴訟法』（商事法務研究会、1996 年）346頁。

（29） 小柳誠「最高裁不受理事件の意義とその影響」税務大学校論叢第88号平成29年 6 月、279頁。

（30） 賀集唱ほか編『基本法コンメンタール［第 3 版追補版］民事訴訟法 3 』［上野泰男］（日本評論社、2012年）79頁。

（31） 法務省民事局参事官室編の『一問一答新民事訴訟法』（1996年）354頁。

（32） 小室直人・上訴制度の研究（1961年）157頁。

（33） 平賀健太「民事訴訟法及び裁判所法の一部改正について」法時26巻 5 号（1954 年）17頁。

（34） 平賀健太・前傾注（33）17頁。

（35） 三宅省三「最高裁判所の役割の変化」三宅省三ほか編・新民事訴訟法大系理論と実務第 4 巻（1997年）75頁。

（36） 片野三郎「最高裁判所における上告」 3 頁。

（37） 藤田宙靖『最高裁回想録－学者判事の七年半－』（有斐閣、2012年）139頁。

（38） 藤田宙靖『最高裁回想録－学者判事の七年半－』（有斐閣、2012年）139頁。

（39） 藤田宙靖『最高裁回想録－学者判事の七年半－』（有斐閣、2012年）141頁。

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

“Сонгууль-2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан боллоо

4 days ago

Монгол Улсын Иргэний хуулийн тайлбарыг legaldata.mn-д байршуулна.

1 week ago

2024 оны 11 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа

3 weeks ago

Хуульчийн ажлын байрны үзэсгэлэн яармаг 2024 арга хэмжээнд хэлэлцэх хэлэлцүүлэг болон ярилцлагын сэдэв, зочид

3 weeks ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд