Бүтээлийн нэр
Доромжлох нь худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийн шинжгүй болох тухай УДШ-ийн тогтоолд хийсэн дүн шинжилгээ
Хэлбэр
Эрх зүйн шүүмж
Салбар
Эрүүгийн эрх зүй, Хэвлэл мэдээлэл
Бүтээлийн товч
Эрүүгийн хуулийн 13.14 дүгээр зүйл Худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэгт 2020-2024 оны эхний хагаст нийт 2260 хэрэг бүртгэл үүссэн нь хэвлэлийн эрх чөлөөг хязгаарлахад томоохон нөлөөлөл үзүүлж байна. Глоб Интернэшнл төвөөс жил бүр гаргадаг Хэвлэлийн эрх чөлөөний тайланд 2022 оны 5 дугаар сарын нэгний өдрөөс 2024 оны тавдугаар сарын гуравны өдөр хүртэлх хугацаанд Эрүүгийн хуулийн 13.14 дүгээр зүйлд заасан “Худал мэдээлэл тараах” гэмт хэргийг хянан шийдвэрлэсэн анхан шатны шүүхийн хүчин төгөлдөр 45 шийдвэр байгаа талаар дурдсан. Үндсэн хуулийн цэцээс 2024 оны наймдугаар сарын нэгний өдөр Эрүүгийн хуулийн 13.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг Монгол улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх асуудлаар маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа үүсгэх тухай 98 дугаар тогтоол гаргасан.
Худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэгтэй холбоотой Улсын Дээд Шүүхээс 2024 оны 10 дугаар сарын хоёрны өдөр шийдвэрлэсэн дугаар 2024/ХШТ/110 тогтоол нь тус гэмт хэргийг хяналтын шатнаас шийдвэрлэсэн хамгийн анхны тохиолдол учраас тус шүүхийн шийдвэрийг сонгон авсан нь судалгаа шинжилгээ болон хууль хэрэглээний ач холбогдолтой хэмээн үзсэнээр сонгон авах үндэслэл болов.

Эндээс үзвэл, гүтгэх, гутаах, доромжлох өөр хоорондоо харилцан адилгүй гурван тусдаа үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн 13.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасны дагуу худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэгт холбогдуулан ял шийтгэл хүлээлгэхгүй байхаар шийдвэрлэсэн нь практикт хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах түүхэн ач холбогдол шийдвэр болсон гэж дүгнэж болохоор байна.
Түлхүүр үг
худал мэдээлэл тараах, шүүхийн шийдвэр, дүн шинжилгээ, доромжлох, гүтгэх, гутаан доромжлох, гутаах, ил худал мэдээлэл,
Бичигдсэн огноо
2025-02-04
Хуудсын тоо
8
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2025-02-07
Товч мэдээлэл үзсэн
455
Бүрэн эхээр нь үзсэн
22
Эшлэлийн тоо
9
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Б.Пүрэвсүрэн “Доромжлох нь худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийн шинжгүй болох тухай УДШ-ийн тогтоолд хийсэн дүн шинжилгээ” (2025), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2317
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] “Төрийн мэдээлэл” эмхэтгэл, 2020.02.13, №07 /1109/ http://parliament.mn/n/wzmy

[2] Шүүхийн ил тод байдал төслийн хүрээнд Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллагаас (IDLO) 2024 оны 11 дүгээр сарын 27-ны өдөр хийсэн сургалтын үеэр тус статистикийг танилцуулсан. 

[3] “Хэвлэлийн эрх чөлөөний тайлан-2022-2023” Глоб Интернэшнл төв ТББ, 31 дэх тал. Дэлгэрэнгүйг эндээс үзнэ үү. https://www.gic.mn/public/docs/freedom_report/media_freedom_report_2022_2023_mn.pdf

[4] Тус тогтоолыг бүрэн эхээр нь эндээс үзнэ үү. https://shuukh.mn/single_case/3628?daterange=2024-10-01%20-%202024-12-31&id=3&court_cat=2&bb=1

[5] Л.Галбаатар, “Доромжлох гэмт хэргийг дахин сэргээх нь зөв эсэх асуудал”, Улаанбаатар хот, 2023 он.

[6] https://d.parliament.mn/tusul/d61259be-fafe-414c-923b-e980aa129a2e

[7] 4.1.9.“ташаа мэдээлэл” гэж бусдын сэтгэл санаа, бие махбодь, эсхүл хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд хохирол учруулах зорилгогүйгээр түгээсэн бодит байдалд нийцэхгүй гэдгийг мэдээгүй, эсхүл мэдэх боломжгүй байсан алдаатай мэдээ, мэдээлэл, баримт сэлтийг; 4.1.10.”илт худал мэдээлэл” гэж хүн, хуулийн этгээд, улс оронд санаатайгаар хохирол учруулах зорилгоор түгээсэн ор үндэслэлгүй худал мэдээ, мэдээлэл, баримт сэлтийг.

[8] Б.Пүрэвсүрэн, 2020 он. Эрүүгийн хуулийн Худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэгт шийтгүүлсэн анхны тохиолдолд хийсэн дүн шинжилгээ Энэхүү шүүхийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээг дараах линкээр үзнэ үү.

https://legaldata.mn/buteel/updf?id=839

[9] Улсын Дээд шүүхийн 2007.10.29-ний өдрийн 40 дугаартай тайлбарт “...доромжлох ...” гэдэгт нийгэмд тогтсон хүмүүсийн хоорондын харилцааны болон ёс суртахууны шаардлагын хэм хэмжээ, үндэсний зан заншил, уламжлалд харшилсан, тухайн хүний нэр төр, алдар хүндийг санаатай гутаасан үйлдлийг хэлнэ. Энэ нь хүнийг үндэс, угсаа, хэл, арьсны өнгө, нас, хүйс, нийгмийн гарал, байдал, хөрөнгө чинээ, эрхэлсэн ажил, эрүүл мэнд, шашин шүтлэг, үзэл бодол, боловсрол, гадна төрх, хөгжлийн бэрхшээлтэй болон гэр бүлийн байдалтай нь холбогдуулан үг, үйлдэл, бичгээр, дохио зангаагаар, зураг дүрсээр гутаасан зэргээр илэрнэ гэж тайлбарласан.