Лутсүхийн Энхсайхан : Цахим орчинд залилах гэмт хэргийг үйлдэх байдлаар дамжуулан мөнгө угаах эрсдэл, эрх зүйн орчныг сайжруулах нь

Бүтээлийн нэр

Цахим орчинд залилах гэмт хэргийг үйлдэх байдлаар дамжуулан мөнгө угаах эрсдэл, эрх зүйн орчныг сайжруулах нь

Зохиогч

Тэмдэглэл

Монголбанкны санхүүгийн мэдээллийн албанаас 2024 онд зохион байгуулагдсан эрдэм шинжилгээний бага хурлын шилдэг 10 эрдэм шинжилгээний өгүүллийн нэг болно.

Хэлбэр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Салбар

Эрүүгийн эрх зүй

Бүтээлийн товч

Монгол Улсад сүүлийн жилүүдэд цахим орчинд “Залилах” гэмт хэргийг үйлдэх нь тогтмол өсөж үүнийгээ дагаад энэ гэмт хэрэг нь “Мөнгө угаах” гэмт хэргийн суурь гэмт хэрэг болох тохиолдол ихэссээр байна. Уг асуудлын мөн чанарыг тодорхойлж, аливаа гарц шийдэл олохын тулд судлаачийн хувьд Хууль, ОУГ-г дүгнэх, практик асуудлыг олж илрүүлэх, уг асуудлыг шийдвэрлэх оновчтой гарц, шийдлийг олсон улсуудтай харьцуулсан судалгааг хийсэн юм.

Манай Улсад “Мөнгө угаах” болон цахим залилангийн гэмт хэргийг Эрүүгийн хууль, эрүүгийн процессын хууль бусад хуулиуд, Монгол Улсын нэгдэн орсон ОУГ-нд тодорхойлж, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр заасан. Гэсэн хэдий боловч судалгаанд хөндөж буй уламжлалт залилах гэмт хэргээс цахим залилангийн гэмт хэргийг ялгах, нарийвчлан зохицуулах бус ерөнхий шинжтэй хуульчилсан нь судалгааны явцад харагдсан. Угтаа бол цахим хэлбэрээр үйлдэгдэж буй гэмт хэрэг нь уламжлалт гэмт хэргээс эрс ялгаатай, илрүүлэх этгээд нь мэргэшсэн, техник, технологийн давуу талыг ашиглах чадвартай байгууллага, мэргэжилтэн байх шаардлагатай. Энэ төрлийн эрх зүйн харилцааг хуульд нарийвчлан тусгах ёстой гэж хувь судлаачийн хувьд үздэг.
Шүүхийн практикийг судлаад үзвэл цахим залилангийн гэмт хэрэг суурилсан “Мөнгө угаах” гэмт хэрэг их хэмжээгээр үйлдэгдэж буй бөгөөд энэ төрлийн гэмт хэргийн давтамж улам бүр нэмэгдэх эрсдэл байгаа нь ажиглагдсан. Эрүүгийн хуулийн зүйлчлэлийн хувьд практикт үүсээд буй гол асуудал бол цахим залилангийн хэрэг бүрийг хохирлын хэмжээ, гэмт хэргийг үйлдсэн зорилго зэргийг үндэслэхгүйгээр бүх гэмт хэргийг хамааруулж байгаа юм. Мөн чанартаа залилангийн гэмт хэрэг бүрийг нөхцөл байдлыг харгалзахгүйгээр мөнгө угаах гэмт хэргийн суурь гэж үзэж буй нь алдаатай.

Харьцуулсан судалгааны хүрээнд авч үзсэн ХБНГУ, Сингапур улсуудыг өөрийн улстай харьцуулан судлахад эдгээр улсууд цахим залилангийн гэмт хэрэг, мөнгө угаах гэмт хэргүүдэд маш сайн хяналт тавьдаг бөгөөд олон улсын байгууллагуудаас сайн үнэлгээг авдаг. Үүний учир нь гэвэл нарийвчилсан зохицуулсан хууль тогтоомж болон институтийн хувьд харьцангуй сайн байгаа нь учраас тухайн гэмт хэрэгтэй сайн тэмцэж чаддаг байна.

Түлхүүр үг

Залилах гэмт хэрэг, Мөнгө угаах гэмт хэрэг, Цахим залилангийн гэмт хэрэг, Институт

Бичигдсэн огноо

2024-05-29

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2025-02-25

Товч мэдээлэл үзсэн

584

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Л.Энхсайхан “Цахим орчинд залилах гэмт хэргийг үйлдэх байдлаар дамжуулан мөнгө угаах эрсдэл, эрх зүйн орчныг сайжруулах нь” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2332

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

Эрүүгийн хууль (2015)

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль (2017)

Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль (2021)

Шүүх шинжилгээний тухай хууль (2022)

Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хууль (2013)

Авлигын эсрэг НҮБ-ын конвенц (2003)

“Цахим орчинд үйлдсэн гэмт хэргийн 80 гаруй хувь нь залилан байна” цахим нийтлэл- https://montsame.mn/mn/read/339416

“Б.Энхбаяр “Сүүлийн таван жилд цахим залилангийн гэмт хэрэг 15 дахин нэмэгдсэн” цахим нийтлэл-https://www.newswire.mn/n/30649

Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сангийн вэбсайт “Нийт интернэт хэрэглэгчдийн тоо”- https://www2.1212.mn/tables.aspx?tbl_id=DT_NSO_1300_012V1&13999001_select_all=0&13999001SingleSelect=&SOUM_select_all=0&SOUMSingleSelect=_0&YearQ_select_all=0&YearQSingleSelect=&YearY_select_all=0&YearYSingleSelect=&viewtype=table

Х.Мичидмаа, П.Анарзаяа “Мөнгө угаах гэмт хэргийн суурь гэмт хэргийн ойлголт, олон улсын туршлага” УБ (2023)- https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=1888

С.Гантулга, Б.Энхболд “Эрүүгийн эрх зүй тусгай анги” сурах бичиг УБ (2020)

“Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн цахим сан”- https://shuukh.mn/single_case/92302?daterange=2017-01-01%20-%202024-04-27&id=1&court_cat=2&bb=1

“Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн цахим сан”- https://shuukh.mn/single_case/65308?daterange=2017-01-01%20-%202024-04-27&id=1&court_cat=2&bb=1

“Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн цахим сан”- https://shuukh.mn/single_case/86241?daterange=2017-01-01%20-%202024-04-27&id=1&court_cat=2&bb=1

“Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн цахим сан”- https://shuukh.mn/single_case/39520?daterange=2017-01-01%20-%202024-04-27&id=1&court_cat=2&bb=1

“Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн цахим сан”- https://shuukh.mn/single_case/82456?daterange=2017-01-01%20-%202024-04-29&id=1&court_cat=2&bb=1

“German Civil Code”- https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_stgb/englisch_stgb.html#p2467

“Act against Unfair Competition”- https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_uwg/englisch_uwg.html

“Cybersecurity Laws and Regulations in Germany” article- https://www.upguard.com/blog/cybersecurity-laws-and-regulations-germany#:~:text=eligible%20to%20comply.-,Federal%20Data%20Protection%20Act%20(BDSG%20%2D%20Bundesdatenschutzgesetz),to%20oversee%20data%20protection%20regulations.

Payment Services Oversight Act (Zahlungsdiensteaufsichtsgesetz – ZAG) ZAG full citation-https://www.bundesbank.de/resource/blob/836488/4b807b6a0a7eb3188cd8f4329fc04473/mL/payment-services-oversight-act-data.pdf

“Cyber crime methods”- https://www.bsi.bund.de/EN/Themen/Verbraucherinnen-und-Verbraucher/Cyber-Sicherheitslage/Methoden-der-Cyber-Kriminalitaet/methoden-der-cyber-kriminalitaet_node.html#:~:text=In%20Germany%2C%20responsibility%20for%20tackling,you%20should%20always%20report%20it.

“A Guide to Singapore’s Anti-Money Laundering Laws”- https://singaporelegaladvice.com/law-articles/anti-money-laundering-laws-and-you/#:~:text=What%20are%20the%20Laws%2FLegislation,Benefits)%20Act%20(CDSA).

“Countering the Financing of Terrorism”- https://www.mha.gov.sg/what-we-do/managing-security-threats/countering-the-financing-of-terrorism#:~:text=The%20TSOFA%20is%20the%20domestic%20legislation%20to%20suppress%20the%20financing%20of%20terrorism.&text=Sections%203%20to%206%20of,or%20services%20for%20terrorist%20purposes

“Payment Services Act 2019”- https://www.mas.gov.sg/regulation/acts/payment-services-act

Сингапурын мөнгөний байгууллагын вэбсайт-https://www.mas.gov.sg/regulation

“Anti-Money Laundering in Singapore: What you neeed to know” article-https://www.dowjones.com/professional/risk/glossary/anti-money-laundering/singapore/#:~:text=AML%20regulators%20in%20Singapore,within%20the%20country's%20financial%20institutions.