Хүүхлээ Одонтуяа : Үндсэн хууль дахь төвийг сахих байдал

Бүтээлийн нэр

Үндсэн хууль дахь төвийг сахих байдал

Зохиогч

Хүүхлээ Одонтуяа

Хэлбэр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Салбар

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Бүтээлийн товч

Үндсэн хууль дахь төвийг сахих байдал сэдвийн хүрээнд зарим улс орнуудын Үндсэн хуулийн тодорхой хүрээний асуудал болох гадаад бодлого, эдийн засаг, шашин, шүүхэд төвийг сахих байдлыг хэрхэн төлөвшүүлснийг Үндсэн хуулийн эрх зүйн үндэс болон харьцуулалтын арга зүйд тулгуурлан авч үзэв.
Монгол улсын хувьд төвийг сахих байдал зарим тодорхой асуудлын хүрээнд үндсэн хуульд хуульчлагдаагүй хэдий ч үндсэн хуулийн эрх зүйн түвшинд өргөтгөн тайлбарлавал тухайн асуудалд төвийг сахих зарчмын агуулга нь оршин байдаг тухай, мөн зарим асуудлын хүрээний хувьд үндсэн хуульд төвийг сахисан байдлыг зохицуулагдаагүйн үр дагавар, ач холбогдлыг нь геополитик, улс төр, эрх зүйн соёл, гарах үр дагавраас хамаардаг тухайд тайлбарлан дүгнэв.
Үндсэн хуулийн тодорхой асуудалд төвийг сахих байдлыг Үндсэн хуульд хуульчилах, мөн байр сууриа илэрхийлэх гэдэг бол дан ганц үндсэн хуулийн эрх зүйн бус олон улсын эрх зүйн үүднээс бас авч үзэх ёстой асуудал юм. Энэ удаад Үндсэн хуулийн эрх зүйн үүднээс эрх зүйн зохицуулалтын үндэс болох Үндсэн хууль болон харьцуулсан судлалд тулгуурлан бичив.

Түлхүүр үг

гадаад бодлого (foreign policy), төвийг сахих (neutral) , шашинд төвийг сахих (religion neutrality), эдийн засгийн төвийн сахих байдал (economic neutrality), шүүхийн төвийг сахих байдал ( judicial neutrality)

Бичигдсэн огноо

2024-04-22

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2025-04-23

Товч мэдээлэл үзсэн

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Х.Одонтуяа “Үндсэн хууль дахь төвийг сахих байдал” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2373

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

[1] Neutral countries 2024. https://brainly.in/question/61033805

[2] Ц.Элбэгдорж. Монгол-төвийг сахих. https://www.un.int/mongolia/news/%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%E2%80%93-%D1%82%D3%A9%D0%B2%D0%B8%D0%B9%D0%B3-%D1%81%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%85

[3] Цэрэнчимэд.Ж. Төвийг сахих эрх зүйн асуудлын онол, түүх практик. “ Аюулгүй байдал, батлан хамгаалах судлал” 2015 .№21(31) http://www.baabar.mn/article/7724

[4] Батзориг.Н.Шашны секуляризаци /secularization/ https://monsoc.blogspot.com/2009/11/secularization.html

[5] Sir Edward Burnett Tylor. https://www.britannica.com/biography/Edward-Burnett-Tylor#ref81986

[6] Nikoletta Szigethy -Ambrus. Neutral economies I-European perspectives. https://www.oeconomus.hu/en/analyses/neutral-economies-i-european-perspectives/

[7] Judicial independence and political neutrality in modern law. https://lawslearned.com/judicial-independence-and-political-neutrality/

[8] https://www.tutor2u.net/politics/topics/judicial-neutrality

[9 ] Алсын хараа 2050. Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого.Эдийн засаг.https://www.nrpa.gov.mn/sites/default/files/vision2050/Vision2050_Economy.pdf

[10] Charles Taylor s A Secular Age ( 2007 )Philosophical investigations https://peped.org/philosophicalinvestigations/summary-charles-taylors-secular-age-2007/

[11] Orbán lays out his plan for Hungary's economic neutrality. https://telex.hu/english/2024/09/25/orban-lays-out-his-plan-for-economic-neutrality

[12 ] Barry Friedman. Neutral Ptinciples. p-510 https://scholarship.law.vanderbilt.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2148&context=vlr

https://www.jstor.org/stable/1121884

[13] Everson, 330 U.S. at 8–15. See also supra Amdt1.2.2.1 Introduction to the Historical Background of the Religion Clauses. Back https://www.tutor2u.net/politics/topics/judicial-neutrality

[14] Нямсүрэн.Ж. Төвийг сахих Монгол. https://news.mn/r/707934/

[15] Баярхүү. Д. Швейцарын төвийг сахих ба Монгол. https://academy.edu.mn/

[16] Элбэгдорж. Ц. Төвийг сахих нь Монголын уламжлалт бодлогоос урган гарч байгаа зөв бодлого юм. https://www.24tsag.mn/a/130274

[17] Жалбажав.Н. Төрийн бодлогын тулгар асуудалд. УБ.,2018

[18] Я.Цэвэл “Монгол хэлний товч тайлбар толь” УБ.2021

[19] Лүндэндорж. Н.Монгол Улсын Үндсэн хууль Шинжлэх ухааны тайлбар. УБ., 2022.

[20] Уламбаяр.Д. Монгол Улс төвийг үл сахих нь. https://www.polit.mn/a/89859

Finland 1999 (rev.2011) https://www.constituteproject.org/constitution/Finland_2011

[21] Turkmenistan 2008 (rev.2016) https://www.constituteproject.org/constitution/Turkmenistan_2016

[22] Neutrality and the Irish Constitution.

https://verfassungsblog.de/neutrality-and-the-irish-constitution/

[23] Countries without A state Religion. https://www.worldatlas.com/articles/countries-without-a-state religion.html#:~:text=Over%2025%20countries%20in%20the%20world%20do%20not,which%20the%20government%20is%20neutral%20on%20religion%20matters

[24] Neutral but fully armed: Switzerland looks to its own defence https://www.irishtimes.com/world/europe/2024/06/21/neutrality-kept-switzerland-out-of-world-wars-but-it-was-not-a-synonym-for-antimilitarism/