Пүрвээгийн Баттулга : Захиргааны хэргийн шүүхэд гаргах үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэл, түүнд тавигдах урьдчилсан нөхцөл

Бүтээлийн нэр

Захиргааны хэргийн шүүхэд гаргах үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэл, түүнд тавигдах урьдчилсан нөхцөл

Зохиогч

Пүрвээгийн Баттулга

Хэлбэр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Салбар

Захиргааны процессын эрх зүй

Бүтээлийн товч

2002 онд батлагдсан Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн §32.5-д нэхэмжлийн шаардлагын агуулга гэдэг байдлаар хүчингүй болгох нэхэмжлэл (§32.5.1), тогтоох нэхэмжлэл /үүнд: захиргааны акт илт хууль бус болохыг тогтоох (§32.5.2)/, хохирлоо арилгуулах (§32.5.3) нэхэмжлэлийн төрлийг заасан боловч нэхэмжлэлийн төрөл нь шүүхийн практикт үүгээр хязгаарлагдахгүйгээр тус хуулийн §70.2-т заасан шүүхээс гаргах шийдвэрийн төрлөөр тодорхойлогдож ирсэн. Тодруулбал, Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн §70.2-т зааснаас үзэхэд хүчингүй болгох нэхэмжлэл (§70.2.2), тогтоох нэхэмжлэл /үүнд: эрх зүйн харилцаа байгаа эсэхийг (§70.2.1) болон захиргааны акт илт хууль бус болохыг тогтоох (§70.2.3)/, даалгах нэхэмжлэл (§70.2.4), хохирлоо арилгуулах нэхэмжлэл (§70.2.6) зэргийг тогтоосон байсан.
Иймд үйлчлэл нь дуусгавар болсон захиргааны акт хууль бус байсныг тогтоох нэхэмжлэлийн төрөл тодорхой хуульчлагдаагүйн улмаас өнгөрсөн хугацаанд шүүхийн практикт тухайн захиргааны актын үйлчлэл урьдчилан шийдвэрлүүлэх ажиллагааны явцад болон шүүхэд нэхэмжлэл гаргасны дараа дуусгавар болсон байсан ч хүчингүй болгож шийдвэрлэж байсан билээ.
Харин 2016 оны 02 дугаар сарын 04-ний өдөр батлагдсан Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн §106.3.3-т шүүхээс гаргах шийдвэрийн төрлийг заахдаа “захиргааны акт хүчингүй болгуулах нэхэмжлэл гаргасны дараа тухайн актыг цуцалсан болон хүчингүй болгосон, эсхүл бусад байдлаар хэрэгжсэн бөгөөд нэхэмжлэгчийн ашиг сонирхол байгаа бол маргаан бүхий акт хууль бус байсан болохыг тогтоох” хэмээн “үргэлжлүүлэн тогтоох” нэхэмжлэлийг хуульчилжээ. Мөн хуулийн §52.5.1-д “эс үйлдэхүй хууль бус болохыг тогтоох” гэсэн нэхэмжлэлийн төрлийг тусгайлан заасан бөгөөд §106.3.4-т шүүх “эс үйлдэхүй хууль бус болохыг тогтоох” шийдвэр гаргаж болохоор заасан.

Энэхүү өгүүлэлд үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэлийн ойлголт, түүнд тавигдах урьдчилсан нөхцөл болон уг нэхэмжлэлтэй маргааныг захиргааны хэргийн шүүхээс хэрхэн шийдвэрлэж буй практикийг судалж, тодорхой санал, зөвлөмжийг дэвшүүлсэн болно.

Түлхүүр үг

нэхэмжлэл, нэхэмжлэлийн төрөл, захиргааны хэргийн шүүхэд гаргах нэхэмжлэлийн төрөл, үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэл, нөхөн тогтоох нэхэмжлэл, захиргааны акт хууль бус байсан болохыг тогтооолгох, эс үйлдэхүй хууль бус болохыг тогтоолгох, Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.3.3

Бичигдсэн огноо

2018-10-21

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2018-11-14

Товч мэдээлэл үзсэн

8445

Бүрэн эхээр нь үзсэн

442

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

П.Баттулга “Захиргааны хэргийн шүүхэд гаргах үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэл, түүнд тавигдах урьдчилсан нөхцөл” (2018), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/390

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

[1] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он http://legaldata.mn/b/62 14 дэх тал.

[2] Уг нэхэмжлэлийн төрлийг нэр томъёоны хувьд доктор А.Эрдэнэцогт “үйлдэл хийхээс татгалзуулах нэхэмжлэл” гэж бичжээ. А.Эрдэнэцогт “Монгол Улсын захиргааны процессын эрх зүй” УБ.,2006, 235 дахь тал.

[3] Г.Банзрагч “ХБНГУ-ын захиргааны шүүхийн Үндсэн хуулийн болон ердийн хуулий эрх зүйн үндсүүд (II хэсэг)” ХЗҮХ, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл, УБ., 2010 (№2), 62 дахь тал.

[4] Мөн тэнд.

[5] Бүтээлийг бүрэн эхээр нь эндээс үзнэ үү. http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=62

[6] Тухайлбал, Доктор, профессор Х.А.Волфф “Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны үндсэн асуудлууд” Захиргааны хэргийн шүүх: Монгол дахь шинэтгэл, дэлхийн улсуудын жишиг, УБ., 2004 он, мөн Доктор, проф. Х.Шоллер "Хууль зүйн дүгнэлт болон шүүхийн шийдвэр гаргах зарим асуудал” УБ., 2003, 28-30 дахь тал.

[7] А.Эрдэнэцогт “Монгол Улсын захиргааны процессын эрх зүй” УБ.,2006, 235 дахь тал.

[8] Г.Банзрагч “Герман-Монголын захиргааны процессын эрх зүйн харьцуулалт”

http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=250 17 дахь тал.

[9] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=62 41 дэх тал.

[10] Захиргааны хэргийн шүүх: Монгол дахь шинэтгэл, дэлхийн улсуудын жишиг, УБ., 2004 он, 139-163 дахь

[11] Дурьдсан бүтээлийн 28-30 дахь тал.

[12] Г.Банзрагч “Герман-Монголын захиргааны процессын эрх зүйн харьцуулалт”

http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=250 17 дахь тал.

[13] А.Эрдэнэцогт “Монгол Улсын захиргааны процессын эрх зүй” УБ.,2006, 235 дахь тал.

[14] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он http://legaldata.mn/b/62 42 дэх тал.

[15] “Н” ХХК болон нэр бүхий 9 компанийн нэхэмжлэлтэй Засгийн газарт холбогдох захиргааны хэрэг http://new.shuukh.mn/zahirgaahyanalt/2405/view ,

“Онч шийдэл” ТББ-ын нэхэмжлэлтэй Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдад холбогдох захиргааны хэрэг http://new.shuukh.mn/zahirgaahyanalt/1965/view

[16] П.Одгэрэл “Захиргааны эрх зүйн ерөнхий анги” 2 дахь хэвлэлт, УБ.,2008, 198 дахь тал.

[17] Захиргааны ерөнхий хуулийн §46.2-т “Захиргааны актыг цуцлах, хүчингүй болгох, эрх бүхий байгууллагын шийдвэр гарах, эсхүл захиргааны актад заасан хугацаа дуусгавар болох, түүнчлэн бусад байдлаар биелэгдэх хүртэл тухайн захиргааны акт хүчин төгөлдөр байна” гэж зааснаас “захиргааны актын эрх зүйн үйлчлэл дуусгавар болох нөхцөл”-үүдийг харж болохоор байна.

[18] П.Одгэрэл “Захиргааны эрх зүйн ерөнхий анги” 2 дахь хэвлэлт, УБ.,2008, 198-199 дэх тал.

[19] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он http://legaldata.mn/b/62 42 дахь тал.

[20] Мөн тэнд /дам ишлэв/

[21] Монгол Улсын Захиргааны ерөнхий хуулийн тайлбар (Судалгаа, хэрэглээний) УБ., 179 дэх тал.

[22] Үүрэг болгох нэхэмжлэлийн төрлийг манайд даалгах нэхэмжлэл гэдгээр ойлгож хэрэглэдэг-П.Б

[23] Х.А.Волфф “Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны үндсэн асуудлууд” Захиргааны хэргийн шүүх: Монгол дахь шинэтгэл, дэлхийн улсуудын жишиг, УБ., 2004 он, 151-152 дахь тал.

[24] Төрийн мэдээлэл эмхтгэлийн 2003 оны 3 дугаарт нийтлэгдсэн.

[25] Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн §32.5 дахь хэсгийг 2010 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрийн хуулиар “нэхэмжлэлийн үндэслэл” болгож өөрчлөн найруулсан.

[26] А.Эрдэнэцогт “Монгол Улсын захиргааны процессын эрх зүй” УБ., 2006, 235 дахь тал.

[27] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он http://legaldata.mn/b/62 43 дахь тал.

[28] Г.Банзрагч “Герман-Монголын захиргааны процессын эрх зүйн харьцуулалт”

http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=250 17 дахь тал.

[29] Мөн тэнд, 18 дахь тал. ХБНГУ-ын §113 I 4-ийг буюу үргэлжлүүлэн тогтоох нэхэмжлэлийг хүчингүй болгох нэхэмжлэлийг гаргахаас өмнө хэрэгжсэн захиргааны актын хувьд төсөөтэй хэрэглэж болох уу гэсэн асуулт үүсдэг. ХБНГУ-ын Үндсэн хуулийн 19.IV-т заасан эрхийн хүрээнд зарчмын хувьд иргэнд эрх зүйн хамгаалалт авах боломж бүх талаар олгогдсон байх ёстой. Гэхдээ нөгөө талаас урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны зохицуулалтыг анхаарах ёстой” гэжээ.

[30] “Монкабель системс” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгий даргад холбогдох захиргааны хэрэг http://new.shuukh.mn/zahirgaahyanalt/889/view

[31] Д.Мөнгөнцэцэгийн нэхэмжлэлтэй Улсын бүртгэл, статистикийн ерөнхий газарт холбогдох захиргааны хэрэг. http://new.shuukh.mn/zahirgaaanhan/1626/view

[32] Цаашид шүүх “эс үйлдэхүй хууль бус болохыг тогтоох” шийдвэрийг гаргахдаа нэхэмжлэгч шаардлагаа өөрчилсөн тохиолдолд гаргах уу эсхүл өөрийн санаачилгаар гаргах уу гэдгийг нэг мөр болгох шаардлагатай.

[33] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он, http://legaldata.mn/b/62 42 дахь тал.

[34] “Хүүхдийн хөдөлмөрийн тэвчишгүй хэлбэрүүдийн эсрэг үндэсний сүлжээ”, “Хүүхэд хамгааллын үндэсний сүлжээ”, “Хүүхэд залуучуудын хөгжил хамгаалал”, “Бүх нийт боловсролын төлөө иргэний нийгмийн үндэсний эвсэл”, “Хүүхдийн эрхийн үндэсний төв”, “Монфемнет үндэсний сүлжээ”, “Өсвөр үеийнхний хөгжлийн төв” ТББ-уудын нэхэмжлэлтэй Монгол Улсын Засгийн газарт холбогдох хэрэг. http://new.shuukh.mn/zahirgaahyanalt/1203/view

[35] Г.Банзрагч “Герман-Монголын захиргааны процессын эрх зүйн харьцуулалт” http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=250 17 дахь тал.

[36] Мөн тэнд.

[37] Эс үйлдэхүй байгаа тохиолдолд даалгах нэхэмжлэл гаргасан байх.

[38] Т.Мөнх-Эрдэнэ “Монгол Улсын захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь нэхэмжлэлийн төрлүүдийг ХБНГУ-ын Захиргааны хэргийн шүүхийн тухай хуулийн жишээн дээр харьцуулах нь” Бакалаврын төгсөлтийн ажил, 2011 он, http://legaldata.mn/b/62 42 дахь тал.

[39] Х.Шоллер “Хууль зүйн дүгнэлт болон шүүхийн шийдвэр гаргах зарим асуудал” УБ., 2003, 30 дахь тал.

[40] Мөн тэнд, 30 дахь тал.

[41] Г.Банзрагч “Герман-Монголын захиргааны процессын эрх зүйн харьцуулалт”

http://legaldata.mn/buteel/pdf?id=250 18 дахь тал.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ