Үл хөдлөх эд хөрөнгөд хамаарах газрын эрх

Жаргалсайханы Оюунтунгалаг

2012 онд “Нийтийн болон хувийн өмчийн эрх зүйн тулгамдсан асуудал” эмхтгэлд нийтлэгдсэн. (МУИС-ийн 60 жилийн ойд зориулж ХЗС-с зохион байгуулсан “Өмчлөх эрхийн асуудал” эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэл)

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Өмчийн эрх зүй

Газрын эрхийн тухай асуудлыг хууль зүйн талаас нь хөндөж ярихын өмнө Монгол Улсад газрыг өмчлөх, эзэмших, ашиглах зэрэг газартай холбоотой эрхэд хэрхэн хандаж ирсэн түүхэн уламжлалыг товч дурдъя. Монголчууд газрыг тэнгэр бурхантай адилтган дээдэлж, ихэнхдээ төрийн өмчлөлд хамруулдаг байсан. Анх XII зуунаас улбаатай Чингис хаан өөрийн үр хүүхэддээ газрыг өмчлүүлж, гавъяа байгуулсан хүмүүст эзэмшүүлж байсан зэрэг баримт, гаргалгааг судлаачид дурдсан байдаг. Гэхдээ тухайн үед газартай холбоотой өмчлөх, эзэмших эрх нь газрыг иргэний эрх зүйн гүйлгээнд чөлөөтэй нэвтрүүлэх буюу худалдах, арилжих зэрэг байдлаар захиран зарцуулах туйлын эрх гэсэн агуулгаар хэрэгжиж байгаагүй гэж хэлж болохоор байна.

Үл хөдлөх хөрөнгийг өмчлөх эрх буюу бусад этгээдийн хөндлөнгийн оролцооноос бүрэн хамгаалах туйлын эрх нь манай улс эдийн засгийг либеральчлах үзэл баримтлалыг хүлээн авсан үеэс эхлэн бодитой хэрэгжих боломжтой болсон. Иргэн хүн хувийн өмчлөлдөө үл хөдлөх эд хөрөнгө, газартай байх боломжийг 1992 оны Үндсэн хуулиар нээж, 1994 оны Иргэний хуулиар үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг олж авах, уг эрхээ бусдад шилжүүлэх, захиран зарцуулах боломжийг анх нээсэн байна3. Харин газрыг иргэний гүйлгээнд оруулах асуудлыг нилээн сүүлд хүлээн авсан. Манай улсын хувьд газрыг иргэнд өмчлүүлэх үзэл санаа нь Үндсэн хууль батлагдсанаас даруй 10 гаруй жилийн дараа Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль4 батлагдан гарснаар бодит байдалд хэрэгжих боломжтой болсон. Энэ хуулиар иргэнд өөрийн өмчлөлийн газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, бусдад худалдах, шилжүүлэх, барьцаалах зэрэг байдлаар өмчлөгчийн эрхээ бүрэн хэрэгжүүлэх боломжийг нээж өгсөн.

Энэхүү илтгэлийн хүрээнд хувийн эрх зүйн харилцааны объект болж буй газар, түүнтэй холбоотой эрхийн асуудлыг хөндөж тавих болно.

газар, түүнтэй холбоотой эрх, газар дээр байгаа салгаж үл болох үл хөдлөх хөрөнгө, Германы эрх зүй дэх газрын эрхийн асуудал,

2012-04-13

8

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2021-06-17

3690

231

38

Ж.Оюунтунгалаг “Үл хөдлөх эд хөрөнгөд хамаарах газрын эрх” (2012), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/985

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх