Бүтээлийн нэр
Гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн ба аргагүй хамгаалалтын харилцан хамаарал
Тэмдэглэл
Монгол Улсын дээд шүүхийн дэргэдэх Шүүхийн сургалт, судалгаа, мэдээллийн академиас эрхлэн гаргадаг "Монголын шүүх, эрх зүй судлал" сэтгүүлийн 2025 оны №1(111) дугаарт нийтлэгдсэн бүтээл
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Эрүүгийн эрх зүй, Эрүүгийн процессын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Гэмт хэрэг мөн эсэхийг шалгаж тогтооход гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний онолыг ашиглах бөгөөд тухайн гэмт хэрэг нь гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний объектив, субъектив шинжийг хангасан тохиолдолд гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг хангасан гэж үзэж эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэдэг. Гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн гэх ойлголтыг зөвхөн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангитай холбон тайлбарлах нь өрөөсгөл ойлголт юм. Шүүхийн практикт аргагүй хамгаалалтыг гэмт хэргийн шинжгүй гэх үндэслэлээр хэргийг хэрэгсэхгүй болгож байх ба энэ нь гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний онолтой зөрчилдсөн дүгнэлт юм. Судлаачийн зүгээс аргагүй хамгаалалт нь гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг агуулдаг эсэх асуудлыг дэвшүүлж, аргагүй хамгаалалтыг гэмт хэргийн шинжгүй үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгож буй асуудалд дүн шинжилгээ хийж, энэ асуудлыг эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулинд өөрчлөлт оруулах замаар шийдвэрлэх боломжтой талаар дүгнэлт, санал дэвшүүлсэн болно.
Түлхүүр үг
Гэмт хэрэг, гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн, аргагүй хамгаалалт, гэмт хэргийн шинжгүй, довтолгоо
Бичигдсэн огноо
2025-02-20
Хуудсын тоо
13
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2025-04-30
Товч мэдээлэл үзсэн
518
Бүрэн эхээр нь үзсэн
6
Эшлэлийн тоо
26
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Д.Отгонбаяр “Гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн ба аргагүй хамгаалалтын харилцан хамаарал” (2025), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2381
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] Entscheidungssammlung des Reichsgerichts in Strafsachen 21, 168, 170

[2] Jan Arno Hessbruegge. Human rights and personal Self-Defense in international law.,New York, NY: Oxford University press, 2017, p.103

[3] Золбоо Т. Эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.Гэмт хэргийн бүтээц. гурав дахь хэвлэл.УБ.,2023, 116 дахь тал

[4] Жанцан С. Монгол Улсын Эрүүгийн эрх зүйн онол /гэмт хэргийн тухай сургаал/. I боть. УБ.,2009, 665 дахь тал

[5] Жанцан С. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүйн онол.УБ.,2009. 752 дахь тал; Нарангэрэл С. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.УБ.,1999. 190 дэх тал; Авхиа Ж. Ганболд Б. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тайлбар.УБ.,2002, 132 дахь тал; Эрдэнэбат Г., Эрдэнэбулган Ж. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүйн удиртгал.УБ.,2004. 109 дэх тал;

[6] Robin Heid. The right of self defense supersedes the right to life.Colorado.,1992, p.1

[7] Ямар ч нөхцөл байдлын улмаас өөрт хамааралтай этгээдэд хүч хэрэглэж, хүч хэрэглэхээр заналхийлсэн, ёс суртахуунгүй үйлдэл гаргах замаар амиа хорлох нөхцөл байдалд хүргэнэ. Шалтгаан нь гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх, хөрөнгө мөнгө, албан тушаал зэрэг ямар ч шалтгаантай байж болно. /Д.О/

[8] Содовсүрэн Б. БНМАУ-ын эрүүгийн эрх. Ерөнхий анги.,УБ, 1969, 67 дахь тал

[9] Нарангэрэл С. Гэмт хэрэг зүйлчлэх шинжлэх ухааны үндэс (онол, практик).УБ.,1988, 54 дэх тал

[10] Золбоо Т. Эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.гэмт хэргийн бүтээц.,УБ,2023, 118 дахь тал; Rudolf Rengier. Strafrecht Allgemeiner Teil /Grundrisse des Rechts/, s.143

[11] Нарангэрэл С. Монгол Улсын Эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.УБ.,1999, 193 дахь тал

[12] Дээд шүүхийн 1980.09.10-ны өдрийн 30 дугаар тогтоол

[13] Schönke/Schröder/Perron/Eisele, § 32 Rn. 3; so auch Kindhäuser, LPK-StGB, § 32 Rn. 9; Roxin, AT, § 15 Rn. 6; Wessels/Beulke/Satzger, AT, § 10 Rn. 494.

[14] Нарангэрэл С. Эрдэнэбулган Ж “Монгол Улсын Эрүүгийн эрх зүй: үзэл баримтлал, уламжлал, сургамж”.нэгэнт сэдэвт бүтээл.УБ.,2019, 174 дахь тал

[15] Жанцан С. Монгол Улсын Эрүүгийн эрх зүйн онол /I боть/.УБ.,2009, 679 дэх тал

[16] Нарангэрэл С. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.УБ.,1999. 193 дахь тал; Эрдэнэбат Г., Эрдэнэбулган Ж. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүйн удиртгал.УБ.,2004, 109 дэх тал

[17] Нарангэрэл С. Монгол Улсын эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.УБ.,1999. 194 дэх тал

[18] Эрүүгийн хууль /2015/-ийн 2.1-р зүйлийн 4 дэх хэсэг

[19] Золбоо Т. Эрүүгийн эрх зүй /ерөнхий анги/.гэмт хэргийн бүтээц.,УБ,2023, 125 дахь тал

[20] Монгол Улсын Дээд шүүхийн 2007.03.27-ны өдрийн “Эрүүгийн хуулийн 40 дүгээр зүйл /аргагүй хамгаалалт/-ийн зөв хэрэглэх тухай” зөвлөмж

[21] Монгол Улсын шүүхийн шийдвэрийн нэгдсэн цахим сан shuukh.mn case-ээс шүүлт хийсэн болно.

[22] Сүхбаатар дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020.09.01-ны өдрийн 786 дугаартай шийдвэр; Нийслэлийн эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2020.10.13-ны өдрийн 1315 дугаартай магадлал; Сонгинохайрхан дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023.01.13-ны өдрийн 88 дугаартай шийдвэр;

[23] Монгол Улсын Дээд шүүхийн 2021.09.22-ны өдрийн 272 дугаартай тогтоол; УДШ-ийн 2021.06.18-ны өдрийн 253 дугаартай тогтоол;

[24] Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг

[25] Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэг

[26] Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэг