Хөдөлмөрийн эрх зүй дэх гэрээ хэлэлцээр, түүний зохицуулалт Agreements of Labor Law and its regulation

Батжаргалын Бямбасүрэн

Бакалаврын ажил

Хөдөлмөрийн эрх зүй

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван зургадугаар зүйлийн 4-т “Ажил мэргэжлээ чөлөөтэй сонгох, хөдөлмөрийн аятай нөхцөлөөр хангуулах, цалин хөлс авах, амрах, хувийн аж ахуй эрхлэх эрхтэй. Хэнийг ч хууль бусаар албадан хөдөлмөрлүүлж болохгүй” хэмээн хуульчилсан бөгөөд энэхүү эрх нь хүнийхувийн эрхийн хамгийн гол эрхийн нэг билээ.

Хүний Эрхийн Түгээмэл Тунхаглалын 23 дугаар зүйлд “Хүнбүр хөдөлмөрлөх, ажлаа чөлөөтэй сонгох, хөдөлмөрийн шударга, таатай нөхцөлөөр хангуулах, ажилгүйдлээс сэргийлэн хамгаалуулах эрхтэй” гэж тодорхойлсон мөн НҮБ-ын Ерөнхий асамблейгаас баталсан “Эдийн засаг, нийгэм соёлын эрхийн тухай Олон улсын пакт”-ын 7 дугаар зүйлд “Энэхүү пактад оролцогч улсууд хүн бүр шударга, аятай тавтай хөдөлмөрийн нөхцөлөөр хангагдах эрхийг хүлээн зөвшөөрнө”гэж заасан бөгөөд МонголУлс уг конвенцид нэгдэн орсон тул энэхүү конвенци нь бусад хуулийн адил үйлчлэх хүчин чадалтай.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван долдугаар зүйлийн 2-тзааснаар хөдөлмөрлөхнь иргэний журамт үүрэг ба хувийн өмчийн харилцаанд суурилсан нийгмийн тогтолцоонд хөдөлмөрлөж ахуй амьдралаа авч явах нь хүн бүрийн үүрэг юм.Ажил мэргэжил эрхлэх эрхийн хэрэгжилт нь хүний хөдөлмөрөөр биелэлээ олдог. Хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаанд оролцогч үндсэн талууд болох ажил олгогч, ажилтны хоорондын дээрх эрх, үүргийн харилцааг зохицуулах гол эх сурвалж нь Хөдөлмөрийн тухай хууль (1999 он), мөн тэдний хооронд байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, хамтын гэрээ хэлэлцээрболно.

Монгол Улсад хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаанд хөдөлмөрийн гэрээ, хэлэлцээр хийх эрхийн хэрэгжилт хангалтгүй байна. Тиймээс ажил олгогч болон ажилтан хуулийн дагуу өөрийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалах механизмийг сайжруулах, өнөөдөр төдийгүй цаашид үүсч болох асуудлыг тодорхойлон зохистой эрх зүйн зохицуулалт бий болгох, Хөдөлмөрийнэрх зүйн гэрээ,хэлэлцээрийн хөгжилд хувь нэмэр оруулахад энэхүү сэдвийн ач холбогдол оршино.

Энэхүү судалгааны ажлаар Хөдөлмөрийн эрх зүйн гэрээ, хэлэлцээрийн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох хэрэгцээ шаардлагыг тодорхойлох, практикт тулгамдаж буй асуудал болох хөдөлмөрийн гэрээ байгуулаагүй гэрээт ажилчдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах, албан бус салбарт хөдөлмөр эрхлэгчдийн хамтын гэрээ хэлэцээр хийх эрхийн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, уг гэрээ хэлэлцээрийг зөрчигчид хариуцлага тооцох зохицуулалт Монгол Улсын хөдөлмөрийн эрх зүйн тогтолцоонд зайлшгүй шаардлагатай болох саналыг дэвшүүлэх зорилготой юм.

Хөдөлмөрийн гэрээ, хэлэлцээр, эрх зүйн зохицуулалт, хамтын гэрээ, сургалтын гэрээ, нууцын гэрээ

2021-04-09

77

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2022-06-06

5747

382

104

Б.Бямбасүрэн “Хөдөлмөрийн эрх зүй дэх гэрээ хэлэлцээр, түүний зохицуулалт Agreements of Labor Law and its regulation” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1302

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх