Бүтээлийн нэр
Хууль ёсоор өв залгамжлах эрх зүйн харилцаан дахь дагавар хүүхдийн эрхийн хамгаалалт
Зохиогч
Хэлбэр
Магистрын ажил
Салбар
Иргэний эрх зүй,
Өв залгамжлалын эрх зүй,
Хүүхдийн эрх
Бүтээлийн товч
Манай Улсын хувьд дагавар хүүхэд нь хойт эцэг, эхээсээ гэрээслэлийн дагуу, үрчлэлтийн замаар, мөн тусдаа амьдарч байгаа төрсөн эцэг, эхээсээ өвлөх боломж нилээд хязгаарлагдмал байна. Өөрөөр хэлбэл дийлэнх дагавар хүүхдүүдийн хувьд хойт эцэг, эхдээ үрчлэгдээгүй, мөн манай улсад төрсөн эцэг, эх нь архины хамааралтай, эд хөрөнгөгүй байх магадлал өндөр, эсхүл төрснөөс хойш мэдэх цорын ганц эцэг, эх нь хойт эцэг, эх нь байх учраас бүхий л дагавар хүүхдүүдийн хууль ёсоор өвлөх эрх нь хөндөгдөөгүй гэж үзэх боломжгүй байна.
Нөгөө талаас дагавар хүүхдийг хойт эцэг, эхээсээ хууль ёсоор өвлөх эрхгүй гэж шийдвэрлэсэн нь түүнийг хойт эцэг, эхийн хүүхэд биш гэж хүлээн зөвшөөрч, дагавар хүүхдийг ялгаварлан гадуурхаж, тэдний эрхийн зөрчлийг дэмжиж байгаатай утга нэг юм. Харин дагавар хүүхдийг хойт эцэг, эхээс өвлүүлэх эрхтэй гэж шийдвэрлэх нь хойт эцэг, эх болон дагавар хүүхдийн эцэг, эх, хүүхдийн харилцааг хүлээн зөвшөөрч буй хэлбэр юм.
Судалгаанаас үзвэл манай улсад 2000 оноос хойш гэрлэлт цуцлалт 81%-иар ихэссэн, хойт эцэгтээ хүчиндүүлсэн, сэтгэл гутралд өртсөн дагавар хүүхдүүдийн тохиолдол ихээхэн үзэгдэж байгаа нь судлаачийн хувьд манай улсад тэдний харилцаа, эрх үүргийг бүрэн хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаатай холбоотой гэж үзэж байна. Гэвч МУ-д хичнээн дагавар хүүхэд байгаа талаар тоо баримт байхгүй, энэ талаар судалгаа огт хийгдэхгүй байгаа нь энэхүү асуудлыг Монгол Улс төдийлөн анхаарахгүй байгааг харуулж байна.
Иргэний хуулийн дээрх заалтаас үүдэж шүүхээс дагавар хүүхдийн өв залгамжлалтай холбоотой маргаан хянан шийдвэрлэхдээ хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн харилцаа үүссэн эсэх, үүссэн бол тэдний эцэг, эх, хүүхдийн харилцаа, мөн аль аль талаасаа дагавар хүүхэдтэй байхад нэг талыг нь анзаарч шийдвэрлэх, төрсөн эцэг, эхийн эд хөрөнгөгүй, өвлүүлэх чадваргүй байх зэрэг нөхцөл байдлуудыг тодруулж, авч үзэлгүйгээр хатуу тогтсон байдлаар өвлөх эрхгүй гэж шийдвэрлэж байх учир манай улсын хувьд бусад улсуудын адил дагавар хүүхдийн хууль ёсоор өвлөх эрхийг хүлээн зөвшөөрч, МУ-ийн Иргэний хууль болон Гэр бүлийн тухай хуулийн холбогдох хэсэгт зохих өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй байна.
Судлаачийн судалснаар хойт эцэг, эх болон төрсөн эцэг, эх нь гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүс дийлэнхийг зонхилж байх бөгөөд гэрлэлтээ бүртгүүлэх эсэх нь өмнөх гэр бүлийн цуцлалттай холбоотой сайн дурын ойлголт учраас одоог хүртэл гэрлэлтээ бүртгүүлэлгүйгээр хамт амьдарсан гэр бүлүүд маш олон байна. Гэвч үүнээс болж дагавар хүүхэд гэр бүлийн гишүүнд тооцогдохгүй, эрх, ашиг сонирхол нь хөндөгдөх ёсгүй юм. Нөгөө талаар дагавар хүүхэд гэдэг нь хэн нэгнийх нь асрамжид дагаж ирсэн хүүхдийг ойлгох бөгөөд ийнхүү заахгүй тохиолдолд дагаж яваагүй эцэг, эхтэйгээ шинээр гэр бүл болсон хүнтэй хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн эрх, үүрэг үүсгэнэ хэмээн өрөөсгөл ойлгох юм.
Иймд Иргэний хуульд хойт эцэг, эхээрээ тэжээн тэтгүүлж байсан дагавар хүүхэд буюу тэдний харилцаа хүүхдийг насанд хүрээгүй байхад үүссэн дагавар хүүхдийн хувьд хойт эцэг, эхээс өвлөх эрхтэйг тусгаж, хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн харилцааг ГБтХ-д бүрэн хүлээн зөвшөөрч тодорхой болгох нь зүйтэй. Ингэснээр хойт эцэг, эхээс дагавар хүүхэд хууль ёсоор өвлөхтэй холбоотой маргааныг шүүхээс хянан шийдвэрлэх болж, цаашлаад дагавар хүүхдийн ирээдүйн сайн сайхан амьдрал, хөгжилд эерэгээр нөлөөлж, хүүхэд хайр халамжгүй, хайхрамжгүй гэр бүл өсөхөөс сэргийлэх нэг арга зам болно гэж дүгнэж байна.
Нөгөө талаас дагавар хүүхдийг хойт эцэг, эхээсээ хууль ёсоор өвлөх эрхгүй гэж шийдвэрлэсэн нь түүнийг хойт эцэг, эхийн хүүхэд биш гэж хүлээн зөвшөөрч, дагавар хүүхдийг ялгаварлан гадуурхаж, тэдний эрхийн зөрчлийг дэмжиж байгаатай утга нэг юм. Харин дагавар хүүхдийг хойт эцэг, эхээс өвлүүлэх эрхтэй гэж шийдвэрлэх нь хойт эцэг, эх болон дагавар хүүхдийн эцэг, эх, хүүхдийн харилцааг хүлээн зөвшөөрч буй хэлбэр юм.
Судалгаанаас үзвэл манай улсад 2000 оноос хойш гэрлэлт цуцлалт 81%-иар ихэссэн, хойт эцэгтээ хүчиндүүлсэн, сэтгэл гутралд өртсөн дагавар хүүхдүүдийн тохиолдол ихээхэн үзэгдэж байгаа нь судлаачийн хувьд манай улсад тэдний харилцаа, эрх үүргийг бүрэн хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаатай холбоотой гэж үзэж байна. Гэвч МУ-д хичнээн дагавар хүүхэд байгаа талаар тоо баримт байхгүй, энэ талаар судалгаа огт хийгдэхгүй байгаа нь энэхүү асуудлыг Монгол Улс төдийлөн анхаарахгүй байгааг харуулж байна.
Иргэний хуулийн дээрх заалтаас үүдэж шүүхээс дагавар хүүхдийн өв залгамжлалтай холбоотой маргаан хянан шийдвэрлэхдээ хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн харилцаа үүссэн эсэх, үүссэн бол тэдний эцэг, эх, хүүхдийн харилцаа, мөн аль аль талаасаа дагавар хүүхэдтэй байхад нэг талыг нь анзаарч шийдвэрлэх, төрсөн эцэг, эхийн эд хөрөнгөгүй, өвлүүлэх чадваргүй байх зэрэг нөхцөл байдлуудыг тодруулж, авч үзэлгүйгээр хатуу тогтсон байдлаар өвлөх эрхгүй гэж шийдвэрлэж байх учир манай улсын хувьд бусад улсуудын адил дагавар хүүхдийн хууль ёсоор өвлөх эрхийг хүлээн зөвшөөрч, МУ-ийн Иргэний хууль болон Гэр бүлийн тухай хуулийн холбогдох хэсэгт зохих өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй байна.
Судлаачийн судалснаар хойт эцэг, эх болон төрсөн эцэг, эх нь гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүс дийлэнхийг зонхилж байх бөгөөд гэрлэлтээ бүртгүүлэх эсэх нь өмнөх гэр бүлийн цуцлалттай холбоотой сайн дурын ойлголт учраас одоог хүртэл гэрлэлтээ бүртгүүлэлгүйгээр хамт амьдарсан гэр бүлүүд маш олон байна. Гэвч үүнээс болж дагавар хүүхэд гэр бүлийн гишүүнд тооцогдохгүй, эрх, ашиг сонирхол нь хөндөгдөх ёсгүй юм. Нөгөө талаар дагавар хүүхэд гэдэг нь хэн нэгнийх нь асрамжид дагаж ирсэн хүүхдийг ойлгох бөгөөд ийнхүү заахгүй тохиолдолд дагаж яваагүй эцэг, эхтэйгээ шинээр гэр бүл болсон хүнтэй хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн эрх, үүрэг үүсгэнэ хэмээн өрөөсгөл ойлгох юм.
Иймд Иргэний хуульд хойт эцэг, эхээрээ тэжээн тэтгүүлж байсан дагавар хүүхэд буюу тэдний харилцаа хүүхдийг насанд хүрээгүй байхад үүссэн дагавар хүүхдийн хувьд хойт эцэг, эхээс өвлөх эрхтэйг тусгаж, хойт эцэг, эх, дагавар хүүхдийн харилцааг ГБтХ-д бүрэн хүлээн зөвшөөрч тодорхой болгох нь зүйтэй. Ингэснээр хойт эцэг, эхээс дагавар хүүхэд хууль ёсоор өвлөхтэй холбоотой маргааныг шүүхээс хянан шийдвэрлэх болж, цаашлаад дагавар хүүхдийн ирээдүйн сайн сайхан амьдрал, хөгжилд эерэгээр нөлөөлж, хүүхэд хайр халамжгүй, хайхрамжгүй гэр бүл өсөхөөс сэргийлэх нэг арга зам болно гэж дүгнэж байна.
Түлхүүр үг
Хүүхэд, дагавар хүүхэд, хойт эцэг, эх, хүүхдийн дээд ашиг сонирхол, дагавар хүүхдийн эрх, дагавар хүүхдийг үрчлэх, Хүүхдийн эрхийн тухай хууль, Монгол улсын Иргэний хууль, Гэр бүлийн тухай хууль
Бичигдсэн огноо
2019-12-27
Хуудсын тоо
104
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2020-01-21
Товч мэдээлэл үзсэн
8373
Бүрэн эхээр нь үзсэн
901
Эшлэлийн тоо
152
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
А.Тайван
“Хууль ёсоор өв залгамжлах эрх зүйн харилцаан дахь дагавар хүүхдийн эрхийн хамгаалалт” (2019), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/675
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
Сэжигтэн П.Цагаан, Ц.Элбэгдорж нарыг баривчлах тухай шүүгчийн захирамжийг хүчингүй болгуулах тухай нийслэлийн прокурор болон мөрдөгчийн саналыг шүүх хүлээн авлаа
2 days ago
2024 оны 12 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)
1 week ago
2024 онд хайлтад хамгийн их ашигласан 100 түлхүүр үг
2 weeks ago
“Оюуны-Инноваци” ТББ-ын 2024 оны #ОнцлохСудалгаа танилцуулж байна
2 weeks ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Газрын дуудлага худалдааны зарыг газрын биржийн цахим системээр заавал мэдээлэх үүрэгтэй
2025-01-09
-
Ажил олгогч ажилтнаас шаардах хохирлын хүрээ нь зөвхөн ажил олгогчид учирсан эд хөрөнгийн бодит хохирлоор хязгаарлагдана.
2025-01-07
-
Хөрөнгө оруулагчийн татварын хувь хэмжээг тогтворжуулахад Засгийн газрын тогтоол хамаарах уу ? (АМНАТ-ийн жишээ дээр)
2025-01-04
-
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-01-10 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Оюунбилэг Өрнүүнбилэг
2025-01-10 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Батжаргалын Ариунзаяа Г.Уянга, Ч.Билгүүн
2025-01-09 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Баяраа Баялагмаа, Нээлттэй Нийгэм Форум Б.Оюунжаргал
2025-01-09 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-01-09 Гарын авлага & Аргачлалдуудаж байна ! -
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-01-09 Гарын авлага & Аргачлалдуудаж байна ! -
Болдбаатар Жавзмаа
2025-01-08 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-01-07 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-01-07 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Шүүхийн академи
2025-01-07 Судалгааны тайландуудаж байна !