Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ: Шүүхийн тухай хууль С.Зориг, А.Энхбат, Ш.Шагдарсүрэн нар

Болор-Эрдэнийн Төрболд

Эрх зүйн шүүмж

Үндсэн хуулийн процесс

Хууль тогтоох, гүйцэтгэх, шүүх эрх мэдлийн аль ч байгууллагаас гаргасан шийдвэр Үндсэн хуульд нийцэх ёстой болохыг заасан байдаг . Өөрөөр хэлбэл, дээрх 3 эрх мэдлийн байгууллагаас гаргасан шийдвэр Үндсэн хуульд заасан хүний үндсэн эрхэд халдаж болохгүй гэсэн үг. Энэхүү асуудлыг Үндсэн хуулийн цэцийн үйл ажиллагаатай холбож байгаагийн учир нь Үндсэн хуулийн Жаран дөрөвдүгээр зүйлд зааснаар Үндсэн хуулийн биелэлтэд хяналт тавих нь Цэцийн гол үүрэг билээ . Энэ утгаараа Монгол Улс Үндсэн хуулийн Цэц нэртэй Үндсэн хуулийн шүүхтэй болсон нь манай улсын хувьд орчин үеийн ардчилсан эрх зүйт төр рүү хийсэн зарчмын том алхам болсон хэмээн дүгнэж болно. Үндсэн хуулийн хяналтыг зохион байгуулалтын хувьд хэд хэдэн загварт хувааж үздэг бөгөөд манай улсын хувьд Австрийн буюу Үндсэн хуулийн эх газрын хяналтын загварт хамаардаг .

Энэхүү дүн шинжилгээгээр Монгол Улсын шүүхийн тухай хуультай холбогдсон маргааныг хянан хэлэлцсэн тухай Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 1994 оны 01 дүгээр сарын 07-ны өдрийн №01 дүгээр цэцийн дүгнэлтэд дүн шинжилгээ хийж, Монгол Улсын Их Хурлаас 2019 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр хэлэлцэн баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтөд тусгасан асуудлаар Улсын Их Хурлаар одоо хэлэлцэгдэж байгаа Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд санал өгөхийг зорилоо.

1993 онд Шүүхийн тухай хууль батлагдаж, хэрэгжиж эхэлсний дараа Монгол Улсын иргэн С.Зориг, А.Энхбат, Ш.Шагдарсүрэн нар Үндсэн хуулийн цэцэд мэдээлэл гаргаж, уг мэдээллийн агуулга “шүүхийн хараат бус, бие даасан байдлыг хангах, шүүгчийн томилгоо, шүүгчид сахилгын хэрэг үүсгэх, сахилгын хэргийг хянан шийдвэрлэх эрх бүхий этгээд хэн байх, Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч, шүүгч гадаадад зорчих, байх хугацаандаа дипломат эрх ямба, дархан эрх эдлэх зэрэг”-аар Цэц маргаан үүсгэж, Цэцээс 1994 оны 01 дүгээр сарын 07-ны өдөр №01 дугаар дүгнэлтийг гарсан байдаг.

Судлаачийн хувьд уг цэцийн дүгнэлтэд дүн шинжилгээ хийхдээ (1) үүссэн нөхцөл байдал (2) Үндсэн хууль зөрчсөн асуудал, (3) шийдэл, (4) үндэслэгээ, (5) шүүмж ба дүгнэлт гэсэн хэсгүүдэд хуваан задлан шинжилсэн болно.

Түлхүүр үг: Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл, Шүүхийн тухай хууль, шүүгчийн хараат бус байдал, шүүхийн бие даасан байдал.

2020-04-12

12

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2020-09-09

5075

417

28

Б.Төрболд “Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ: Шүүхийн тухай хууль С.Зориг, А.Энхбат, Ш.Шагдарсүрэн нар” (2020), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/774

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх