Бүтээлийн нэр
Аналоги ба хүний эрхийн хамгаалалт: иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны хүрээнд
Зохиогч
Тэмдэглэл
Б.Чимид багшийн нэрэмжит 13 дахь удаагийн шилдэг илтгэлийн уралдааны судлаачдын салбарт Гуравдугаар байрт шалгарсан илтгэл
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Иргэний эрх зүй,
Иргэний процессын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Энэхүү судалгааны ажлаар шүүх аналогийг хэрхэн хийх, түүгээр дамжуулан хүний эрхийн хамгаалалтыг тэлж, эрх зүйг хөгжүүлэх бүрэн боломжтой гэдгийг жишээн дээр нотолж, харуулах болно. Ингэхдээ силлогизм, аналоги, эсрэг дүгнэлт гэх формаль логикийн оюун дүгнэлтийн хэлбэрүүдийг практик хэрэглээн дээр авч үзэв. Үүнд:
(1) Силлогизмын мухардал яагаад аналоги хэрэглэхийг шаарддаг тухай:
F1: А-ийн үхэр (S) Б -гийн байшингийн цонхийг хагалсан (M).
F2: Амьтны үйлдлээс хүний амь, эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг (M!!)
тухайн амьтны өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцна (R) [ИХ-ийн §501.1].
E: Иймд А үхрийн эзэн (S) тул гэм хорыг хариуцна(R)!!!.
(2) Доорх схемд үндэслэн аналоги хийх аргачлалыг хууль хэрэглээний үүднээс хэрхэн ойлгож, хэрэглэж болох талаар авч үзэв:
Аналоги:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Px, Py бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй.
Эсрэг дүгнэлт:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Pz бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй гэж үзэхгүй.
(3) Аналоги хийх аргачлалын дагуу “шалгагдаж байсан хэрэг нь хэрэгсэхгүй болж, цагаатсан яллагдагч эрүүгийн процессын явцад учирсан сэтгэл санааны хохирлоо мөнгөөр нөхөн төлүүлэх шаардлага бүхий хэрэг”-ийг шийдвэрлэсэн УДШ-ийн тогтоолуудад дүн шинжилгээ хийх замаар аналогийн АЧ ХОЛБОГДОЛ, АРГА ЗҮЙГ кейс дээр харуулна. Ингэхдээ ИХ-ийн §511.1 дэх хэсгийн зохицуулалт нь алдар хүндэд төдийгүй тус хэрэгт хэрэглэгдэнэ гэсэн байр суурийг хамгаалах болно.
Тус судалгааны сэдэв нь хууль хэрэглээний ойлголтод маань гэгээ нэмсэн маш чухал ач холбогдолтой байсан гэдгийг судлаачийн хувьд онцолж тэмдэглэе.
(1) Силлогизмын мухардал яагаад аналоги хэрэглэхийг шаарддаг тухай:
F1: А-ийн үхэр (S) Б -гийн байшингийн цонхийг хагалсан (M).
F2: Амьтны үйлдлээс хүний амь, эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг (M!!)
тухайн амьтны өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцна (R) [ИХ-ийн §501.1].
E: Иймд А үхрийн эзэн (S) тул гэм хорыг хариуцна(R)!!!.
(2) Доорх схемд үндэслэн аналоги хийх аргачлалыг хууль хэрэглээний үүднээс хэрхэн ойлгож, хэрэглэж болох талаар авч үзэв:
Аналоги:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Px, Py бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй.
Эсрэг дүгнэлт:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Pz бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй гэж үзэхгүй.
(3) Аналоги хийх аргачлалын дагуу “шалгагдаж байсан хэрэг нь хэрэгсэхгүй болж, цагаатсан яллагдагч эрүүгийн процессын явцад учирсан сэтгэл санааны хохирлоо мөнгөөр нөхөн төлүүлэх шаардлага бүхий хэрэг”-ийг шийдвэрлэсэн УДШ-ийн тогтоолуудад дүн шинжилгээ хийх замаар аналогийн АЧ ХОЛБОГДОЛ, АРГА ЗҮЙГ кейс дээр харуулна. Ингэхдээ ИХ-ийн §511.1 дэх хэсгийн зохицуулалт нь алдар хүндэд төдийгүй тус хэрэгт хэрэглэгдэнэ гэсэн байр суурийг хамгаалах болно.
Тус судалгааны сэдэв нь хууль хэрэглээний ойлголтод маань гэгээ нэмсэн маш чухал ач холбогдолтой байсан гэдгийг судлаачийн хувьд онцолж тэмдэглэе.
Түлхүүр үг
аналоги, эсрэг дүгнэлт, силлогизм, үндэслэгдсэн шийдвэр, хууль үгүй бол эрх
үгүй, эрх зүйн хамгаалалт, эрх зүйн хийдэл, хэм хэмжээг төсөөтэй хэрэглэх
үгүй, эрх зүйн хамгаалалт, эрх зүйн хийдэл, хэм хэмжээг төсөөтэй хэрэглэх
Бичигдсэн огноо
2021-12-30
Хуудсын тоо
10
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2022-01-12
Товч мэдээлэл үзсэн
3616
Бүрэн эхээр нь үзсэн
44
Эшлэлийн тоо
41
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Д.Мягмарсүрэн
“Аналоги ба хүний эрхийн хамгаалалт: иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны хүрээнд” (2021), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1150
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
Дам эшлэл (Secondary referencing/citing) авах тухай
3 days ago
“Сонгууль – 2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан зохион байгуулах удирдамж
1 week ago
Т.Алтангэрэл: Гадаадын хөрөнгө оруулалтын бодлого бол асар нарийн бодлого
1 week ago
2024 оны 10 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)
2 weeks ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Харуулын хариуцлагагүй үйлдэл шүүгдэгчийн эрх зүйн байдлыг дордуулах үндэслэл болохгүй.
2024-11-22
-
Хууль, журмаар олгогдсон нэмэлт мэдээлэл шаардах бүрэн эрхийн хүрээ хязгаар (Банкны салбарын жишээн дээр)
2024-11-21
-
Бусдын асран хамгаалалтад шилжүүлсэн төрсөн хүүхдийнхээ тэтгэмжийг өөртөө авсан нь гэмт хэрэг биш
2024-11-20
-
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-22 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-22 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Үндсэн хуулийн эрх зүйн хүрээлэн
2024-11-22 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-21 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Judilogy
2024-11-21 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Айжуу Баяржаргал
2024-11-20 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-19 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-18 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-18 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Татварын судалгаа, Хөгжлийн төв Н.Мөнхнаран
2024-11-18 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна !