Бүтээлийн нэр
Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх, захиргааний актын биелэлтийг түдгэлзүүлж болохгүй нөхцөл
Зохиогч
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн
Хэлбэр
Судалгааны тайлан
Салбар
Захиргааны эрх зүй, Захиргааны процессын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Захиргааны хэргийн шүүх нь иргэн, хуулийн этгээдийн захиргааны хууль бус шийдвэр, үйл ажиллагааны улмаас зөрчигдсөн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар гаргасан нэхэмжлэлийг хянан шийдвэрлэх замаар хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах, зөрчигдсөн эрхийг сэргээн тогтоох зорилго, эрх мэдэл бүхий шүүх байгууллага юм.

Уг зорилгын хүрээнд захиргааны хэргийн шүүхээс хэрэгжүүлдэг хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны нэгэн төрөл нь хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр /зарим улсад шүүх өөрийн санаачилгаар/ хэрэгждэг, тодорхой маргааныг шүүхээс эцэслэн шийдвэрлэж дуусах хүртэл хугацаанд маргаан бүхий “акт”-ын үйлчлэлийг түдгэлзүүлэх замаар түүний үр дагавраас хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг түр хамгаалахад чиглэгдсэн, эрх зүйн “урьдчилсан хамгаалалт” тогтоох ажиллагаа билээ.

Урьдчилсан хамгаалалт буюу захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх зохицуулалтыг 2016 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрөөс хүчин төгөлдөр дагаж мөрдсөн “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хууль”-ийн /цаашид “ЗХШХШтХ” гэх/ шинэчилсэн найруулгын /61, 62 дугаар зүйлд зохицуулсан .

Өөрөөр хэлбэл, маргаан бүхий захиргааны актыг шүүхээс түдгэлзүүлээгүйн улмаас захиргааны акт нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад биелэгдсэн тохиолдолд тухайн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа ач холбогдолгүй, шүүхээс зөрчигдсөн эрхийг хамгаалах зорилгоо биелүүлэх боломжгүй болох тул захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх хуулийн зохицуулалт хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалахад чухал нөлөөтэй.

Иймд ЗХШХШтХ-ийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1 болон 62 дугаар зүйлийн 62.1.1 дэх зохицуулалтын практик хэрэглээг Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүх /цаашид “НДЗХАШШ” гэх/ болон Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхээс /цаашид ЗХДЗШШ гэх/ гаргасан шүүгчийн захирамж, шүүхийн тогтоолд тулгуурлан судалж, хэрэгжилтийн явц дахь хүндрэл, нийгэмд үзүүлж буй эерэг сөрөг нөлөөллийг илрүүлэн, үнэлэлт дүгнэлт өгөх, судалгааны тайланг боловсруулах шаардлагад үндэслэн хэрэгжилтийн үр дагаварт үнэлгээ хийв.

Дээрх зүйл заалтын хэрэгжилтийн үр дагаврыг үнэлэхдээ Засгийн газрын 2016 оны 59 дүгээр тогтоолоор баталсан “Хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн үр дагаварт үнэлгээ хийх аргачлал”-ыг /цаашид “аргачлал” гэх/ баримтлав.
Түлхүүр үг
Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх, захиргааний актын биелэлтийг түдгэлзүүлж болохгүй нөхцөл, Захиргааны хэргийн шүүх, Хүний эрх, эрх чөлөө, Урьдчилсан хамгаалалт
Бичигдсэн огноо
2022-02-15
Хуудсын тоо
31
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2023-12-01
Товч мэдээлэл үзсэн
1335
Бүрэн эхээр нь үзсэн
51
Эшлэлийн тоо
67
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх, захиргааний актын биелэлтийг түдгэлзүүлж болохгүй нөхцөл” (2022), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1729
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд
  1. 2004 оны ЗХХШтХ-ийн 46.1.1 дүгээр зүйлээс 2016 оны ЗХШХШтХ-ийн 62.1.1- д дүгээр зүйлийн ялгагдах онцлогийг тэмдэглэв.
  2. Монгол Улсын Засгийн Газрын 2016 оны No59 дүгээр тогтоолын 3.2.1.6 дахь хэсэг, https://www.legalinfo.mn/law/details/11993?lawid=11993 [Сүүлд үзсэн огноо: 2021.09.02] 
  3. Д.Оюумаа, Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг шийдвэрлэж буй шүүхийн практикт хийсэн дүн шинжилгээ, Шүүх эрх мэдэл сэтгүүл No1 (2020), 98 дахь тал.
  4. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 110 дахь тал.
  5. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн, Мэдээллийн Технологи, Хэргийн Хөдөлгөөний Удирдлагын Хэлтэс Хэргийн хөдөлгөөний бүртгэл, дүн шинжилгээ хариуцсан ахлах шинжээч М.Сэлэнгээс ирсэн “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх шүүгчийн захирамжийн судалгаа”, 2016.07.08-2021.05.31.
  6. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/4899, 1 дэх тал.
  7. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/1617, 1 дэх тал.
  8. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/1658, 128/Ш32019/2448, 128/Ш32019/2491, 1 дэх тал. 
  9. Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн тогтоолын сан, http://www.togtool.court.gov.mn/ 
  10. Recommendation No. R (89) 8 of The committee of Ministers to Member States on Provisional Court Protection in Administrative Matters. http://rm.coe.int/16804f288f/ /Last visited 2021.08.07/.
  11. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, МУИС хэвлэх үйлдвэр, 28 дахь тал.
  12. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.1, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2016 он, No9.
  13. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/0013, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0068, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0193, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0282, 1 дэх тал.
  14. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/0052, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0108, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0310, 1 дэх тал, 128/Ш32019/0320, 1 дэх тал.
  15. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/0061, 1 дэх тал, 128/Ш32019/1402, 2 дахь тал. 
  16. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 70 дугаар зүйлийн 70.5, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2016, No9.
  17. Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2003, No3.
  18. Зөвхөн түдгэлзүүлэх хүсэлтийг, хэргийн оролцогч тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөөлөгч гаргах эрхтэй болсон.
  19. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/5455, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7042, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7265, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8583, 2 дахь тал.
  20. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32018/0013, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0108, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0193, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0282, 6 дахь тал, 128/Ш32019/0310, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0320, 3 дахь тал, 128/Ш32019/0766 2 дахь тал, 128/Ш32019/2162, 2 дахь тал, 128/Ш32019/4034, 2 дахь тал, 128/Ш32019/4222, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6021, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6211, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6487, 4 дэх тал, 128/Ш32019/6835, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6836, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6734, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7018, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6912,  2 дахь тал, 128/Ш32019/7010, 2 дахь тал.
  21. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/3025, 3 дахь тал, 128/Ш32019/5339, 4 дэх тал, 128/Ш32019/5455, 2 дахь тал, 128/Ш32019/5632, 7 дахь тал, 128/Ш32019/6178, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6612, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8018, 5 дахь тал, 128/Ш32019/8624, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8842, 2 дахь тал, 128/Ш32019/9105, 5 дахь тал. 
  22. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/0320, 3 дахь тал, 128/Ш32019/0430, 3 дахь тал, 128/Ш32019/0766 2 дахь тал, 128/Ш32019/1535, 4 дэх тал, 128/Ш32019/2148, 2 дахь тал, 128/Ш32019/3025, 3 дахь тал, 128/Ш32019/4251, 3 дахь тал, 128/Ш32019/4222, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6178, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6487, 5 дахь тал, 128/Ш32019/6650, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7715, 3 дахь тал, 128/Ш32019/7856, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8624, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8867, 4 дэх тал, 128/Ш32019/8842, 2 дахь тал, 128/Ш32019/9070, 4 дэх тал, 128/Ш32019/9105, 8 дахь тал.
  23. Ц.Цогт, З.Ганзориг, “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх асуудал: Шүүхийн практикт тулгуурласан шинжилгээ”, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No4, 2016, 114 дэх тал.
  24. Д.Оюумаа, “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг шийдвэрлэж буй шүүхийн практикт хийсэн дүн шинжилгээ, Шүүх эрх мэдэл сэтгүүл No1 2020, 97 дахь тал. 
  25. Цөмийн энергийн тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.6, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2009, No29.
  26. Ашигт малтмалын тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.5, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2006, No30.
  27. Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.3, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2005, No48.
  28. Ц.Цогт, З.Ганзориг, “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх асуудал: Шүүхийн практикт тулгуурласан шинжилгээ”, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No4, (2016), 121-122 дахь талаас дэлгэрүүлэн үзнэ үү.
  29. Ц.Цогт, З.Ганзориг, “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх асуудал: Шүүхийн практикт тулгуурласан шинжилгээ”, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No4, (2016), 117 дахь тал
  30. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/0282, 7 дахь тал.
  31. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ,2020, 99 дэх тал. 
  32. Мөн тэнд, 85 дахь тал.
  33. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 102 дахь тал.
  34. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 103 дахь тал.
  35. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32018/0013, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0108, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0430, 4 дэх тал, 128/Ш32019/0454, 4 дэх тал, 128/Ш32019/1402, 3 дахь тал, 128/Ш32019/1711, 1 дэх тал, 128/Ш32019/2148, 4 дэх тал, 128/Ш32019/3025, 3 дахь тал 128/Ш32019/2583, 3 дахь тал, 28/Ш32019/2696, 4 дэх тал, 128/Ш32019/2870, 3 дахь тал, 128/Ш32019/3141, 4 дэх тал, 128/Ш32019/4034, 2 дахь тал, 128/Ш32019/4678, 3 дахь тал, 128/Ш32019/5217, 2 дахь тал, 128/Ш32019/5329, 2 дахь тал, 128/Ш32019/5739, 3 дахь тал, 128/Ш32019/5759, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6178, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6100, 2 дахь тал 128/Ш32019/6943, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6163, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6663, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6362, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6407, 4 дэх тал, 128/Ш32019/6487, 5 дахь тал, 128/Ш32019/6498, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6835, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6836, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6612, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7018, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6912, 3 дахь тал, 128/Ш32019/7010, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7023, 3 дахь тал, 128/Ш32019/7090, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7247, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8105, 4 дэх тал, 128/Ш32019/8314, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8696, 3 дахь тал. 
  36. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32018/0013, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0108, 2 дахь тал, 128/Ш32019/0430, 4 дэх тал, 128/Ш32019/0454, 4 дэх тал, 128/Ш32019/1402, 3 дахь тал, 128/Ш32019/1711, 1 дэх тал, 128/Ш32019/2148, 4 дэх тал, 128/Ш32019/3025, 3 дахь тал 128/Ш32019/2583, 3 дахь тал, 128/Ш32019/2696, 4 дэх тал, 128/Ш32019/2870, 3 дахь тал, 128/Ш32019/3141, 4 дэх тал, 128/Ш32019/4034, 2 дахь тал, 128/Ш32019/4678, 3 дахь тал, 128/Ш32019/5217, 2 дахь тал, 128/Ш32019/5329, 2 дахь тал, 128/Ш32019/5739, 3 дахь тал, 128/Ш32019/5759, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6178, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6100, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6943, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6163, 3 дахь тал, 128/Ш32019/6663, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6362, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6407, 4 дэх тал, 128/Ш32019/6487, 5 дахь тал, 128/Ш32019/6498, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6835, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6836, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6612, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7018, 2 дахь тал, 128/Ш32019/6912, 3 дахь тал, 128/Ш32019/7010, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7023, 3 дахь тал, 128/Ш32019/7090, 2 дахь тал, 128/Ш32019/7247, 2 дахь тал, 128Ш32019/8105, 4 дэх тал, 128/Ш32019/8314, 2 дахь тал, 128/Ш32019/8696, 3 дахь тал.
  37. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 221/ШТ2019/0341, 5-6 дахь тал. 
  38. ЗХДЗШШ-ийн тогтоол, Дугаар 221/ШТ2019/0482 , 4-5 дахь тал.
  39. Ц.Цогт, З.Ганзориг, Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх асуудал: Шүүхийн практикт тулгуурласан шинжилгээ, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No4, 2016, 112 дахь тал.
  40. Мөн тэнд, 113 дахь тал. 
  41. Д.Оюумаа, Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг шийдвэрлэж буй шүүхийн практикт хийсэн дүн шинжилгээ, Шүүх эрх мэдэл сэтгүүл No1 2020, 98-102 дахь тал.
  42. Мөн тэнд.
  43. Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 55 дүгээр зүйлийн 55.9, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл, 2005, No48.
  44. Д.Оюумаа, Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг шийдвэрлэж буй шүүхийн практикт хийсэн дүн шинжилгээ, Шүүх эрх мэдэл сэтгүүл No1 2020, 101 дэх тал. 
  45. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 105 дахь тал. 
  46. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 90 дэх тал. 
  47. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32013/1373, 5 дахь тал.
  48. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32013/7127, 4 дэх тал. 
  49. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/2825, 5-6 дахь тал.
  50. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 98 дахь тал.. 
  51. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/7023 3-4 дэх тал.
  52. ЗХДЗШШ-ийн тогтоол, Дугаар 221/ШТ2019/0676 2-3 дахь тал.
  53. ЗХДЗШШ-ийн тогтоол, Дугаар 221/ШТ2019/0676 4-5 дахь тал.
  54. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж, Дугаар 128/Ш32019/8780 2 дахь тал. 
  55. Мөн тэнд, 3 дахь тал.
  56. ЗХДЗШШ-ийн тогтоол, Дугаар 221/ШТ2019/0816 2 дахь тал.
  57. ЗХДЗШШ-ийн тогтоол, Дугаар 221/ШТ2019/0816 3 дахь тал.
  58. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 74 дэх тал. 
  59. Мөн тэнд, 90 дэх тал.
  60. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж 128/Ш32019/2878, 2 дахь тал.
  61. НДЗХАШШ-ийн шүүгчийн захирамж 128/Ш32019/2870, 4 дэх тал,
  62. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 91 дэх тал.
  63. Ц.Цогт, З.Ганзориг, “Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх асуудал: Шүүхийн практикт тулгуурласан шинжилгээ”, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No4, 2016, 118 дахь тал. 
  64. Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ, 2020, 91 дэх тал.
  65. Мөн тэнд, 27 дахь тал.
  66. Мөн тэнд, 28 дахь тал.
  67. Д.Сүнжид, Захиргааны актын биелэлтийг түдгэлзүүлэх, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл No3, 2015. 20 дахь тал, Г.Мөнхтулга, Г.Мөнхсайхан, Захиргааны процессын эрх зүй: Эрх зүйн урьдчилсан хамгаалалт УБ., 2020, 25 дахь талаас дэлгэрэнгүй үзнэ үү.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Ep21: Хүний амь насыг болгоомжгүй хохироох гэмт хэргийг ялган зүйлчлэх нь

3 days ago

#legaltalks №22 Д.Бат-Эрдэнэ - Орон нутгийн сонгууль 2024

4 days ago

Ep 20: Үндсэн хуулийн цэцийн томилгоо ба Бид нууц камер илрүүлэгч ашиглах эрхтэй юу?

1 week ago

2024 оны 9 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)

1 week ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд