Монгол Улс дахь хууль тогтоох, гүйцэтгэх эрх мэдэл хоорондын хяналт, тэнцэл

Одонхүүгийн Мөнхсайхан

О.Мөнхсайхан - Судалгааны удирдагч, О.Машбат - Судалгааны гүйцэтгэгч, Д.Үүрцайх - Судалгааны гүйцэтгэгч, Э.Энхгэрэл - Судалгааны гүйцэтгэгч,

Судалгааны тайлан

Үндсэн хуулийн эрх зүй

“Засаглалын хямрал”-ыг даван туулж, улс орныг хөгжүүлэх алсын даацтай бодлогоо тогтуун хэрэгжүүлж, ажлын гүйцэтгэлийг бүрэн хангахын тулд хууль тогтоох, гүйцэтгэх эрх мэдлийг зааглаж, эрх хэмжээг нь тодотгож,хяналт-тэнцлийнх нь харьцааг оновчтой болгох шаардлагатай юм. Үүнтэй холбоотой дараах дөрвөн тулгамдсан асуудал байна хэмээн энэ номд үзэж,
дүгнэлт зөвлөмж гаргасан:
1. Засгийн газрыг байгуулах ажиллагаа,
2. парламентын гишүүн Засгийн газрын гишүүнийг хавсран гүйцэтгэх эсэх асуудал,
3. төсөв батлах процесс дахь парламентын оролцоо,
4. парламентыг огцруулах үндэслэл.

Судалгааны явцад үндсэн хуулийг судалдаг, илтгэл, өгүүлэл тогтмол бичдэг судлаачийн дунд дугуй ширээний ярилцлага зохиож, тулгамдсан асуудлын талаар өргөн хэлэлцсэн. Харьцуулах аргыг ашиглан өнөөдөр Монгол Улсад тулгамдаад байгаа бэрхшээлийг бусад оронд хэрхэн туулсныг шинжилж, зохицуулалт, практикийн онцлогийг судлав. Харьцуулсан судалгаанд улсыг сонгохдоо хэд хэдэн шалгуур тавьлаа. Юун түрүүнд, гүйцэтгэх эрх мэдэл нь тогтвортой ажилладаг эсэх, ардчилал төлөвшсөн эсэх, хууль тогтоох болон гүйцэтгэх эрх мэдлийн хянал, тэнцэлийн үр нөлөөтэй механизм бий эсэх зэргийг нийтлэг шалгуур болгов. Дээрх тулгамдсан дөрвөн асуудал бүрийн онцлогтой холбоотой, өөр өөр улсыг сонгосон, тийнхүү сонгосон үндэслэлийг тухай бүрт нь тайлбарласан.

Энэ ном нь дөрвөн бүлэгтэй. Эхний бүлгийг О.Мөнхсайхан бичсэн бөгөөд парламентын болон хагас ерөнхийлөгчийн засаглалтай улс дахь засгийн газрыг байгуулах ажиллагааны талаарх зохицуулалт, практикийг харьцуулан судалж, үүний үндсэн дээр Монгол Улс дахь засгийн газрыг байгуулах ажиллагаанд анализ хийж, түүнийг сайжруулах тодорхой саналууд дэвшүүлсэн. “Давхар дээл”-ийн тухай хоёр дахь бүлэгт Д.Үүрцайх парламентын гишүүн засгийн газрын гишүүний албан тушаалыг хавсран гүйцэтгэж болох эсэх асуудлыг харьцуулан судалсан бөгөөд Монгол Улсын хувьд ийнхүү хавсран гүйцэтгэхийг зөвшөөрөх нь зүйтэй эсэх дээр санал дүгнэлт дэвшүүлсэн. Гурав дахь бүлэгт Э.Энхгэрэл парламент төсөв батлахад хэрхэн оролцдог вэ гэдгийг харьцуулан судалж, Монголд УИХ-ын оролцоо ямар байгаа вэ, цаашид хэрхэн боловсронгуй болгох вэ гэдгийг шинжилж, санал дэвшүүлсэн. Дөрөв дэх бүлгийг О.Машбат бичсэн бөгөөд парламентын засаглалтай улсад парламентыг ямар үндэслэл, журмаар тараадаг вэ гэдгийг судалж, УИХ-ыг тараах нөхцөлийг тодорхой болгохыг зөвлөсөн.

парламентын ардчилал, хагас ерөнхийлөгчийн ардчилал, төрийн тэргүүн, төрийн эрх мэдэл хуваарилах, хяналт-тэнцэл, төсөв

2015-03-31

160

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2025-04-29

300

18

О.Мөнхсайхан “Монгол Улс дахь хууль тогтоох, гүйцэтгэх эрх мэдэл хоорондын хяналт, тэнцэл” (2015), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2382

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх