Бүтээлийн нэр
Үндсэн хуульд ёс суртахууны тайлбар хийх нь
Зохиогч
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй,
Хууль зүйн техник
Бүтээлийн товч
Үндсэн хуулийн хяналтыг хэрэгжүүлдэг шүүхийг инстүүцын хувьд сайжруулах нь чухал боловч энэ шүүх нь өөрөө үндсэн хуулийг тайлбарлах зөв аргыг хэрэглэж үндэслэлээ бичсэн шийдвэр гаргадаг болохгүй бол үндсэн хуульт ёсыг бэхжүүлэх үүргээ бүрэн гүйцэтгэж чадахгүй. Тиймээс, шүүхээс яагаад үндэслэл бүхий шийдвэр гаргах ёстой вэ, үндсэн хуулийг хэрхэн тайлбарлах хэрэгтэй вэ гэсэн асуудлыг судлах нь чухал.
Шүүх үндсэн хуулийг тайлбарлахдаа үгчлэх эсхүл угчлах аргыг биш ёс суртахууны тайлбар хийх хэрэгтэй. Үндсэн хуулийн ёс суртахууны тайлбар хийж буй шүүгчид нь үндсэн хуулийг абстракт ёс суртахууны зарчмуудыг агуулсан баримт бичиг гэж үзэж, эдгээр зарчмуудыг хамгийн сайнаар тайлбарласан шийдвэрийг гаргахыг хичээдэг. Үндсэн хуулийн хамгийн сайн тайлбар гэдэг бол Үндсэн хуулийн текст, бүтэц, үндсэн хуулийн маргааныг шийдвэрлэж байсан
урьдын шийдвэрүүдэд хамгаалагдсан зарчмуудад нийцсэн гаргасан хамгийн ухаалаг үндэслэлүүдэд тулгуурласан тайлбар юм. Үндсэн хуулийн хяналтыг хэрэгжүүлдэг шүүхийн хамгийн сайн шийдвэрүүд нь үндсэн хуулийг үгчлэх, угчлах аргаар бус, харин үндсэн хуульд ёс суртахууны тайлбар хийсний үндсэн дээр гарсан байдаг. Хуудасны тоонд баригдаж энэ өгүүллээр зөвхөн АНУ-ын Дээд шүүхийн шийдвэрт хийсэн анализаар жишээ авна (гэвч, Европын хүний эрхийн шүүх, ХБНГУ, Итали, Унгар зэрэг улсын үндсэн хуулийн шүүх мөн ёс суртахууны тайлбар хийдэг).
Шүүх үндсэн хуулийг тайлбарлахдаа үгчлэх эсхүл угчлах аргыг биш ёс суртахууны тайлбар хийх хэрэгтэй. Үндсэн хуулийн ёс суртахууны тайлбар хийж буй шүүгчид нь үндсэн хуулийг абстракт ёс суртахууны зарчмуудыг агуулсан баримт бичиг гэж үзэж, эдгээр зарчмуудыг хамгийн сайнаар тайлбарласан шийдвэрийг гаргахыг хичээдэг. Үндсэн хуулийн хамгийн сайн тайлбар гэдэг бол Үндсэн хуулийн текст, бүтэц, үндсэн хуулийн маргааныг шийдвэрлэж байсан
урьдын шийдвэрүүдэд хамгаалагдсан зарчмуудад нийцсэн гаргасан хамгийн ухаалаг үндэслэлүүдэд тулгуурласан тайлбар юм. Үндсэн хуулийн хяналтыг хэрэгжүүлдэг шүүхийн хамгийн сайн шийдвэрүүд нь үндсэн хуулийг үгчлэх, угчлах аргаар бус, харин үндсэн хуульд ёс суртахууны тайлбар хийсний үндсэн дээр гарсан байдаг. Хуудасны тоонд баригдаж энэ өгүүллээр зөвхөн АНУ-ын Дээд шүүхийн шийдвэрт хийсэн анализаар жишээ авна (гэвч, Европын хүний эрхийн шүүх, ХБНГУ, Итали, Унгар зэрэг улсын үндсэн хуулийн шүүх мөн ёс суртахууны тайлбар хийдэг).
Түлхүүр үг
Үндсэн хууль, үндсэн эрх, үндсэн хуулийн тайлбар, үндсэн хуулийн ёс суртахууны тайлбар, АНУ э. Олмстед (1929)-ийн хэрэг, АНУ э. Кац (1967)-ын хэрэг
Бичигдсэн огноо
2016-09-05
Хуудсын тоо
42
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2020-08-06
Товч мэдээлэл үзсэн
6814
Бүрэн эхээр нь үзсэн
440
Эшлэлийн тоо
106
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
О.Мөнхсайхан
“Үндсэн хуульд ёс суртахууны тайлбар хийх нь” (2016), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/724
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

“Легал дата"-ийн ТУЗ-ийн дарга, доктор, олон улсын арбитрч Т.Алтангэрэл Сингапурын Олон Улсын Арбитрын Төв, Хөрөнгө Оруулалтын Маргаан Шийдвэрлэх Олон Улсын Төв, БНСУ-ын Арилжааны Арбитрын Зөвлөлийн арбитрчаар томилогдон ажиллаж байна
3 days ago

2025 оны 3 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
3 weeks ago

2025 оны 02 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
1 month ago

Ep45: Хүүхдийн хадгаламж ба зээлийн барьцаа
1 month ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Монголбанкны Ерөнхийлөгч өөрийн санаачилгаар монголбанкны зээлийн мэдээллийн сангийн мэдээлэлд хуульд заагаагүй өөрчлөлт оруулах эрхгүй.
2025-04-24
-
Жолооч огцом тоормослохыг хориглосон заалтыг зөрчсөний улмаас зорчигч унаж гэмтсэнийг гэмт хэрэгт тооцов
2025-04-24
-
Монгол Улсын олон улсын гэрээ, хууль тогтоомжоор хүүхдийн “эсэн мэнд амьдрах”, “хамгаалуулах” эрх нь төрсөн хүүхдээс гадна “төрөөгүй” хүүхдийн амьдрах эрхэд нэгэн адил хамаарна
2025-04-21
-
ЖАРГАЛ ДӨЛГӨӨН
2025-04-25 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Хүний эрхийн Үндэсний комисс
2025-04-24 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Ганхуягийн Агар-Эрдэнэ Данзангийн Лүндээжанцан
2025-04-24 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Хүүхлээ Одонтуяа
2025-04-23 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Оюуны Инноваци ТББ
2025-04-21 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Эрдэнэбилэг Баасанбямба
2025-04-21 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-04-21 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
DONOLOI BADAMKHAND
2025-04-19 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
DONOLOI BADAMKHAND
2025-04-17 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Энхээгийн Батбаяр Бадамдоогийн Ганболд
2025-04-17 Нэг сэдэвт бүтээлдуудаж байна !