Монгол улс дахь шүүхийн захиргааны загвар: тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх арга зам

Одонхүүгийн Мөнхсайхан Ганпүрэвийн Цагаанбаяр Ж.Алтансүх

Уг судалгааг Нээлттэй Нийгэм Форумын санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэсэн.

Судалгааны тайлан

Шүүх эрх мэдэл

Уг судалгаа нь гурван бүлэгтэй.
Нэгдүгээр бүлэгт эрх зүйт ёс, хараат бус шүүх төлөвшсөн улсуудад хэрэгждэг шүүхийн захиргааны гурван загварыг товч харьцуулсан: (1) Хойд Европын загвар; (2) Өмнөд Европын загвар; (3) Хууль зүйн яамны загвар. Эдгээр загвар тус бүрийн жишээ болгон Швед, Франц, Чех улсууд дахь шүүхийн захиргааг судалж найман элемент хэрхэн хэрэгждэг вэ гэдгийг Хавсралт 1, 2, 3-т буй лавлагаагаар үзүүлсэн. Энэ бүлэгт шүүхийн захиргааны нийтлэг чиг үүрэг юу вэ, эдгээр чиг үүргийг шүүхийн захиргааны гурван загварт хэрхэн хуваарилсан бэ, Монгол Улстай төстэй загвар бүхий улсуудад шүүхийн зөвлөлөө хэрхэн бүрдүүлдэг вэ, шүүхийн зөвлөл ямар чиг үүрэг, бүрэн эрхийг хэрэгжүүлдэг вэ гэсэн асуултуудад хариулсан.

Хоёрдугаар бүлэгт Монгол Улс дахь шүүхийн захиргааны загварыг шүүхийн захиргааг судлах найман элементийн дагуу шинжилсэн. Үүний тулд эхлээд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тогтолцоонд шүүх эрх мэдэл ямар байр суурь эзэлдэг, шүүгчийн хараат бус, шүүхийн бие даасан байдал хэрхэн баталгаажсан талаар товч тодорхойлсон. Мөн, нэгдүгээр бүлэгт хийсэн харьцуулсан судалгаанд тулгуурлан ШЕЗ-ийн бүтэц, бүрэлдэхүүн, чиг үүрэг, бүрэн эрхийг судалж үнэлсэн. Түүнчлэн, энэ бүлэгт онцлон шүүхийн төсөв, шүүгчийн шалгаруулалт, шүүгчийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ, шүүгчийн сахилга гэсэн сэдвийн хүрээнд гарч буй зарим тулгамдсан асуудлыг тодорхойлж, цааш хийх судалгааны чиглэлийг гаргасан.

Гуравдугаар бүлэгт Монголын шүүгч, шүүхийн захиргааны ажилчид шүүхийн захиргааны шинэчлэл, өнөөгийн байдлыг хэрхэн үнэлж байгааг судалсан. Шүүхийн захиргааг судлах найман элемент нь Монгол Улсад хэрхэн хэрэгжиж байгааг шүүгчид болон шүүхийн захиргаан ажилтнуудын дунд явуулсан санал асуулгад тулгуурлан гаргаж ирсэн: (1) шүүгчийн хараат бус байдал; (2) шүүхийн зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, бүтэц, бүрэн эрх; (3) шүүх эрх мэдлийн талаарх бодлого; (4) шүүхийн менежмент; (5) шүүхийн төсөв; (6) шүүгчийн шалгаруулалт; (7) шүүгчийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ, (8) шүүгчийн сахилга. Энэ судалгааны хүрээнд 215 шүүгч болон шүүхийн захиргааны ажилтан (шүүхийн тамгын газрын дарга, шүүхийн зохион байгуулагч, шүүгчийн туслах)-аас шүүхийн захиргааны талаарх санал асуулга авсан.

шүүх, шүүх эрх мэдэл, шүүхийн захиргаа, шүүхийн захиргааны загвар, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл, шүүхийн захиргааны Өмнөд Европын загвар, шүүхийн захиргааны Хойд Европын загвар, шүүгчийн шалгаруулалт, шүүхийн төсөв, шүүгчийн гүйцэтгэлийн үнэлгээ, шүүгчийн сахилга

2015-06-12

195

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2020-09-01

3373

167

320

О.Мөнхсайхан Г.Цагаанбаяр Ж.Алтансүх “Монгол улс дахь шүүхийн захиргааны загвар: тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх арга зам” (2015), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/766

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх