Бүтээлийн нэр
Ялгаварлан гадуурхахын эсрэг тусгайлсан зохицуулалт бүхий хууль боловсруулах эсэх талаарх хэрэгцээ шаардлагын урьдчилсан тандан судалгаа
Зохиогч
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн
Хэлбэр
Судалгааны тайлан
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй
Бүтээлийн товч
Хуулиа дээдлэн, хүний эрх, эрх чөлөөг хангах нь ардчилсан нийгмийн оршин тогтнох үндэс суурь юм. Хүний эрхийн гол зарчим бол хүний бие, сэтгэл, соёлын болон нийгмийн ялгаанаас үл хамааран бүх хүнд адил тэгш нөхцөл, боломж бий болгоход орших төдийгүй бүх төрлийн ялгаварлан гадуурхалтаас ангид байхыг Монгол Улс Үндсэн хуулиар тунхагласан.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван дөрөвдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Хүнийг үндэс, угсаа, хэл, арьсны өнгө, нас, хүйс, нийгмийн гарал, байдал, хөрөнгө чинээ, эрхэлсэн ажил, албан тушаал, шашин шүтлэг, үзэл бодол, боловсролоор нь ялгаварлан гадуурхаж үл болно. Хүн бүр эрх зүйн этгээд байна.” гэж заасан. Мөн хуулийн “Хүний эрх, эрх чөлөө” хэмээх Хоёрдугаар бүлэгт тус үндсэн эрхүүдийг хуульчлан баталгаажуулсан байдаг. Ингэхдээ хүний эрх, эрх чөлөөг хангах, хууль зүйн болон бусад баталгааг бүрдүүлэх, хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчихтэй тэмцэх, хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх үүргийг төр хариуцахаар хүлээсэн.

Монгол Улсын нэгдэн орсон, байгуулсан олон улсын гэрээ, хэлэлцээрийн түвшинд хүний эрх, эрх чөлөөг хангах тухай авч үзэх бөгөөд Иргэний ба улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пактын хэрэгжилтийн талаарх Монгол Улсын 6 дахь удаагийн ээлжит тайланд Хүний эрхийн хорооноос гаргасан дүгнэлттэй холбоотойгоор өгсөн зөвлөмжүүдийг 2018-2021 онд ХЗДХЯ хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн.

Уг төлөвлөгөөний 8-д “Шууд болон шууд бус байдлаар ялгаварлан гадуурхах зэрэг төрийн болон хувийн салбарт ялгаварлан гадуурхахын эсрэг чиглэсэн дэлгэрэнгүй зохицуулалт бүхий хууль тогтоомжийг батлах” тухай заасан.

Иймд, дээрх хэрэгцээ шаардлагад үндэслэн Ялгаварлан гадуурхахын эсрэг тусгайлсан зохицуулалт бүхий хуулийн төсөл боловсруулах шаардлагатай эсэхийг тодруулахыг зорилоо.
Түлхүүр үг
Ялгаварлан гадуурхалтаас ангид байх, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван дөрөвдүгээр зүйл
Бичигдсэн огноо
2019-11-20
Хуудсын тоо
78
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2023-12-21
Товч мэдээлэл үзсэн
445
Бүрэн эхээр нь үзсэн
2
Эшлэлийн тоо
41
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн “Ялгаварлан гадуурхахын эсрэг тусгайлсан зохицуулалт бүхий хууль боловсруулах эсэх талаарх хэрэгцээ шаардлагын урьдчилсан тандан судалгаа” (2019), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1788
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд
  1. Судалгааг Монгол Улсын Засгийн газрын 2016 оны 59 дүгээр тогтоолоор баталсан “Хууль тогтоомжийн хэрэгцээ, шаардлагыг урьдчилан тандан судлах аргачлал”-ын дагуу боловсруулав.
  2. Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл (1992), No1
  3. Г.Совд, Монгол Улсын Үндсэн хууль, хүний эрх /харьцуулсан эрх зүй/ Уб., 1999 он.
  4. Б.Чимид, Үндсэн хуулийн мэдлэг /Францын 1789 оны “Хүний ба иргэний эрх чөлөөний тунхаглал”-аас/ 92 дахь тал
  5. Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл. No1, 1992 он, /Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван долдугаар зүйл/
  6. Г.Совд, Монгол Улсын Үндсэн хууль, хүний эрх /харьцуулсан эрх зүй/ Уб., 1999 он. 25 дахь тал
  7. Ф.Мартенс. Современное международное право цивилизованных народов. Т.1.СПб, 1882, с.327 /Ж.Амарсанаа. Хүний эрх номноос дам ишлэв./
  8. Ж.Амарсанаа. Хүний эрх /Олон улсын ба үндэсний эрх зүйн асуудал/ Уб., 2000 он
  9. Б.Чимид. Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал. Уб., 2017 он. 56 дахь тал.
  10. Мөн тэнд. 194 дэх тал
  11. Монгол Улсын Хүний эрхийн үндэсний комисс, 2018 оны үйл ажиллагааны тайлан, 18 дахь тал. http://nhrcm.gov.mn/мэдээ/жил-хагас-жилийн-үйл-ажиллагааны-тайлан/
  12. World Press Freedom Index, accessed April 1, 2019, https://rsf.org/en/ranking/2018
  13. ХБНГУ-н Ханнс Зайделийн сан, Монгол дахь төлөөлөгчийн газар, Эрх зүйн боловсрол академи, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар, 2009 он, 98 дахь тал.
  14. Ж.Амарсанаа, “Үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрх чөлөө”, Ханнс Зайделийн сан, Төр, эрх зүйн хуудас, эргэцүүлэл, 2000 он, No7, 103 дахь тал.
  15. Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуультай холбоотой судалгаа, 2004 он, 2 дахь тал.
  16. Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуультай холбоотой судалгаа, 2004 он, 2 дахь тал.
  17. Зөрчлийн тухай хууль болон бусад хүчин төгөлдөр үйлчилж буй хууль тогтоомж дахь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнийг ялгаварлан гадуурхахын эсрэг зохицуулалтын хэрэгжилтийн үр дагаварт хийсэн үнэлгээний тайлан. http://nli.gov.mn/?p=4411 Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, Уб., 2018 он. /сүүлд үзсэн 2019.06.11/
  18. Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 16 дахь илтгэл. Уб., 2017 он.
  19. Мөн тэнд. /Хүний эрхийн үндэсний комисс НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн дэмжлэгтэйгээр “Бүх нийт боловсролын төлөө!” иргэний нийгмийн үндэсний эвсэлийн судалгаа/
  20. Мөн тэнд. /48 дахь тал/
  21. Монгол Улсад хүчин төгөлдөр үйлчилж буй хууль тогтоомж дахь ялгаварлан гадуурхахын эсрэг зохицуулалтын хэрэгжилтийн талаарх судалгаа, үр дагаварт хийсэн үнэлэгээ. /2018 онд ХЗДХЯ-ны захиалга/.,
  22. Цахим сайтууд дахь үзэн ядах үг хэллэг. /контент анализын судалгаа/ ХБНГУ-ын Фридрих-Эбертийн-Сангийн Монгол дахь суурин төлөөлөгчийн газар. 2018 он. http://library.fes.de/pdf-files/bueros/mongolei/14785.pdf /сүүлд үзсэн 2019.06.11/
  23. Монгол Улс нэгдсэн үндэсний байгууллагын гишүүн болсон нь. Түүний түүхэн ач холбогдол. file:///C:/Users/Turbayar/Downloads/374-Article%20Text-1515-1-10-20150105%20(1).pdf http://www.info.mn/news/5948.htm /сүүлд үзсэн 2019.06.14/
  24. Жэйм Фитцжералд “EQVAZ RIGHTS TRUST” олон улсын байгууллагын дэд захирал. https://www.youtube.com/watch?v=5HYI62ySPsk /сүүлд үзсэн 2019.06.14/
  25. Богд хаант Монгол Улсын үед гаалийн түшмэл байсан С.Данзан http://www.info.mn/news/5948.htm /сүүлд үзсэн 2019.06.14/
  26. http://hdr.undp.org/en/countries Монгол Улсын НҮБ–д илгээсэн тайлангууд: http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/MNGhttps://www.unicef.org/about/annualreport/files/Mongolia_2017_COAR.pdf НҮБ тус конвенц-д нэгдсэн улс орнуудын илтгэл, тайлангууд:https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=6&DocTypeID=27 /сүүлд үзсэн 2019.06.17/
  27. Европын Холбооны мэдэгдэл, НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн No73 чуулган 3 дугаар хороо, 2018 /уг мэдэгдэлд Турк, Бүгд Найрамдах Макадони, Монтенегро, Серби, Албани, Босни ба Херцеговина, Украйн, Молдав, Жеоржиа улсууд мөн нэгдэж буйгаа илэрхийлсэн/, Сүүлд зочилсон 2019-03-22: https://eeas.europa.eu/delegations/un-new-york/52953/eu-statement-%E2%80%93-united-nations-3rd-committee-elimination-racism-racial-discrimination_en
  28. Сүүлд зочилсон: 2019-05-07: https://www.gov.uk/guidance/equality-act-2010-guidance
  29. ИБУИНВУ “Тэгш байдлын хууль” (2010), 13 дүгээр зүйл. https://www.gov.uk/guidance/equality-act-2010-guidance /сүүлд үзсэн 2019-05-07/
  30. Мөн тэнд. 14 дүгээр зүйл.
  31. Мөн тэнд. 19 дүгээр зүйл.
  32. “References to particular strands of discrimination” гэдгийг “Алагчилах үзлийн тусгайлсан тохиолдлууд” гэж авч үзэв.
  33. Сүүлд зочилсон: 2019-06-14, https://www.antidiskriminierungsstelle.de/EN/TheAct/theAct_node.html
  34. Тэгш хандах тухай ерөнхий хууль (2006), Сүүлд зочилсон: 2019-06-14, http://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/77201/93329/F695840346/DEU77201.pdf
  35. Эрх зүйн үзэл баримтлал: шинэ хандлага, Олон улсын бага хурлын илтгэлийн эмхэтгэл, Уб., 2012, 51 тал.
  36. Насаар алагчилахгүй байх тухай хууль (2004), Хөгжлийн бэрхшээлээр алагчилахгүй байх тухай хууль (1992), Арьс өнгөөр алагчилахгүй байх тухай хууль (1975), Хүйсээр алагчилахгүй байх тухай хууль (1984), Шударга ажлын тухай хууль (2009)-ийн хэрэгжилтийг холбооны хэмжээнд Австралийн Хүний Эрхийн Комисс хариуцдаг.
  37. Michael J. Perry, The Constitution, the Courts and Human rights, Wiley Eastern Limited, 1982, P.62
  38. (Title VII and Title II of the Civil Rights Act of 1964) (Age Discrimination in Employment Act) (Americans with Disabilities Act), (Equal Pay Act), (Pregnancy Discrimination Act), (Genetic Information Non-Discrimination Act) Сүүлд зочилсон: 2019-06-14, https://knowledge.leglobal.org/anti-discrimination-laws-in-usa/
  39. https://www.dol.gov/oasam/regs/statutes/age_act.htm Сүүлд зочилсон: 2019-05-08
  40. Ian Brownlie, Basic documents on Human rights, II edition, Claredon Press Oxford, 1981, P.382
  41. LEY 1482 DE 2011 (noviembre 30), Сүүлд зочилсон: 2019-05-08, http://www.secretariasenado.gov.co/senado/basedoc/ley_1482_2011.html

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

legal talk+ №03 – Цэц шинэчлэгдэх үү?

4 days ago

"Төв банкны бие даасан, хараат бус байдал, түүний эрх зүйн зохицуулалт" сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал - 2021

4 days ago

Special Ep4: УИХ-ын 2023 оны Хавар, Намрын ээлжит чуулганаар ямар хуулиуд хэлэлцэгдэж байна вэ?

4 days ago

Special Ep3: ChatGPT хуулийн салбарт

1 week ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд