Коронавируст цар тахлын үеийн сурч боловсрох эрхийн зөрчил ба төрийн үүрэг

Равданбямбын Оюундэлгэр

Эрдэм шинжилгээний Энтимема клубийн 20 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулагдсан “Коронавируст цар тахлын үеийн үндсэн эрхийн зөрчил” сэдэвт эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаанд Дэд байр эзэлсэн бүтээл

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Коронавируст цар тахлын үед хүний эрхийн ноцтой зөрчлүүдийн нэг нь сурч боловсрох эрхийн зөрчил ба түүний үр дагаварт хүүхдүүдийн хичээл завсардсан явдал байлаа. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн арван зургадугаар зүйлийн 7 дахь заалтад “сурч боловсрох эрхтэй. Төрөөс бүх нийтийн ерөнхий боловсролыг төлбөргүй олгоно”гэж заасан бол Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглалын 26 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Хүн бүр сурч боловсрох эрхтэй. Наад зах нь анхан шатны болон ерөнхий боловсрол үнэ төлбөргүй байвал зохино.”, Эдийн засаг, нийгэм, соёлын эрхийн тухай олон улсын пактын 13 дугаар зүйлийн 13.1-д “Энэхүү Пактад оролцогч улсууд хүн бүр сурч боловсрох эрхийг хүлээн зөвшөөрнө” гэж тус тус заасан. Ингэхдээ улс орнууд бэлэн байдал (availability), хүртээмжтэй байдал (accessible), хүлээн зөвшөөрөгдсөн байдал (acceptable), дасан зохицох чадвартай байдал (adaptable) гэсэн 4А гэсэн шалгуурт нийцүүлэн сурч боловсрох эрхийг хангах үүрэгтэй байдаг.
Энэхүү судалгааны ажлаар коронавируст цар тахлын үед сурч боловсрох эрхийг хангах төрийн үүргийг 4А шалгуураар үнэлж, тус эрхийн зөрчилд асуудал дэвшүүлэх болно. Түүнчлэн тус эрхийг хангах хүрээнд авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ нь ялгаварлан гадуурхаж, тэгш бус байдлыг улам гааруулсан тухай авч үзлээ. Харьцуулсан судалгааны хүрээнд дэлхий дахинд цар тахлын улмаас сурч боловсрох эрхийн зөрчил болон НҮБ-ын Сурч боловсрох эрхийн асуудал эрхэлсэн Тусгай илтгэгчийн тайланг авч үзлээ. Эцэст нь цар тахлын нөхцөл байдалд авсан арга хэмжээг сайжруулах, учирсан хоцрогдлыг арилгах, цаашид сурч боловсрох эрхийг хангахад боловсролын тогтолцоог бэхжүүлэх, төрийн үүрэг болон тэгш бус байдал, ялгаварлан гадуурхалтаас урьдчилан сэргийлэх тухай санал, зөвлөмж хүргүүлэв.

4 А шалгуур, бэлэн байдал (availability), хүртээмжтэй байдал (accessible), хүлээн зөвшөөрөгдсөн байдал (acceptable), дасан зохицох чадвартай байдал (adaptable), тэгш бус байдал, ялгаварлан гадуурхалт, сурлагын хоцрогдол, сургууль завсардалт, өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэрэг, бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэг

2021-12-10

14

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2022-03-06

3268

83

76

Р.Оюундэлгэр “Коронавируст цар тахлын үеийн сурч боловсрох эрхийн зөрчил ба төрийн үүрэг” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1189

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх