Бүтээлийн нэр
Үндсэн хуулийн шүүхийн шийдвэрээр үндсэн хуулийг хөгжүүлэх нь
Зохиогч
Тэмдэглэл
Хууль зүйн үндэсний төв, Япон Улсын Нагояагийн их сургуулиас хамтран зохион байгуулсан "Үндсэн хуулийн хөгжилд Үндсэн хуулийн гүйцэтгэх үүрэг" сэдэвт олон улсын бага хуралд монгол, англи хэл дээр бэлтгэсэн илтгэл. Улаанбаатар хот, 2006 он.
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй,
Үндсэн хуулийн процесс
Бүтээлийн товч
1. Үндсэн хуулийг хөгжүүлэх хэрэгцээ:
1.1.Үндсэн хууль нь төр, үндсэн эрх, шударга ёсны талаархи ард түмний төсөөллийг хуульчлан бэхжүүлсэн баримт бичиг байдаг. Энэ нь төрөөс иргэдтэй харьцах харилцааны үндсийг тодорхойлдог дээд хэм хэмжээнүүдийн нийлбэр юм. Үндсэн хууль эрх зүйн хэв журмын суурь болдог тул түүний хүрээнд ард иргэд аж төрж аливаа байгууллагууд харилцан уялдаатай ажиллаж нийгмийн харилцаа тасралтгүй үргэлжилдэг билээ.
Төрийн тулгуур хууль болохын хувьд тэрээр үндсэн эрх, төр, нийгэм, улс төрийн амьдралын зангилаа асуудлуудад ард түмний нэрийн өмнөөс шийдэл өгөх зориулалттай. Учир нь аливаа улсын тулгуур хууль үзэмжээр бий болсон номнол биш байдаг. Тэрээр дэлхийн улс орнуудын болон өөрийн ард түмний хамгийн дээд, шилдэг үнэлэмжийг шигшин нэгтгэсэн, тунгаан шүүсэн хэм хэмжээнүүдээс бүрддэг. Тэдгээрийг хүлээн зөвшөөрч тунхаглан зарласнаар ундсэн хууль гэгч баримт бичиг төрж мэндэлдэг зүй тогтолтой юм.
1.2. Гэхдээ Үндсэн хуулиар улс төрийн амьдрал, төрийн үйл ажиллагааны зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн гагцхүү хамгийн нийтлэг зарчим, орон зайг л тодорхойлох боломжтой байдаг. Үүнд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн оршил хэсэг, үндсэн эрхийн бүлэг, Нэг. Хоёр, Гуравдугаар зүйлийг жишээ болгон дурьдаж болох юм. Нийтлэг зарчим гэдэгт тухайлбал ардчилсан ёс, шударга ёс, эрх чөлөө, тэгш байдал, үндэсний эв нэгдэл, хууль дээдлэх ёс хамаарч байна. Үндсэн хууль нь терийг хязгаарлахын сацуу чөлөөт, ардчилсан, нийгмийг хөгжүүлэхийг уриалж байдгаараа онцлогтой
1.1.Үндсэн хууль нь төр, үндсэн эрх, шударга ёсны талаархи ард түмний төсөөллийг хуульчлан бэхжүүлсэн баримт бичиг байдаг. Энэ нь төрөөс иргэдтэй харьцах харилцааны үндсийг тодорхойлдог дээд хэм хэмжээнүүдийн нийлбэр юм. Үндсэн хууль эрх зүйн хэв журмын суурь болдог тул түүний хүрээнд ард иргэд аж төрж аливаа байгууллагууд харилцан уялдаатай ажиллаж нийгмийн харилцаа тасралтгүй үргэлжилдэг билээ.
Төрийн тулгуур хууль болохын хувьд тэрээр үндсэн эрх, төр, нийгэм, улс төрийн амьдралын зангилаа асуудлуудад ард түмний нэрийн өмнөөс шийдэл өгөх зориулалттай. Учир нь аливаа улсын тулгуур хууль үзэмжээр бий болсон номнол биш байдаг. Тэрээр дэлхийн улс орнуудын болон өөрийн ард түмний хамгийн дээд, шилдэг үнэлэмжийг шигшин нэгтгэсэн, тунгаан шүүсэн хэм хэмжээнүүдээс бүрддэг. Тэдгээрийг хүлээн зөвшөөрч тунхаглан зарласнаар ундсэн хууль гэгч баримт бичиг төрж мэндэлдэг зүй тогтолтой юм.
1.2. Гэхдээ Үндсэн хуулиар улс төрийн амьдрал, төрийн үйл ажиллагааны зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн гагцхүү хамгийн нийтлэг зарчим, орон зайг л тодорхойлох боломжтой байдаг. Үүнд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн оршил хэсэг, үндсэн эрхийн бүлэг, Нэг. Хоёр, Гуравдугаар зүйлийг жишээ болгон дурьдаж болох юм. Нийтлэг зарчим гэдэгт тухайлбал ардчилсан ёс, шударга ёс, эрх чөлөө, тэгш байдал, үндэсний эв нэгдэл, хууль дээдлэх ёс хамаарч байна. Үндсэн хууль нь терийг хязгаарлахын сацуу чөлөөт, ардчилсан, нийгмийг хөгжүүлэхийг уриалж байдгаараа онцлогтой
Түлхүүр үг
үндсэн хууль, үндсэн хуулийн шүүх, үндсэн хуулийг тайлбарлах арга, үндсэн хуулийн ойлголт
Бичигдсэн огноо
2006-09-19
Хуудсын тоо
8
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2022-04-27
Товч мэдээлэл үзсэн
2480
Бүрэн эхээр нь үзсэн
54
Эшлэлийн тоо
2
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Ц.Сарантуяа
“Үндсэн хуулийн шүүхийн шийдвэрээр үндсэн хуулийг хөгжүүлэх нь” (2006), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1244
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
Дам эшлэл (Secondary referencing/citing) авах тухай
2 days ago
“Сонгууль – 2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан зохион байгуулах удирдамж
6 days ago
Т.Алтангэрэл: Гадаадын хөрөнгө оруулалтын бодлого бол асар нарийн бодлого
1 week ago
2024 оны 10 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)
1 week ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Хууль, журмаар олгогдсон нэмэлт мэдээлэл шаардах бүрэн эрхийн хүрээ хязгаар (Банкны салбарын жишээн дээр)
2024-11-21
-
Бусдын асран хамгаалалтад шилжүүлсэн төрсөн хүүхдийнхээ тэтгэмжийг өөртөө авсан нь гэмт хэрэг биш
2024-11-20
-
Харуул хамгаалалтын ажилтан хийн буугаар буудлага хийж бусдын биед хохирол учруулсныг гарцаагүй байдалд хохирол учруулсан гэж үзэж цагаатгаж шийдвэрлэжээ.
2024-11-19
-
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-21 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Judilogy
2024-11-21 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Айжуу Баяржаргал
2024-11-20 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-19 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-18 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2024-11-18 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Татварын судалгаа, Хөгжлийн төв Н.Мөнхнаран
2024-11-18 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Болдхуягийн Пүрэвсүрэн
2024-11-17 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Шүүхийн академи
2024-11-15 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Мөнх-Алдар Ингүүн
2024-11-14 Бакалаврын ажилдуудаж байна !