Дэлхийн шударга ёсны индекс төслөөс жил бүр(Rule of law) эрх зүйт ёсны буюу эрх зүйт төрийн үзүүлэлтүүдийг боловсруулан 9 бүлэг, 47 үзүүлэлтээр үнэлгээ өгдөг. Өөрөөр хэлбэл эрх зүйт төрийн чиг үүрэг хэрхэн хэрэгжиж байгааг энэхүү үзүүлэлтээр шалгуур болгон үнэлдэх юм. Энэхүү үнэлгээний Иргэний шүүн таслах ажиллагааг 7 үзүүлэлтээр үнэлэхэд маргааныг шүүхийн бус журмаар шийдвэрлэж байгаа байдлыг хамгийн чухал шалгуур болгон оруулсан байдаг.
2014 оны байдлаар дэлхийн 99 орны Иргэний шүүн таслах ажиллагаа түүнээс шүүхийн бус журмаар маргааны шийдвэрлэх тогтолцоог үнэлэн үзсэн байна. хамгийн өндөр оноог Норвеги 0.85 , Австрали 0.83, Голланд, Герман зэрэг орон 0.8, Ази тивээс хамгийн өндөр оноог Япон 0.79 гэсэн үзүүлэлтэй байгаа бол Монгол улс 0.51 оноогоор нийт улс орны тэн хагаст эрэмбэлэгдсэн байна.
2012, 2013 онуудад гэхэд л Иргэний шүүн таслах тогтолцооны шударга байдлыг үнэлэхдээ маргааныг шүүхийн бус журмаар шийдвэрлэх тогтолцоог шалгуур үзүүлэлт болгон оруулаагүй байсан бол 2014 гэхэд энэ үзүүлэлтийг шинээр нэмж оруулсан байна. Дэлхий нийтээрээ маргааныг шүүхийн журмаар эвлэрүүлэн зуучлах ажиллагаад ач холбогдол өгч байгааг харж болохоор байна.

Эвлэрүүлэн зуучлал, эрх зүйт ёс, шүүхийн бус аргаар маргаан шийдвэрлэх