Бүтээлийн нэр
Монгол Улс дахь хүний генетик мэдээллийг хамгаалалт хууль зүйн орчин
Зохиогч
Цэнджавын Амарсанаа
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Бусад
Бүтээлийн товч
Хувь хүний генийн сан нэн баялаг бөгөөд хэчнээн олон хүүхэдтэй болно төдий чинээ олон хувилбараар генийн хоршлууд үр удамдаа аль болох олон удаа дамжих боломж нээгддэг. Гэвч бодит амьдрал дээр хүн бүр өөрийн генийн сангаас тодорхой хувийг дамжуулдаг. Генийн сангаас дараачийн үе удамд дамжиж буй тодорхой хэсгийг “удмын сан” хэмээн нэрлэнэ.
Хэтэрхий цөөнх хүн амтай манай улсын хувьд үндэстний генийн сангаасаа үр удамдаа дамжуулах удмын сангийн юугаар ч үл орлуулах асар их баялаг нөөцийг алдаж буй хэрэг гэдэгт удам зүй, биологийн эрдэмтэд санал нэгддэг байна.
Хувь хүний эцэг эхийн генийн сангаас өвлөн авсан удмын сан бол түүний оюун ухаан, бие бялдрын хөгжил, өвчин эсэргүүцэх, урт наслах чадвар, байгаль, нийгмийн юмс үзэгдлийн мөн чанарыг танин ойлгох, өөрийн авьяас билэг, ур чадвараа нээн илрүүлж, насан туршийн амьдралаа тэтгэх, улс үндэстнийхээ хөгжилд хувь нэмэр оруулахуйц ажил мэргэжлээ зөв онож сонгоход нь тулгуур хөрс болдог ажээ.
Монгол Улсын хувьд хүн амын удмын сан буюу генетикийн талаар зохицуулсан төрийн бодлогын баримт бичиг байхгүй байгаа нь цус ойртолтыг бий болгох аюулыг дагуулж байгаа бөгөөд энэ талаар төрөөс зайлшгүй бодлого боловсруулах, эрх зүйн орчин бий болгох хэрэгцээ шаардлага тулгарсан.
Түлхүүр үг
Ген, gen, генетик, genetics, удмын сан, genealogy, хууль, law, генетик мэдээлэл, genetic information
Бичигдсэн огноо
2023-01-26
Хуудсын тоо
7
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2023-01-30
Товч мэдээлэл үзсэн
2361
Бүрэн эхээр нь үзсэн
27
Эшлэлийн тоо
13
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Ц.Амарсанаа “Монгол Улс дахь хүний генетик мэдээллийг хамгаалалт хууль зүйн орчин” (2023), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1481
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

1. Батсуурь, Э.Энхмаа.”Монгол Улсын иргэн угийн бичиг хөтлөх үлгэрчилсэн загвар”. УБ.,2010 он. 38 дахь тал.

2. Монгол хэлнийих тайлбар толь 2016 он. “Тав дахь дээд үе, хуланц өвгийн эцэг”

3. Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он. “Эгч дүүгийн хүүхэд”

4. Монгол хэлнийих тайлбар толь 2016 он. “Тухайн хүний өвөг дээдэс, эцэг, эхийн удамтай холбоотой бүх мэдээллийг багтаасан мэдээллийн сан”

5. Батсуурь, Э.Энхмаа.”Монгол Улсын иргэн угийн бичиг хөтлөх үлгэрчилсэн загвар”. УБ.,2010 он 40 дахь тал.

6. БНМАУ-ын Хүн ам  зүйн  талаар  баримтлах  чиглэлийг  зөвшөөрөх  тухай.  1991  он. Эх  сурвалж: https://www.legalinfo.mn/law/details/692

7. Монгол Улсын төрөөс Хүнамын хөгжлийн талаар баримтлах бодлогыг батлах тухай. 2004 он. Эх сурвалж: https://www.legalinfo.mn/law/details/6278?lawid=6278

8. Монгол Улсын төрөөс гэр бүлийн хөгжлийн талаар баримтлах бодлого батлах тухай. 2003 он. Эх сурвалж: https://www.legalinfo.mn/law/details/6281?lawid=6281

9. Монгол   Улсын   үндэсний   аюулгүй   байдлын   үзэл   баримтлал.   2010   он.   Эх   сурвалж :https://www.legalinfo.mn/law/details/6163?lawid=6163

10. Монгол Улсыг  2021-2025  онд  хөгжүүлэхтаван  жилийн  үндсэн  чиглэл.  2020  он.Эх  сурвалж: https://www.legalinfo.mn/law/details/15584?lawid=15584

11. Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль. Эх сурвалж: https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=16390365491061

12. Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хууль. Эх сурвалж: https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=16390288615991

13. Хүн амын удмын сан хамгаалахтай холбоотой УИХ-ын тогтоолын төслийг дараах холбооноос үзнэ үү. https://lawforum.parliament.mn/draft/53/

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Дам эшлэл (Secondary referencing/citing) авах тухай

2 days ago

“Сонгууль – 2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан зохион байгуулах удирдамж

6 days ago

Т.Алтангэрэл: Гадаадын хөрөнгө оруулалтын бодлого бол асар нарийн бодлого

1 week ago

2024 оны 10 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)

1 week ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд