Гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлаас үүссэн хэрэг маргааныг хянан шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрийн дүн шинжилгээ

Бауржаны Досжан Баттөрийн Энхбаяр

Энэхүү судалгааг Нээлттэй Нийгэм Форумын санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэсэн болно. Судалгааг бүрэн эхээр нь ННФ-ын forum.mn вэб сайтаас давхар үзэх боломжтой.

Эрх зүйн шүүмж

Иргэний процессын эрх зүй

Монгол Улсын холбогдох хууль, олон улсын гэрээ, конвенц, Улсын Дээд шүүх (УДШ)-ийн тайлбар, зөвлөмж болон бусад ба-римт бичигт хүндэтгэн үзэх үндэслэл болох гэнэтийн буюу даваг-даш гүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлыг тодорхойлсон тодорхойлолтыг шүүх хэрхэн хэрэглэж байгаад дүн шинжил гээ хийх нь тус зохицуулалтын нэг мөр хэрэглээг хангахад чухал ач холбогдолтой юм. Мөн энэхүү ойлголтыг онолын хувьд зарим улсын хууль тогтоомжид хэрхэн тусган хэрэглэж байгааг өөрийн орны эрх зүйн зохицуулалттай харьцуулан судлахыг зорилоо. Дээрх зорилгын хүрээнд дараах зорилтыг дэвшүүлж байна. Үүнд:
−Гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөх-цөл байдлыг зохицуулсан эрх зүйн зохицуулалтыг судлах, мөн энэхүү онцгой нөхцөл байдлын талаарх өөрийн орны болон зарим улс орны эрх зүйн баримт бичиг, эрх зүйн хэм хэмжээнд дүн шинжилгээ хийх;
−Шүүх хуулийг зөв тайлбарлаж хэрэглэхэд хуулийн зохи-цуулалт тодорхой, ойлгомжтой эсэхэд дүгнэлт хийх;
−Шүүх гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдал ба талуудын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах үүднээс гэрээний хугацааг үргэлжлүүлэх, сун-гахыг шаардах боломжгүй нөхцөл байдлын тухай эрх зүйн зохицуулалтыг зөв хэрэглэж байгаа эсэхэд дүн шинжилгээ хийх;
−Энэхүү нөхцөл байдлын улмаас нийгмийн аль салбарт ямар төрлийн эрх зүйн маргаан илүү үүсэж байгаа болон түүний учир шалтгааныг тодорхойлох зэрэг зорилт тавив.

Энэхүү судалгааны хүрээнд 2016-2021 оны хооронд гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлын улмаас үүссэн иргэний хэрэг маргааныг хянан шийдвэрлэсэн анхан, давах, хяналтын шатны шүүхийн шийдвэрт дүн шинжилгээ хийлээ. Учир нь гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчин зүйлийн шинж тэй онцгой нөхцөл байдалтай холбоотой, ялангуяа Ковид-19 цар тахлын улмаас урт хугацаатай гэрээний үүргээс үүссэн маргаан сүүлийн жилүүдэд шүүхэд олноор шийдвэрлэгдэж байгаа юм.

гэнэтийн буюу давагдашгүй нөхцөл байдал, ковид-19, онцгой нөхцөл байдал, давагдашгүй хүч, иргэний хэрэг, шүүхийн шийдвэрийн дүн шинжилгээ

2021-12-31

115

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2023-04-17

2885

82

109

Б.Досжан Баттөрийн Энхбаяр “Гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлаас үүссэн хэрэг маргааныг хянан шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрийн дүн шинжилгээ” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1549

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх