Бүтээлийн нэр
Сэтгэцэд учирсан гэм хорын тухай
Зохиогч
Бат-Эрдэнийн Оюун-Эрдэнэ
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Иргэний эрх зүй, Гэм хорын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Иргэний эрх зүйн харилцаа үүсэх үндэслэлүүдийн нэг бол гэм хор учруулахаар иргэний эрх зүйн харилцаа үүсэж болдог. Уг харилцаа нь гэрээний үүрэгтэй холбоогүйгээр бусдын хуулиар хамгаалагдсан эрх, ашиг сонирхол болон эд хөрөнгөд хууль бусаар хохирол учруулсан этгээд учруулсан гэм хороо хариуцан арилгадаг зохицуулалттай. Хуулиар хамгаалагдсан эрх ашигт эрх, амь нас, эрүүл мэнд, сэтгэцэд , нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд, эд хөрөнгийг хамруулан авч үзэх ба үүнд хэн ч ба хууль бусаар халдаж болохгүй зохицуулалт нь хууль болон эрх зүйн суурь зохицуулалт юм. Салбар эрх зүй болгоноор эдгээр эрх, ашиг сонирхлыг хамгаалж байдаг. Хуулиар хамгаалагдсан эрх, ашиг сонирхол зөрчигдсөн тохиолдолд тэрнээс учирсан сэтгэл санааны хохирлоо нөхөн төлүүлэх эрх нь хуулиар хамгаалагдсан буюу Үндсэн хуулиар олгогдсон иргэний үндсэн эрх мөн. Харин Иргэний хуульд сэтгэл санааны хохирол, түүнийг хэрхэн үнэлэх тухай зохицуулаагүй тул сэтгэл санааны хохирлыг судлагдахуун болгож судлах, хууль зүйн зохицуулалтыг нь боловсронгуй болгох хэрэгцээ шаардлага бий болж байна.
Түлхүүр үг
Гэм хор, хохирол, эдийн бус баялаг, сэтгэц, эдийн бус хохирол, сэтгэцэд учирсан хохирол, иргэний эрх зүй , хуулиар хамгаалагдсан эрх ашиг, нэр төр
Бичигдсэн огноо
2023-03-28
Хуудсын тоо
12
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2023-09-28
Товч мэдээлэл үзсэн
3801
Бүрэн эхээр нь үзсэн
143
Эшлэлийн тоо
43
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Б.Оюун-Эрдэнэ “Сэтгэцэд учирсан гэм хорын тухай” (2023), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1661
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

1. 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн хуулиар нэмэлт өөрчлөлт оруулсан.

2. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4,УБ., 2022, 15 дах тал.

3. Монгол Улсын Үндсэн хууль., Арван зургадугаар зүйл.

4. Монгол Улсын Дээд шүүх, Монгол Улсын Иргэний хуулийн тайлбар: Гэрээний бус үүрэг IV, УБ.,2016, 54 дэх тал.

5. Англи хэлнээ “Harm”

6. Амь нас, эрүүл мэнд, сэтгэцэд, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд зэрэг

7. Хууль зүйн нэвтэрхий тоь бичиг, C.Нарангэрэл, УБ., 2021, 88 дах тал.

8. Сэтгэл санааны гэм хорын тухай ойлголт буюу гүтгэлэг, нэр төр гутаах асуудлын талаарх эрх зүйн зохицуулалт нийтлэл, Ш.Үнэнтөгс, 2015.

9. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022,19 дэх тал.

10. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 2.5 дугаар зүйлийн 1, 2 дах хэсэг

11. Материаллаг бус бүххохирол. Тухайлбал, бие эрхтний болон сэтгэцийн хохирол, хэвийн амьдрах боломж, хүнд эмчилгээний зовлоншаналал гэх мэт.

12. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 21 дэх тал.

13. Л.Жавхлан.,“Сэтгэл санааны хохирлыг тооцож чаддаггүй” Нийтлэл.,УБ,2019.

14. Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.1 дэх хэсэгт

15. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 22 дэх тал.

16. Шүүхийн шийдвэрийнсудалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 22 дэх тал.

17. Гэнэтийн болон санамсаргүй, аливаа тааламжгүй явдлаас болж сэтгэлсанаа, бие махбод доройтон хямрахыг ойлгоно.

18. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 23 дэх тал.

19. П.Сайнзориг., Сэтгэл санааны хохирлыг тодорхойлоход ярвигтай ч асуудлыг орхигдуулж болохгүй, Нийтлэл., УБ, 2021.

20. Энэ нэмэлт өөрчлөлт нь 2023 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн хэрэгжих юм.

21. Монгол хэлний тайлбарт:Сэтгэн бодох явц, сэтгэн бодох чадвар

22. Нийгэм, сэтгэл зүйн шалтгааны улмаас хүний сэтгэхүй, сэтгэл хөдлөл, зан үйл түр хямарсан байдлыгхэлнэ.

23. Өвчний олон улсын ангиллын "сэтгэц, зан үйлийн эмгэгүүд" бүлэгт заасан оношилгооны хэмжүүрээр оношилж болох бүх өвчнийг ойлгоно.

24. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 30 дах тал.

25. П.Сайнзориг., Сэтгэл санааны хохирлыг тодорхойлоход ярвигтай ч асуудлыг орхигдуулж болохгүй, Нийтлэл., УБ, 2021.

26. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 39 дэх тал.

27. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 40дэх тал.

28. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 70 дах тал.

29. “Бие махбодид  халдсан эрүүл мэндийг хохироосон, эрх чөлөө эсвэл бэлгийн амьдралаа бие  даан тодорхойлох эрхэнд халдсан шалтгаанаар хохирлыг  нөхөн  төлөх  нөхцөлд хөрөнгийн бус  хохирлыгшударгаар үнэлэн мөнгөн төлбөр ноогдуулж болно.” ХБНГУ-ын Иргэний хууль /Кодификацийн бүрэн эх/, УБ., 2017, 49 дэх тал.

30. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 73 дах тал.

31. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 74 дах тал.

32. Хуульзүйн үндэсний хүрээлэнсудалгааны тайлан, Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол,УБ., 2019, 35 дах тал

33. Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнсудалгааны тайлан, Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол,УБ., 2019, 39 дэх тал

34. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ.,2022, 67 дах тал.

35. Эд хөрөнгийн бус хохирлыг нөхөн төлүүлэх нь: “Бусдын бие махбод, эрх чөлөө болон алдар хүндэд гэм хор учруулсан тохиолдол болон бусдын эд хөрөнгөд гэм хор учруулсан аль ч тохиолдолд 709 дүгээр зүйлд заасны дагуу хохирлыг хариуцах үүрэгтэй этгээд нь эд хөрөнгийн бус хохирлыг нөхөн төлөх үүрэгтэй.”

36. Гэр бүл, дотнын хүний хохирлыг нөхөн төлүүлэх нь: “Бусдын амь насыг бусниулсан тохиолдолд хохирогчийн эцэг эх, хань ижил болон хүүхдэд эд хөрөнгийн хохирол учраагүй байсан ч бусад хохирлоо нөхөнтөлүүлэх эрхтэй.”

37. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 78 дах тал.

38. Хохирлын  хэмжээг  тогтоох  нь:  “Хохирол  үүссэн  байдлыг  тогтооход  хохирлын  шинж  чанараас шалтгаалан түүний хэмжээг нотлоход илт хүндрэлтэй бол шүүх талуудын мэтгэлцээний бүрэн агуулга болон нотлох баримтын үнэлгээний үр дүнд үндэслэн, тохирох хохирлын хэмжээг тогтоох эрхтэй.”

39. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 78 дах тал.

40. Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа. Цуврал 4, УБ., 2022, 80 дах тал.

41. Гэмт хэргийн улмаас учирсан эдийн бус хохирлыг нөхөн төлөх эрх зүйн зохицуулалт, Суурин дүн шинжилгээ, УБ., 2013., 12 дах тал.

42. Харьцуулсан эрх зүй, Гарын авлага, УБ, 2013., 66 дах тал

43. П.Сайнзориг., Сэтгэл санааны хохирлыг тодорхойлоход ярвигтай ч асуудлыг орхигдуулж болохгүй, Нийтлэл., УБ, 2021.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Дам эшлэл (Secondary referencing/citing) авах тухай

2 days ago

“Сонгууль – 2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан зохион байгуулах удирдамж

6 days ago

Т.Алтангэрэл: Гадаадын хөрөнгө оруулалтын бодлого бол асар нарийн бодлого

1 week ago

2024 оны 10 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)

1 week ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд