Жамбалдоржийн Сайнхишиг : Монгол Улсын Үндсэн хуулийн хувийн өмчийг дайчлан авах эрх зүйн зохицуулалтын тулгамдсан асуудал

Бүтээлийн нэр

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн хувийн өмчийг дайчлан авах эрх зүйн зохицуулалтын тулгамдсан асуудал

Зохиогч

Жамбалдоржийн Сайнхишиг

Хэлбэр

Судалгааны тайлан

Салбар

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Бүтээлийн товч

Төрийн албадлагаар хувийн өмчийн газар, үл хөдлөх хөрөнгийг дайчлан авах нь эрх зүйгээр зохицуулах асуудал мөн үү? Энэ нь хүний эрхийг хангах нэг гол баталгаа, хүн эрх чөлөөгөө эдлэх анхдагч нөхцөл болох хувь этгээдийн эд хөрөнгө өмчлөх эрхийг хязгаарлаж байгаа асуудал тул заавал эрх зүйн зүй ёсны процедур шаардлагатай, чухал ач холбогдолтой эрх зүйн зохицуулалтын асуудал мөн юм. Өөрөөр хэлбэл нийгмийн тодорхой хэсгийн эрхийг хөндөж байгаа асуудал биш хүний эрхийн ялангуяа Үндсэн хуулийн эрх зүйн зохицуулалтын асуудал байна.
2011 оны 6 дугаар сарын 27-нд Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын (НИТХ) 92-р тогтоол гарч Нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн 9, 10, 11, 12-р хорооны айлуудын хувийн өмчийн газрыг нэг метр квадратыг нэг зуун мянган төгрөгөөр үнэлэн төрийн тусгай хэрэгцээнд авч байна. Ийнхүү төрөөс нөхөх олговор олгож байгаа нэрийдлээр хувийн өмчийг зах зээлийн үнээс хэт доогуур үнэлэн авч үүгээрээ иргэдийн өмчлөх эрхэд ноцтойгоор халдаж байгаа нь энэ сэдвийг сонгох үндэслэл болсон бөгөөд нийгмийн захиалгатай, судлах шаардлагатай сэдэв юм.

Түлхүүр үг

Төрийн албадлагаар хувийн өмчийн газар, үл хөдлөх хөрөнгийг дайчлан авах, өмчлөх эрхийг хязгаарлах

Бичигдсэн огноо

2012-06-22

Хуудсын тоо

Хэл

Монгол

Бүтээл

Бүрэн эхээр нь үзэх

Байршуулсан огноо

2023-11-27

Товч мэдээлэл үзсэн

1824

Бүрэн эхээр нь үзсэн

Эшлэлийн тоо

Санал болгож буй эшлэлийн загвар

Ж.Сайнхишиг “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн хувийн өмчийг дайчлан авах эрх зүйн зохицуулалтын тулгамдсан асуудал” (2012), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1716

Цуглуулганд нэмэх

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Эшлэлүүд

Совд.Г. нар, хамтын бүтээл. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар. УБ., 2000 он, 89-р тал
Хуулиар тусгайлан эрх олгосон тохиолдолд, мөн процесс ажиллагааны шаардлагыг хангасан үед л
хүний өмчлөх эрхийг тодорхой хэмжээгээр хязгаарлаж болно гэсэн утгатай.
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 6-р зүйлийн 4 дэх хэсэг, 16-р зүйлийн 3 дахь хэсэг.
НИТХ‐ын тогтоол “Журам батлах тухай”, Дугаар 92. 2011.06.27
Илтгэгчийн Нийслэлийн СБД‐ийн 9‐р хорооны Засаг дарга Д.Эрхэмбаяртай хийсэн ярилцлага.
Илтгэгчийн Нийслэлийн Газрын албаны дэд дарга М.Буяндэлгэртэй хийсэн ярилцлага.
Илтгэгчийн Нийслэлийн Газрын албаны Газрын үнэлгээ, төлбөрийн хэлтсийн дарга Д.Дашцэцэгтэй хийсэн ярилцлага.
Илтгэгчийн явуулсан судалгаа
НИТХ‐ын тогтоол. “Газрын үнэлгээний бүсчлэл, газрын төлбөр ногдуулах хэмжээг шинэчлэн түр тогтоох тухай”, Дугаар 5/39, 2010.07.16, Хавсралт 1.
http://www.osmo.mn/index.php?sel=pro&to=7, http://www.gazar.mn/ http://barilga.mn/index.php/content/show/id/57768 http://www.wikimon.mn/content/19692.shtml http://economy.news.mn/content/35984.shtml http://gerhoroolol.blog.gogo.mn/index.html http://shuurhaizarsonin.mn/index.php?pageID=39&ognoo=2012‐4‐6&garag=5&pp=20&p=133 http://society.time.mn/content/7932.shtml 2011.04.14‐нд хамгийн сүүлд хандсан.
http://en.wikipedia.org/wiki/Fair_market_value http://www.investopedia.com/terms/f/fairmarketvalue.asp#axzz1ryrqOfYk 2011.04.14‐нд хамгийн сүүлд хандсан.
Монгол Улсын Үндсэн хууль. “Төрийн мэдээлэл”, 1992 он, No1.
Совд.Г. нар, хамтын бүтээл. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар. УБ., 2000 он, 49-р тал
Хувийн өмчийн эд хөрөнгийг дайчлан авах төрийн салшгүй бүрэн эрх. Black’s law dictionary, deluxe ninth edition, Bryan A. Garner (ed), ©2009 Thomson Reuters, 601‐р тал
Black’s law dictionary, deluxe ninth edition, Bryan A. Garner (ed), ©2009 Thomson Reuters, 322‐р тал.
Мөн тэнд
Ханнс‐Зайделийн сан, хамтын бүтээл. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар. УБ., 2009 он, 33-р тал
Нарангэрэл.С. Хууль зүйн Англи-Монгол эх толь, УБ ., 2012, 222-р тал, due process of law гэдгийг “эрх зүйн зүй ёсны процедур” хэмээн орчуулжээ.
Нарангэрэл.С. Хууль зүйн Англи-Монгол эх толь, УБ ., 2012, 276-р тал, freehold-Дундад зууны Англид өв залгамжлан буюу насан туршдаа эзэмшиж байсан газар хэмээн тайлбарлажээ.
http://www.legislation.gov.uk/aep/Edw1cc1929/25/9/section/XXIX. хамгийн сүүлд 2011/04/15-нд хандсан.
http://en.wikipedia.org/wiki/Magna_Carta#The_United_States_of_America
Америкийн Нэгдсэн Улсын Үндсэн хууль. Орчуулгын зохиогчын эрх Цолмон.Д. УБ.,2000, 55-р тал.
Black’s law dictionary, deluxe ninth edition, Bryan A. Garner (ed), ©2009 Thomson Reuters, 322‐р тал.
Нарангэрэл.С. Хууль зүйн Англи-Монгол эх толь, УБ ., 2012, 218-р тал, Eminent domain гэдэг нь өмнөх өмчлөгчийн зөвшөөрөлгүйгээр нийгмийн зорилгоор шударгаар нөхөн олговрыг төлж, хувийн өмчийг албадан авах төрийн эрх гэж орчуулжээ.
http://en.wikipedia.org/wiki/United_States_v._50_Acres_of_Land
Ханнс‐Зайделийн сан, хамтын бүтээл. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар. УБ., 2009 он, 72-р тал.
Black’s law dictionary, deluxe ninth edition, Bryan A. Garner (ed), ©2009 Thomson Reuters, 575‐р тал.
Black’s law dictionary, deluxe ninth edition, Bryan A. Garner (ed), ©2009 Thomson Reuters, 753‐р тал. General principle of law гэдгийг аль эрх зүйн тогтолцоонд багтдагаас нь үл хамааран, бүх төрлийн эрх зүйн харилцаанд хүлээн зөвшөөрөгдсөн зарчим гэж тодорхойлжээ
http://www.cecl.gr/RigasNetwork/databank/Constitutions/Greece.html
http://www.constitution.ru/en/10003000‐01.htm
http://www.constcouncil.kz/eng/norpb/constrk/#section2
http://www.solon.org/Constitutions/Japan/English/english‐Constitution.html 2011.04.13‐нд хамгийн сүүлд хандсан
http://www.lexadin.nl/wlg/legis/nofr/oeur/lxwekor.htm
http://www.info.gov.za/documents/constitution/1996/96cons2.htm#25 2011.04.13‐нд хамгийн сүүлд хандсан
Америкийн Нэгдсэн Улсын Үндсэн хууль. Орчуулгын зохиогчын эрх Цолмон.Д. УБ., 2000, 55-р тал.
http://www.servat.unibe.ch/icl/hu00000_.html
http://www.legislationline.org/documents/section/constitutions/country/12
http://www.ub.uio.no/ujur/ulovdata/lov‐18140517‐000‐eng.pdf
http://www.brama.com/ua‐gov/conste.html#r2
http://www.tribunalconstitucional.pt/tc/conteudo/files/constituicaoingles.pdf 2011/04/15‐нд хамгийн сүүлд хандсан
https://www.btg‐bestellservice.de/pdf/80201000.pdf 2011/04/15‐нд хамгийн сүүлд хандсан
Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулийн 2‐р зүйлийн 2.3‐т
Үндсэн хуулийн зохих бүлэг, зүйл, хэсэгт байгаа заалтын нэр томъёог тодруулах, найруулгыг
сайжруулахаар оруулж байгаа заалтыг Үндсэн хуулийн өөрчлөлт гэнэ. Мөн уг хуулийн 5-р зүйлийн
5.2-т заасан нэмэлт, өөрчлөлт оруулж үл болох заалтад дээрх хоёр заалт хамаарахгүй байгаа.
“Төрийн мэдээлэл”, 1992 он, No1
“Төрийн мэдээлэл”, 2002 он, No27
“Төрийн мэдээлэл”, 2002 он, No19
“Төрийн мэдээлэл” 2011 он, No