Гадаадын иргэн болон гадаадад урт хугацаагаар оршин сууж байгаа Монгол Улсын иргэнд холбогдох шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаанд эрхийн харилцан туслалцаа үзүүлэх гэрээнд тулгуурлан шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг зохион байгуулах ач холбогдол

Эрдэнэбаярын Цэрэнханд

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэл

Монгол Улсын Үндсэн хуульд төр нь иргэнийхээ эрх, эрх чөлөөг хангахуйц эдийн, засаг, нийгэм, хууль зүйн болон бусад баталгааг бүрдүүлэхийн зэрэгцээ хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх чиг үүргийг хэрэгжүүлэхээр тодорхойлсон байдаг билээ.
Мөн Монгол Улсын Их хурлаас 2021 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийг шинэчлэн баталсан нь шүүгчийн хараат бус, шүүхийн бие даасан байдал Монгол Улсын Үндсэн хуульт байгууллын тогтвортой байдлыг хангахад ихээхэн ач холбогдол бүхий арга хэмжээ болсон төдийгүй иргэний эрх, эрх чөлөөг хамгаалж, зөрчигдсөн эрх, ашиг сонирхлыг сэргээн эдлүүлэх, шударга ёсыг бэхжүүлэх үйл ажиллагаанд эерэг нөлөө үзүүлж байна.
Учир нь шүүх байгууллага хэрэг маргааныг шударга шүүн шийдвэрлэх хууль ёс, хүний эрхийг хангах чухал хэрэгсэл хэдий ч тэрхүү шийдвэрийн биелэлт бүрэн хангагдах явдал нь хууль ёс, хүний, шударга ёсны бодит илрэл болдог зүй тогтолтой.
Иймд хэрэг, маргааныг шударгаар шүүх, шүүхийн шийдвэрийн бодит биелэлт хоёр эрх зүйт төр хийгээд ардчилсан нийгмийн үнэт зүйлсийг бэхжүүлэхэд ихээхэн ач холбогдолтой.
Монгол Улсын шүүх улсын хэмжээнд сүүлийн 4 жилийн дунджаар 62 мянга орчим хэрэг, маргааныг шийдвэрлэснээс иргэний хэрэг 47 мянга буюу нийт хэрэг, маргааны 75 орчим хувийг эзэлж байна. Шүүхээс шийдвэрлэсэн нийт хэрэг, маргааны дийлэнх хувийг эзэлж байгаа 75 хувийн шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг авч үзье.

Орчин үед иргэний эрх зүйн харилцаа нь улс орны хил хязгаараар үл тодорхойлогдох болсон бөгөөд дотоодын эрх зүйн хэм хэмжээний үйлчлэл, хүрээ хязгаар нь төдийлөн иргэдийн эрх, ашиг сонирхолыг бүрэн хангахад хүчин мөхөсдөх болсон.
Улсын хэмжээнд 2020-2021 онд дунджаар 37,832 иргэний хэргийн гүйцэтгэх баримт бичигт хамаарах 1,7 их наяд төгрөгийн төлбөр барагдуулахаас 360.2 тэрбумын төгрөгийн төлбөрийг шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага гүйцэтгэсэн байна. Эдгээрээс буюу шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны үлдэгдэл гүйцэтгэх баримт бичгийн мөнгөн дүнгийн хэмжээг манай улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүнтэй харьцуулахад түүний 10 хувьтай тэнцэж байна. Үүнээс товч дүгнэвэл шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа, тэр дундаа иргэний хэргийн талаар гарсан шүүхийн шийдвэрийг гүйцэтгэх ажиллагааны нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх үр нөлөөг бүрэн илэрхийлж байна. Иймд иргэний хэргийн талаар гарсан шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг нарийвчлан судлах хэрэгцээ шаардлага урган гарч байна.

Энэхүү илтгэлийнхээ хүрээнд иргэний шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа болон эрүүгийн хэргийн талаар гарсан шүүхийн шийдвэр түүний гэм хорыг арилгах шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны бодитой биелэлтэнд сөргөөр нөлөөлж буй хэд хэдэн хүчин зүйлийн талаар авч үзье.

Шүүхийн шийдвэр, гадаадын иргэн, төлбөр төлөгч, төлбөр авагч, шүүх, хэрэг маргаан.

2023-11-01

16

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2023-12-11

1928

23

7

Э.Цэрэнханд “Гадаадын иргэн болон гадаадад урт хугацаагаар оршин сууж байгаа Монгол Улсын иргэнд холбогдох шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаанд эрхийн харилцан туслалцаа үзүүлэх гэрээнд тулгуурлан шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг зохион байгуулах ач холбогдол” (2023), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1770

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх