Бүтээлийн нэр
Хүний генийн инженерчлэл буюу генийн хувиргалтын талаарх зарим улсын хууль тогтоомжийн зохицуулалт
Зохиогч
Цэнджавын Амарсанаа
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй, Захиргааны эрх зүй, Эрүүл мэнд & Спортын эрх зүй, Олон Улсын нийтийн эрх зүй, Бусад
Бүтээлийн товч
Генийн инженерчлэл нь нэг биеэс нөгөө биед генийг шилжүүлэн суулгахад хэрэгцээт цогц арга технологи юм. Генийн инженерчлэлээр гаргасан авсан амьтан, ургамлыг нийтэд нь генийн өөрчлөлттэй организм гэж нэрлэгдэг. Нарийвчлан хэлбэл шинээр ген нэмж суулгасан амьтныг трансгенийн буюу ген шилжүүлэн суулгасан амьтан гэж тодорхойлдог. Харин өөрийн генийг нь авч хаясан, сольж өөрчилсөн бол нокаут буюу генээ нам цохиулсан амьтан гэж нэрлэдэг байна.
Уг шинжлэх ухааны дэвшилтэд талуудын талаар туршилтуудыг дурдаж болох юм. Харин үүнийг хүн дээр хэрэглэх, турших талаар олон улсын түвшинд хориглож байна. Учир нь уг туршилтын эцсийн үр дагаврыг одоогоор тооцоолох боломжгүй юм. Үүний зэрэгцээ хууль зүйн хувьд тодорхой зарчим, хүний эрхийг асуудал хөндөгдөж байдаг.
Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагын Боловсрол, Шинжлэх ухаан, Соёлын Байгууллага 1997 онд Хүний геном ба хүний эрхийн түгээмэл тунхаглалыг баталсан. Уг тунхаглал нь заавал дагаж мөрдөх албагүй баримт бичиг боловч гишүүн орнуудыг дагаж мөрдөхийг уриалсан байна. Тус тунхаглалд судалгаа, шинжилгээ, оношилгоо хийх эрх чөлөөг нээлттэй үлдээсэн. Цөөн улс орнуудын хувьд үр хөврөл, үүдэл эдийн эсийг импортлох, экспортлоход тусгай зөвшөөрөл олгож байгаа бол зарим улсад шууд хориглодог. Олон улсад хүний эрүүл мэнд, сайн сайхны төлөө генийн инженерчлэлийг зөвшөөрөх эсэх нь эргэлзээтэй байна.
Монгол Улсын хувьд хүний генетикийн шинжлэх ухаан багагүй ахиц гарч байгаа боловч хууль тогтоомжийн хувьд нарийвчилсан зохицуулалт дутагдалтай хэвээр буйг дурдах нь зүйтэй.
Хүний генийн инженерчлэл нь хүний төсөөллийн хувьд оршин буй биш бодит үр дүн гаргасан үзэгдэл болсон гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, түүний хууль зүйн зохицуулалтыг хийх шаардлага үүссэн гэдийг цохон тэмдэглэх нь зүйтэй юм.
Түлхүүр үг
Хүний ген, геном, генетик, хүний эрх, олон улсын гэрээ, конвенци, хүний эрх, ДНХ, хүний нэр төр
Бичигдсэн огноо
2024-05-09
Хуудсын тоо
9
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2024-05-12
Товч мэдээлэл үзсэн
1654
Бүрэн эхээр нь үзсэн
11
Эшлэлийн тоо
35
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Ц.Амарсанаа “Хүний генийн инженерчлэл буюу генийн хувиргалтын талаарх зарим улсын хууль тогтоомжийн зохицуулалт” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1995
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

Japan Guidelinees on Gene Therapy Clinical Research 2002 (as amended 2008), s.2(1).

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Шүүхээр шийдвэрлэсэн захиргааны хэргийн 2017-2023 оны түүхчилсэн статистик мэдээлэл

3 days ago

Ep 32 | Давагдашгүй хүчин зүйл нь Зээлдэгчийг үүргээс чөлөөлөх, багасгах үндэслэл болох уу?

2 weeks ago

Сэжигтэн П.Цагаан, Ц.Элбэгдорж нарыг баривчлах тухай шүүгчийн захирамжийг хүчингүй болгуулах тухай нийслэлийн прокурор болон мөрдөгчийн саналыг шүүх хүлээн авлаа

3 weeks ago

2024 оны 12 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)

4 weeks ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд