Бүтээлийн нэр
Хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаанд гүйцэтгэх захирлын эзлэх байр суурь
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Хөдөлмөрийн эрх зүй, Компани
Бүтээлийн товч
Хуулийн этгээд нь хуульд заасны дагуу үүсэн бий болж, эрх зүйн харилцааы субъектийн нэг төрөл болдог. Хуулийн этгээдийн нэг хэлбэр болох Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани үүсэж бий болоход зайлшгүй шаардлагатай нэг бүтэц нь Гүйцэтгэх захирал байдаг. Гүйцэтгэх захирал нэг талаас хуулийн этгээдийн бүтэц (компанийн эрх зүйн зохицуулалт), нөгөө талаас түүний хөдөлмөрийн харилцаа (хөдөлмөрийн эрх зүйн зохицуулалт) хэрхэн зохицуулагддагыг судаллаа (ХБНГУ-ын эрх зүйн зохицуулалтын хүрээнд). Ялангуяа, Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн Гүйцэтгэх захирлын бүтцийн томилгоо нь тухайн бүтцийн чиг үүргийг хэрэгжүүлж буй хөдөлмөрийн харилцааг зохицуулж буй гэрээнээс ялгаатай ойлголт гэдгийг авч үзсэн.

Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн орган (бүтэц) болох талаасаа Гүйцэтгэх захирлын байр суурийг компанийн эрх зүйн хүрээнд авч үздэг. Харин органы үндсэн чиг үүргээ хэрэгжүүлэх явц нь үүргийн эрх зүйгээр зохицуулагддаг. Компанийн эрх зүйн зохицуулалтын ойлголт нь хөдөлмөрийн эрх зүйтэй хэрхэн уялдах мөн хэрхэн тусгаарлагдаж буй үндэслэлийг тодруулсан болно. Гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж буй этгээдийг компанийн эрх зүйн хүрээнд гурав ангилж авч үздэг бөгөөд хөдөлмөрийн эрх зүйн хамгаалалтад хамрагдах эсэх нь тэрхүү гурван ангилалаас шалтгаалан ялгаатай зохицуулагддаг болохыг гаргасан. Энэ ойлголтын хүрээнд ХБНГУ-ын Дээд шүүх мөн ХБНГУ-ын Хөдөлмөрийн дээд шүүх эсрэг байр суурь баримталдаг байна. Ийнхүү эсрэг байр суурь баримталж буй үндэслэл нь Холбооны Дээд шүүхийн (Bundesgerichtshof) хувьд компанийн эрх зүйн үүднээс Гүйцэтгэх захирал хөдөлмөрийн хууль тогтоомжийн хамгаалалтанд огт хамрагдахгүй гэж бүрэн үгүйсгэсэн бол Холбооны Хөдөлмөрийн дээд шүүхийн (Bundesarbeitsgericht) байр суурь зөвхөн гадны гүйцэтгэх захирал болон бага хэмжээний хувьцаа эзэмшигч гүйцэтгэх захирал л хөдөлмөрийн хууль тогтоомжийн хамгаалалтанд хязгаарлагдмал хүрээнд хамрагдах боломжтой талаас үндэслэл гаргаж тайлбарлажээ. Хөдөлмөрийн эрх зүйн ойлголтын хүрээнд Гүйцэтгэх захирал нь “ажилтан” бол биш харин “ажилтантай төсөөтэй этгээд”-ийн шалгуурыг хангаж буй учир хөдөлмөрийн эрх зүйн хамгаалалтанд хязгаарлагдмал хүрээнд хамрагдах боловч үндсэн хамгаалалтын гадна үлдэхээр байна.

Оршил
A. Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанид гүйцэтгэх захирлын эзлэх байр суурь
I. Хязгаарлагдмал хариуцлагатай хуулийн этгээдийн тухай ойлголт
II. Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани дахь гүйцэтгэх захирлын байр суурь
a. Компанийн бүтцийн томилгоо
b. Гүйцэтгэх захиралтай байгуулах гэрээ
B. Гүйцэтгэх захиралтай байгуулсан гэрээ хөдөлмөрийн эрх зүйн ойлголтоор
I. Хөдөлмөрийн эрх зүй дэх хөдөлмөр эрхлэгчийн тухай ойлголт
a. Ажилтны тодорхойлолт
a) Хувийн хараат байдал
b) Байгууллагын байнгын орон тоонд ажиллах
c) Эдийн засгийн хараат байдал
d) Хамгаалагдах хэрэгцээ
b. Ажилтантай төсөөтэй этгээд
c. Хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч
II. Гүйцэтгэх захирал ажилтан мөн үү? эсхүл Ажил олгогч уу?
a. Гүйцэтгэх захирлын хувийн хараат байдал
b. Гүйцэтгэх захирал байнгын орон тоонд ажиллах байдал
c. Гүйцэтгэх захирлын эдийн засгийн хараат байдал
d. Гүйцэтгэх захирлын хамгаалагдах хэрэгцээ
C. Шүүхийн тайлбарууд дахь үзэл баримтлалууд
D. Хөдөлмөрийн хууль тогтоомжийн үйлчлэлд гүйцэтгэх захирал хамрагдах байдал
Дүгнэлт
Түлхүүр үг
Гүйцэтгэх захирал ажилтан уу? эсхүл Ажил олгогч уу? Гүйцэтгэх захирлын томилгоо, Гүйцэтгэх захиралтай байгуулах гэрээ, Ажилтантай төсөөтэй этгээд, Гадны гүйцэтгэх захирал.
Бичигдсэн огноо
2009-11-01
Хуудсын тоо
10
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2024-06-20
Товч мэдээлэл үзсэн
835
Бүрэн эхээр нь үзсэн
28
Эшлэлийн тоо
29
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Н.Мөнхзул “Хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаанд гүйцэтгэх захирлын эзлэх байр суурь” (2009), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2041
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] Тус судалгаа ХБНГУ-ын эрх зүйн зохицуулалтын хүрээн дэх Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийн Гүйцэтгэх захирлын хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцааны зохицуулалтыг хамарсан болно. Der Status des Geschaeftsfuehrers im Arbeitsrecht. – “Хөдөлмөрийн эрх зүйд Гүйцэтгэх захирлын статус” 2009 онд Герман хэл дээр хийсэн судалгааныхаа хэсгийг хөрвүүллээ.

[2] ХБНГУ-ын Дээд шүүх  болон Холбооны улсын Хөдөлмөрийн  дээд шүүхийн байр суурь

[3] ХБНГУ-ын Хөдөлмөрийн шүүхийн тухай хууль, Ажлаас халахаас хамгаалах тухай хууль, Ажлын цагийн тухай хууль, Үйлдвэрчний эвлэлийн тухай хууль, Хамтын шийдвэрийн тухай хууль, Хөрөнгө бүрдүүлэлтийн тухай хууль, Эх(чүүд)-ийг хамгаалах тухай хууль, Хөдөлмөрийн чадвараа алдалтын тухай хуулиудын холбогдох заалт үйлчлэх эсэх.

[4] Hueck/ Windbichler, § 1, Rn.4

[5] Jula, Rocco: Der GmbH-Geschaeftsfuehrer, S. 4. Хязгаарлагдмал хариуцлагатай хуулийн этгээдийн гүйцэтгэх захирал. 4-р тал.

[6] Lutter/ Hommelhoff: Gesellschaft mit beschraenkter Haftungsgesetz, S. 43.

[7] Хуулийн этгээд үүсэн бий болох үндсэн бүтэц.

[8] Namendorf, Annette: Der arbeitsrechtliche Status von GmbH-Geschaeftsfuehrern, S. 55. 

[9] Woerlen: Arbeitsrecht, S.21; vgl. Palandt: Buergerliches Gesetzbuch, S. 676, Rn. 7.

[10] Woerlen: Arbeitsrecht, 2000, S.25, Хөдөлмөрийн эрх зүйн сурах бичиг, 25-р тал.

[11] Palandt: Buergerliches Gesetz, S. 677, Rn.14. ХБНГУ-ын Иргэний хуулийн тайлбар, 677-р тал, захын дугаар 14.

[12] Өрсөлдөөнийг хориглох тухай хуулийн дагуу ажилтан нь бүхий л ажиллах хүчээ ажил олгогчид зориулахаар заасан байдаг.

[13] Gissel, Ralf: Arbeitnehmerschutz fuer den GmbH-Geschaeftsfuehrer, S.56.

[14] TVG: §12a Abs. 1, Palandt: Buergerliches Gesetzbuch: S. 677. Rn. 9.

[15] Namendorf, Annette: Die arbeitsrechtliche Status von GmbH-Geschaeftsfuehrern, S.4.

[16] Gissel, Ralf: arbeitnehmerschutz fuer den GmbH-Geschaeftsfuehrer, S. 58.

[17] Gissel, Ralf: arbeitnehmerschutz fuer den GmbH-Geschaeftsfuehrer, S. 57.

[18] Palandt, BGB, 2001, S.676, Rn. 3.

[19] Arbeitsgerichtsgesestz, §5.Abs.1. S.3. Хөдөлмөрийн шүүхийн тухай хуулийн  5-р зүйлийн 1-р хэсгийн (Absatz-н) 3 дахь өгүүлбэр.

[20] Kuendigungsschutzgesetz – Ажлаас халахаас хамгаалах хуулийн 14-р зүйлийн 1-р мөр.

[21] Reiserer/Hess-Emmerich: Der GmbH-Geschaeftsfuehrer im Arbeitsrecht-, Sozialversicherungs- und Steuerrecht, S. 73.

[22] Arbeitszeitsgesetz, Betriebsverfasungsgesetz.

[23] Betriebsverfassungsgesetz.

[24] Mitbestimmungsgesetz.

[25] Vermoegensbildungsgesetz.

[26] Lutter/hummelhof: GmbHG, S. 197, Rn. 47. Хязгаарлагдмал хариуцлагатай хуулийн этгээдийн тухай хуулийн тайлбар, 197-р тал, захын дугаар 47.

[27] Mutterschutzgesetz.      

[28] Namendorf, Annette: Der arbeitsrechtliche Status von GmbH-Geschaeftsfuerern, S. 143.

[29] BAG: Urteil vom 19. Juli 2007-6 AZR875/06.