Бүтээлийн нэр
Шүүхийн шийдвэр заавал биелэгдэх зарчим буюу гүйцэтгэх эрх мэдлийн байгууллагын үндсэн хууль дээдлэх ёс
Тэмдэглэл
Б.Чимидийн нэрэмжит XVI дахь удаагийн “Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс” сэдэвт эрдэм шинжилгээний шилдэг илтгэлийн уралдаанд судлаачдын ангилалд ДЭД байр эзэлсэн бүтээл.
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй, Захиргааны эрх зүй, Захиргааны процессын эрх зүй, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэл
Бүтээлийн товч
Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс нь хууль, хуульчилсан актууд Үндсэн хуульд нийцсэн байх бөгөөд Үндсэн хууль дээд хүчин чадалтай гэх агуулгаас гадна Үндсэн хуульд нийцэж гарсан хууль, хуульчилсан актыг зөрчихгүй байх агуулгыг мөн хамаарна.
Түүнчлэн Үндсэн хуулиар хуваарилсан төрийн гурван салаа (хууль тогтоох, гүйцэтгэх, шүүх) эрх мэдэл хяналт тэнцлийн зохистой харьцаанд оршиж, хэн аль нь хууль дээдлэх, Үндсэн хуульд нийцэхгүй аливаа шийдвэр, үйл ажиллагаа гаргахгүй байх, ялангуяа иргэний үндсэн эрх, эрх чөлөөнд халдахгүй байх, тийнхүү халдах нөхцөл бий болгохоос сэргийлэх үндсэн үүрэг, зорилготой билээ.
Парламент хууль тогтоохдоо, шүүх хуулийг хэрэглэж хэрэг маргааныг шийдвэрлэхдээ хууль дээдлэх ёсыг чандлан баримталдаг бол гүйцэтгэх эрх мэдлийн байгууллага хууль хэрэгжүүлэх чиг үүрэг бүхий институт утгаараа өдөр тутамдаа хуулийг биелүүлж, биелэлтийг хангуулж, сахин хамгаалж байдаг билээ.
Иймд гүйцэтгэх эрх мэдлийн байгууллага, түүний албан тушаалтан хууль дээдлэх ёсыг чанд баримталдаг байх, хэрэв хууль хэрэглэхдээ алдаа гаргасан бол түүнийг сайн дураар биелүүлдэг байх, иргэний эрх, эрх чөлөө зөрчигдсөн бол түүнийг нь сэргээн эдлүүлэх үүргийг хэрэгжүүлэхэд “шүүхийн шийдвэр заавал биелэгдэх” зарчим чухал нөлөөтэйг энэхүү илтгэлээр таниулахыг зорилоо.
Түлхүүр үг
Шүүхийн шийдвэр, заавал биелэгдэх, гүйцэтгэх эрх мэдэл, захиргааны хэргийн шүүх, захиргааны байгууллага, албан тушаалтан, хууль дээдлэх ёс
Бичигдсэн огноо
2024-12-30
Хуудсын тоо
10
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2025-01-14
Товч мэдээлэл үзсэн
170
Бүрэн эхээр нь үзсэн
10
Эшлэлийн тоо
31
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Н.Хулан “Шүүхийн шийдвэр заавал биелэгдэх зарчим буюу гүйцэтгэх эрх мэдлийн байгууллагын үндсэн хууль дээдлэх ёс” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2249
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил), 2024, 128 дахь тал

[2] Бяраагийн Чимидийн уншлага: Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс, 2024, 179 дэх тал

[3] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил), 129 дэх тал

[4] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил), 119 дэх тал

[5] Ж.Сайнхишиг, Төв банкны хараат бус байдлыг Үндсэн хуулиар баталгаажуулах нь: Үндсэн хуулийн эдийн засгийн онолын хандлага, Шүүх эрх мэдэл сэтгүүл 2019/№3, 90 дэх тал. https://legaldata.mn/b/750  

[6] Н.Лүндэндорж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн шинжлэх ухааны тайлбар, 2022, 48 дахь тал

[7] А.Гансүх, Монгол улсад эрх зүйт төр төлөвших үйл явц, чиг хандлага эрх зүйн үндэс: Магистрын дипломын ажил, 2001, 24 дэх тал

[8] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил), 119 дэх тал

[9] Б.Чимид, Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил), 2024, 116-117 дахь тал

[10] Н.Лүндэндорж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн шинжлэх ухааны тайлбар, 2022, 341 дэх тал

[11] А.Гансүх, Монгол улсад эрх зүйт төр төлөвших үйл явц, чиг хандлага эрх зүйн үндэс: Магистрын дипломын ажил, 2001, 24 дэх тал

[12] А.Гансүх, Монгол улсад эрх зүйт төр төлөвших үйл явц, чиг хандлага эрх зүйн үндэс: Магистрын дипломын ажил, 2001, 45 дахь тал

[13] Г.Совд, Н.Жанцан нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар, 2000, 134 дэх тал

[14] Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага “Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг боловсронгуй болгох чадавхийг бэхжүүлэх” төсөл, Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэрийн гүйцэтгэх ажиллагаа, 2016, 47 дахь тал

[15] Ц.Ариунтуяа, Шүүхийн шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр байх зарчим, төрөл агуулга, 5 дахь тал

[16] Г.Совд, Н.Жанцан нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар, 2000, 134 дэх тал

[17] Ц.Цогт, Монгол Улсын захиргааны хэргийн шүүх, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 100 жилийн товчоон Тэргүүн боть: Үзэл санаа бүрэлдсэн түүх, 2024, 265 дахь тал

[18] Б.Чимид, Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал, 2017, 283 дахь

[19] Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага “Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг боловсронгуй болгох чадавхийг бэхжүүлэх” төсөл, Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэрийн гүйцэтгэх ажиллагаа, 2016, 33 дахь тал

[20] Д.Гангабаатар, Үндсэн хуулийн эрх зүй, 2016, 243 дахь тал

[21] Д.Гангабаатар, Үндсэн хуулийн эрх зүй, 2016, 265 дахь тал

[22] С.Амбасэлмаа “Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох нь” (2022), 7 дахь тал. https://legaldata.mn/b/1325  

[23] Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага “Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг боловсронгуй болгох чадавхийг бэхжүүлэх” төсөл, Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэрийн гүйцэтгэх ажиллагаа, 2016, 51 дэх тал

[24] Олон улсын эрх зүйн хөгжлийн байгууллага “Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг боловсронгуй болгох чадавхийг бэхжүүлэх” төсөл, Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэрийн гүйцэтгэх ажиллагаа, 2016, 58 дахь тал

[25] С.Амбасэлмаа “Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох нь” (2022), 20 дахь тал. https://legaldata.mn/b/1325  

[26] Ц.Ариунтуяа, Шүүхийн шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр байх зарчим, төрөл агуулга, 19-20 дахь тал

[27] Монгол Улсын дээд шүүхийн 2006 оны 04 дүгээр сарын 24-ны өдрийн, “Шүүхийн шийдвэрийн тухай” Дугаар 21 тогтоол

[28] Б.Батчимэг, Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны эрх зүйн зохицуулалт, хэрэгжилт, 2024, 19 дэх тал

[29] Г.Совд, Н.Жанцан нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар, 2000, 28-29 дэх тал

[30] Монгол Улсын дээд шүүх, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дэлгэрэнгүй тайлбар, 2014, 55-56 дахь тал

[31] Тус статистик мэдээг Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс жил бүр гаргадаг Монгол Улсын Шүүхийн тайлан болон Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын дүн мэдээг ашиглан боловсруулав.