Бүтээлийн нэр
Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргах захиргааны хэм хэмжээний акт
Тэмдэглэл
МУИС-ийн Хууль зүйн сургууль. Эрх зүй NUM LAW REVIEW сэтгүүл.2023, цуврал 62, №2 дугаарт хэвлэгдсэн бүтээл
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй, Захиргааны эрх зүй
Бүтээлийн товч
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 62 дугаар зүйлийн 2 дах хэсэгт “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын эрх хэмжээний асуудлыг дээд шатны байгууллага нь шийдвэрлэж үл болно. Хэрэв нутаг дэвсгэрийн амьдралын тодорхой асуудлыг шийдвэрлэх талаар хууль, төрийн зохих дээд байгууллагын шийдвэрт тухайлан заагаагүй бол нутгийн өөрөө удирдах байгууллага Үндсэн хуульд нийцүүлэн бие даан шийдвэрлэж болно” гэж заасан. Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан захиргааны хэм хэмжээний акт гаргах эрхийг Үндсэн хуулиар олгосон ч Захиргааны Ерөнхий хуулиар захиргааны хэм хэмжээний актад тавигдах шаардлагаар Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргасан шийдвэр хүчин төгөлдөр болж чадахгүй байна. Иймд Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан захиргааны хэм хэмжээний акт гаргахад тулгамдаж буй асуудлыг тодорхойлж, нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан шийдвэр гаргах эрхийн талаар авч үзсэн болно.
Түлхүүр үг
Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага, захиргааны хэм хэмжээний акт, журам, иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал, иргэдийн нийтийн хурал, шаардлага
Бичигдсэн огноо
2023-02-01
Хуудсын тоо
11
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2025-01-16
Товч мэдээлэл үзсэн
65
Бүрэн эхээр нь үзсэн
3
Эшлэлийн тоо
17
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Д.Отгонбаяр “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан гаргах захиргааны хэм хэмжээний акт” (2023), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2255
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] С.Төмөр “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн эрх зүй”, Нутгийн өөрөө удирдах ёс: онол, туршлага, хэтийн төлөв”, УБ.,2004 он, 20-р тал

[2]  Б.Чимид “Үндсэн хуулийн мэдлэг”.УБ.,2008 он, 367-р тал

[3]  Z. Józsa, Önkormányzati szervezet, funkció, modernizáció, Budapest-Pécs 2006. p. 176.

[4]  Cf. I. Balázs, A francia helyi önkormányzati rendszer átalakulása napjainkban, Állam- és Jogtudomány, Vol. 57, No. 2, 2016, p. 23.

[5] K. Sipos, Katalónia és a „nemzetté válás” alkotmányos folyamata http://kisebbsegkutato.tk.mta.hu/uploads/files/archive/81.pdf  (9 Mai 2018) p. 13.; and Sipos Katalin, A regionalizáció történeti és jogi aspektusai (Spanyolország, Olaszország, Franciaország), Institute for Legal Studies of the Hungarian Academy of Sciences, Publications. n. 6. Budapest 1993. p. 92.

[6]  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тавин есдүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг

[7]  “Монгол Улсын Захиргааны ерөнхий хуулийн тайлбар” (Судалгаа, хэрэглээний).УБ.,2017 он, 279 дэх тал

[8]  Үндсэн хуулийн жаран хоёрдугаар зүйлийн 2-т зааснаар хууль болон төрийн зохих дээд шатны байгууллагын шийдвэрт тухайлан заасан асуудлыг нутгийн өөрөө удирдах байгууллага бие даан шийдвэрлэх боломжгүй бөгөөд газар өмчлөлийн холбогдолтой харилцааг хуулиар тухайлан зохицуулсан байгаа билээ. Гэтэл газар өмчлөх харилцааг зохицуулах хэм хэмжээний актын зарим тодорхой хэлбэрүүдийг Монгол Улсын хууль тогтоомжид тусгаж өгсөн байдаг. Тухайлбал, Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 9.1.3-т “иргэнд өмчлүүлэх газрын суурь үнэлгээ, аргачлалыг батлах”, 9.1.5-д “Иргэнд өмчлүүлэх газрын төлөв байдал, чанарын улсын хянан баталгаа хийх журмыг батлах” эрхийг Засгийн газарт олгосон байгаа нь агуулгын хувьд хуулийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай, зохион байгуулалтын шинжтэй хэм хэмжээний актууд байна.

[9] УИХ хэм хэмжээ тогтоох эрх мэдлээ бусдад шилжүүлэхэд баримтлах зарчим, хязгаарыг тогтоосон нарийвчилсан зохицуулалт байхгүй учраас хэм хэмжээ тогтоох хэт ерөнхий хүрээний буюу “эрх олгосон”, тодорхой хүрээнд буюу “үүрэг болгосон” гэсэн хоёр хэлбэрээр шилжүүлж байна. (“Монгол-Өмгөөлөгч хууль зүйн фирмээс Хууль зүйн яам, НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрийн “Ядуу хүмүүсийн эрх зүйн чадавхийг нэмэгдүүлэх замаар ядуурлыг бууруулах нь” төслийн санхүүжилтээр хийсэн “Захиргааны хэм хэмжээ тогтоосон шийдвэрт дүн шинжилгээ хийсэн судалгааны ажил”), 2012 он

[10]  “Монгол Улсын Захиргааны ерөнхий хуулийн тайлбар” (Судалгаа, хэрэглээний).УБ.,2017 он, 281 дэх тал

[11] Захиргааны эрх зүй: захиргааны шүүхийн практик /цуврал гарын авлага/ №13 I хэсэг.УБ., 2006,119 дэх тал

[12]  “Монгол Улсын Захиргааны ерөнхий хуулийн тайлбар” (Судалгаа, хэрэглээний).УБ.,2017 он, 285 дэх тал

[13]  П.Одгэрэл “Захиргааны эрх зүйн ерөнхий анги” 3 дах хэвлэл,УБ., 2016 он, 288 дах тал

[14]  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2019 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн дугаар 04 дүгнэлт

[15]  2021 оны 9 дүгээр сарын 6-ны өдөр Түргэн үйлчилгээний цэгээр амь зуугчдын холбооноос Нийслэлийн Иргэдийн төлөөлөгчийн хурал, Нийслэлийн Засаг дарга, Нийслэлийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын дэргэдэх дэд хороонд хандаж “Улаанбаатар хотод түргэн үйлчилгээний цэг ажиллуулахад холбогдох дүрэм, журам тодорхойгүй байдгаас хүндрэлтэй байна. Тиймээс холбогдох дүрэм, журмыг цэгцэлж өгнө үү” гэсэн шаардлага хүргүүлсэн байна.

[16]  Уг актыг Үндсэн хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.2 дах хэсгийг үндэслэсэн байна.

[17]  Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн танилцуулга / http://mojha.gov.mn/wp-content/uploads/2019/11/introduction-2019-10-29.pdf?fbclid=IwAR3irJGc0pIuNrRd0jcIDCDOb4iJlW6yEA-rQ0s7zQqtOv55HuOrvamBe4s /