Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөнд нийцүүлэн гүтгэлгийг зохицуулах нь

Одонхүүгийн Мөнхсайхан

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Эрүүгийн хуулиар эсхүл Зөрчлийн тухай хуулиар доромжлол, гүтгэлгийг гэмт хэрэгт тооцож шийтгэх зохицуулалт нь үндсэн эрхийг хязгаарлахад тавигдах дээрх зугаан гол нөхцөлийн нэг болох тохирсон (зайлшгүй) байх зарчмыг зөрчдөг учраас үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг зөрчдөг.
Хүний алдар хүнд халдашгүй байх эрх бол Үндсэн хуулийн 16-р зүйлийн 13-т буй халдашгүй, чөлөөтэй байх ерөнхий эрхээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн үндсэн эрх учраас алдар хүндийг гүтгэлэг, доромжлолоос хамгаалах шаардлага гардаг. Гэвч, гүтгэх, доромжлохыг гэмт хэрэг, зөрчилд тооцож баривчлах, торгох ялаар шийтгэх нь алдар хүндийг хамгаалахад тохирохгүй, зайлшгүй биш юм. Учир нь, ийм зохицуулалт нь олон нийтийн шүүмжийг намжаах, хаахад урвуулан ашиглагддаг төдийгүй үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг хэрэгжүүлэхэд айдас төрүүлдэг, мөн алдар хүндийг хамгаалах ашиг сонирхлыг хамгаалахад чиглэсэн ч үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг хэт хязгаарладаг арга зам юм.
Иймд, 2002 оны Эрүүгийн хуульд байсан гүтгэх, доромжлох ерөнхий гэмт хэргийг 2015 оны Эрүүгийн хуульд оруулаагүй нь маш чухал шинэчлэл болсон. Гэвч, сонгуулийн үеэр илт худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийг 2015 оны Эрүүгийн хуульд хэвээр үлдээж торгох, нийтэд тустай ажил хийлгэх, зорчих эрхийг хязгаарлах, хорих гэсэн олон төрлийн хүнд ялаар шийтгэхээр зааж, гүтгэлгийг Зөрчлийн тухай хуулиар хориглож их хэмжээгээр торгох шийтгэл ногдуулж байгаа нь үзэл бодлоо илэрхийлэх болон хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөг зөрчиж, хэрэгжилтэд нь сөргөөр нөлөөлдөг.

Үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрх чөлөө, хэвлэн нийтлэх эрх чөлөө, үндсэн эрхийг хязгаарлахад тавигдах гол нөхцөл, эрүүгийн эрх зүйн гүтгэлэг, иргэний эрх зүйн гүтгэлэг, тохирсон (зайлшгүй) байх зарчим, нэхэмжлэгчийн нотлох үүрэг, шүүмжийг хүлцэн тэвчихүй, олон нийтийн зүтгэлтэн, үндэслэл бүхий хэвлэлт, үнэт зүйлийн шийдвэр, сэтгүүлчийн эх сурвалжийн хамгаалалт.

2017-12-04

38

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2020-07-09

5558

429

56

О.Мөнхсайхан “Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөнд нийцүүлэн гүтгэлгийг зохицуулах нь” (2017), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/715

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх