Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн онцлог, эрх зүйн харьцуулалт

Цэрэнбалтавын Сарантуяа

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Үндсэн хуулийн эрх зүй, Үндсэн хуулийн процесс

1992 оны Үндсэн хуулиар Монголд анх "Цэц" хэмээх оноосон нэртэй Үндсэн хуулийн шүүх байгуулагдсанаар монголын төрийн байгуулал нэгэн шинэ институтээр нэмэгдэж манай улс улмаар дэлхийн ардчилсан тогтолцоот улс орнуудын зүгт шийдвэрлэх алхамыг хийсэн юм.

Ийнхүү шинэ институт мөн чанартаа дэлхийн улсуудад байдаг Үндсэн хуулийн шүүхүүдийн адил төрийн байгууллагын хосолсон шинжийг өөртөө агуулсан өвөрмөц нэгэн байгууллага болсон. Учир нь Үндсэн хуулийн цэц:

нэгд, үйл ажиллагаандаа шүүхийн байгууллагын шинжийг бүхэлд нь агуулсан шүүх болон цогцлогдож Үндсэн хуулийг хэрэглэж эцсийн шийдвэр гаргах монополийг өөртөө агуулах болсон. хоёрт, Цэц төрийн эрх мэдлийг хэрэгжүүлэхэд оролцдогоороо парламент, засгийн газар, ерөнхийлөгчийн нэгэн адил Үндсэн хуулийн шинж чанартай байгууллага болон төлөвшиж дэлхийн улс орнуудын Үндсэн хуулийн шүүхүүдийн жишигт ойртлоо. Энэ шинжээрээ аливаа Үндсэн хуулийн шүүх бусад шүүхээс, түүний дотор ердийн шүүхээс ялгагддаг хэмээн үздэг билээ.
Үндсэн хуулийн цэц байгуулагдаад 10 жил болж байна. Энэ хугацаанд цэц шүүх мөн эсэх, Үндсэн хуульд төрийн ямар субьект албан ёсны бөгөөд эцсийн тайлбарыг өгдөг, Үндсэн хуулийн тайлбар гэж юу болох зэрэг хэд хэдэн асуудлаар монголын төр, түүний өндөр хэмжээний албан тушаалтан хоорондоо санал зөрөлдөж байлаа. Эдгээрээс үүдэн дээрх 10 жилийн хугацаанд үндсэндээ нэг мөр ойлгогдож эхэлсэн, энэ талаарх маргаан намжсан зэргийг чухамхүү Үндсэн хуулийн цэцийн өөрийнх нь гүйцэтгэсэн үүрэг, гаргасан зөв мөр, дээрх асуудлаар судалгаа хийдэг монгол болон гадаадын эрдэмтдийн оруулсан хувь нэмэртэй холбон үзүүштэй.

Харамсалтай нь нийгэм бүхэлдээ тийм ч хурдацтай хөгждөггүй юм байна. Дэлхийн хууль зүйн шинжлэх ухаанд хэдийнээ нэг мөр болсон ойлголтууд ч гэсэн шилжилтийн бэрхшээлийг амсаж буй манай улсад, нийт иргэдийн, зарим тохиолдолд мөн хуульчдын ухамсарт нэн аажмаар нэвтэрдэг юм байна гэдгийг өнгөрсөн 10 жилийн дээрх жишээнүүдэд харлаа.

Үндсэн хуулийн шүүх аль эрх мэдлийн шийдвэрийг хянах вэ?, Үндсэн хуулийн цэц гүйцэтгэх эрх мэдлийн шийдвэрийг бүхэлд нь хянах боломжтой юу?, Үндсэн эрх нь зөрчигдлөө хэмээн иргэн хүн үзсэн тохиолдолд Цэцэд хандах боломжтой юу?, Үндсэн хуулийн шүүхэд иргэн хүн шууд хандах уу?, хэм хэмжээний хяналт,

2002-05-16

10

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2020-09-16

5474

445

12

Ц.Сарантуяа “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн онцлог, эрх зүйн харьцуулалт” (2002), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/775

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх