“Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрх”-ийн ойлголт, тайлбар, хэрэглээ ...

Дашпүрэвийн Баяр

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл

Үндсэн хуулийн эрх зүй

Үндсэн хуулийн 16.2-т зааснаар Монгол улсын иргэн “Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрхтэй”. Харин иргэний энэхүү үндсэн эрх бодитой хамгаалагдаж, сэргээгдэж чадахгүй буйд нийт иргэд шүүмжлэлтэй хандсаар байна. Шалтгааныг ядууралтай шууд холбон, гарцыг эдийн засгийн өсөлтөөр тайлбарлаж, иргэдийг бохирдуулагч, бохирдогч болгож буй төрийн идэвхгүй байдлыг үндсэн эрхийн гол зөрчил гэж харж байна. Үндсэн хуульд “Төр … хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчихтэй тэмцэх, хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх үүргийг иргэнийхээ өмнө хариуцахаар” тогтоосон.

Харин энэхүү үүргээ хэрхэн бодитоор хэрэгжүүлэх эрх зүйн шийдэл тодорхойгүй байна. Энэ өгүүллэгээр төрийн идэвхгүй (эс үйлдэл) байдлыг хэрхэн идэвхжүүлэх эрх зүйн шийдлийн талаар өгүүлэх болно. Эрх мэдэл хуваах онолын дагуу шүүх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч байгууллага нь үндсэн эрхийг хамгаалагч, төрийн бусад байгууллагад хууль ёсны шаардлага тавих чиг үүргийг өөртөө хадгалдаг онцгой институц байдаг. Монгол улсын шүүхэд (Үндсэн хуулийн шүүх болон бусад шүүх) 3-р үеийн хүний эрхийн дээрх заалтыг хүлээн зөвшөөрч, иргэдийн зөрчигдсөн, зөрчигдөж болзошгүй эрхийг сэргээх эрх хэмжээ хаалттай байна.

Иймд чухам ямар хязгаарын хүрээнд “Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах … эрхийг” хамгаалах, сэргээх эрх зүйн боломжийг нээлттэй болгох вэ гэдэг асуултад өгүүллийн зорилго оршино. Үүний тулд “Эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах … эрх”-ийг хэрхэн ойлгох, тайлбарлах болон хэрэглэх асуудлыг зохих төвшинд өгүүлнэ.

үндсэн эрх, эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрх, эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах эрхийн тухай ойлголт, тайлбар, байгаль орчны эрх, байгалийн тэнцэл

2017-10-25

14

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2021-04-29

6445

246

50

Д.Баяр ““Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрх”-ийн ойлголт, тайлбар, хэрэглээ ...” (2017), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/946

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх