Бүтээлийн нэр
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.3, 106.5 дахь хэсгийн хэрэглээний судалгаа
Зохиогч
Шүүхийн академи
Хэлбэр
Судалгааны тайлан
Салбар
Иргэний процессын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Энэхүү судалгааны зорилго нь ИХШХШтХ-ийн 106 дугаар зүйлийн 106.3 дахь хэсэгт заасан нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээ татан авах, 106.5 дахь хэсэгт заасан нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээсээ татгалзах зохицуулалтын хэрэглээний нэгдмэл байдал хангагдаж байгаа эсэхийг шинжлэн тоймлоход оршино. Судалгааны зорилгын хүрээнд дараах асуудлуудыг хөндөж, дүн шинжилгээ хийв:
1) нэхэмжлэлээ татан авах болон нэхэмжлэлээсээ татгалзах нэр томьёоны ялгаатай, төсөөтэй байдлыг тодруулах;
2) нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээ татан авсан, эсхүл нэхэмжлэлээсээ татгалзсанаас үүсэх эрх зүйн үр дагаврыг судлах;
3) Улсын дээд шүүхээс ИХШХШтХ-ийн 106 дугаар зүйлийн 106.3, 106.5 дахь хэсгийг хэрэглэсэн тогтоолыг тоймлон шинжлэх;
4) гадаад улсын төстэй эрх зүйн зохицуулалтыг харьцуулан судлах.
Түлхүүр үг
нэхэмжлэлээсээ татгалзах, нэхэмжлэлээ татан авах, хууль хэрэглээний нэгдмэл байдал, улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбар
Бичигдсэн огноо
2021-09-30
Хуудсын тоо
21
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2022-11-01
Товч мэдээлэл үзсэн
3237
Бүрэн эхээр нь үзсэн
79
Эшлэлийн тоо
54
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Шүүхийн академи “Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.3, 106.5 дахь хэсгийн хэрэглээний судалгаа” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1386
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд
  1. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг, 3 дахь хэвлэл, 2011 он, 267 дахь тал
  2. Мөн тэнд. Эшлэл 1.
  3. Монгол хэлний их тайлбар толь, https://mongoltoli.mn/dictionary/detail/85443 2021 оны 8 сард хандав.
  4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүй /гарын авлага/, УБ., 2007 он, 98 дахь тал.
  5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүй /гарын авлага/, Улаанбаатар 2007 он., 98 дахь тал.
  6. Д.Хуяг. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүй /ерөнхий анги/. Улаанбаатар 2011 он., 130 дахь тал.
  7. Д.Хуяг. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүйн үндсэн болон тулгамдсан асуудлууд. Улаанбаатар 2013 он., 141 дэх тал.
  8. УДШ-ийн 2006 оны 5 дугаар сарын 5-ны өдрийн зөвлөмж. Хоёрдугаар заалт.
  9. УДШ-ийн 2013 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдрийн тойм. 5.1 дүгээр заалт.
  10. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дэлгэрэнгүй тайлбар. 3 дахь хэвлэл, 2014 он, 298 тал.
  11. Мөн тэнд. Эшлэл 10.
  12. ИХШХШтХ. 1994 он,180 дугаар зүйл. Хэрэг татан авах. 1.Аймаг, нийслэлийн болон Улсын дээд шүүхийн шүүгч ямар ч хэргийг доод шатны шүүхээс татан авах эрхтэй. 2.Улсын ерөнхий прокурор нь доод шатны прокурорын санал бичсэн хэргийг татан авах эрхтэй.
  13. ИХШХШтХ. 1994 он, https://www.legalinfo.mn/law/details/7095?lawid=7095, 2021 оны 8 дугаар сард хандав.
  14. “ОТКАЗ ОТ ИСКА—распорядительное действие истца, которое прекращает начатый процесс. Истец отказывается от просьбы о рассмотрении судом возникшего у него с ответчиком материально-правового спора и от судебной защиты своего субъективного права или охраняемого законом интереса. Мотивами подобного действия могут быть добровольное исполнение ответчиком обязанности перед истцом, явная необоснованность иска и нежелание истца проигрывать процесс. Истец вправе отказаться от иска полностью или частично. Приняв частичный отказ, суд в остальной части иска решает дело по существу. ”(Большой юридический словарь–URL:https://juridical.slovaronline.com/4083-OTKAZ_OT_ISKA.)
  15. Black's law dictionary; definitions of the terms and phrases of American and English jurisprudence, ancient and modern. Rev. 4th ed at 175（The intentional or voluntary relinquishment of a known right, or such conduct as warrants an inference of the relinquishment of such right, or ... The renunciation, repudiation, abandonment, or surrender of some claim, right, privilege, or of the opportunity to take advantage of some defect, irregularity, or wrong.）
  16. Монгол Улсын Үндсэн хууль. 1992 он, Арван зургадугаар зүйлийн 14 “Монгол Улсын хууль, олон улсын гэрээнд заасан эрх, эрх чөлөө нь зөрчигдсөн гэж үзвэл уул эрхээ хамгаалуулахаар шүүхэд гомдол гаргах, ...шударга шүүхээр шүүлгэх, ... шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах, ... эрхтэй.”
  17. Д.Хуяг.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүй /ерөнхий анги/.Улаанбаатар 2011 он., 127 дахь тал.
  18. Д.Хуяг.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүй /ерөнхий анги/.Улаанбаатар 2011 он., 140 дэх тал.
  19. Б.Отгонбямба, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлд зааснаар хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэхэд тулгамдаж буй зарим асуудал, Монголын төр, эрх зүй сэтгүүл, 2020 No4 (96) дугаар., 14 дэх тал.
  20. Мөн тэнд. Эшлэл 19.
  21. Мөн тэнд.
  22. Шүүхийн шийдвэр “хууль ёсны байх” гэдэгт “хэрэг маргааны талаар материаллаг болон процессын эрх зүйн хэм хэмжээг тэдгээрийн агуулга, зорилгод нийцүүлэн, шүүхээс оновчтой, зөв хэрэглэсэн”-ийг ойлгодог, “Шүүхийн шийдвэрийн тухай” Монгол Улсын Дээд Шүүхийн тогтоол., Уб хот, 2006.04.24, Дугаар 21.
  23. Шүүхийн шийдвэр үндэслэл бүхий байх гэдэгт “хэрэгт хамааралтай бөгөөд хуульд заасан арга хэрэгслээр олж авсан, хэрэгт авагдсан ба шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдэж, шүүхээр судлан шинжлэгдсэн нотлох баримтаар хэрэгт ач холбогдол бүхий бүх нөхцөл байдал тогтоогдсон хийгээд эдгээр нөхцөл байдлын талаар шүүхийн бүрэн, бодитой дүгнэлтийг агуулсан” байхыг ойлгоно, “Шүүхийн шийдвэрийн тухай” Монгол Улсын дээд шүүхийн тогтоол., Уб хот, 2006.04.24, Дугаар 21.
  24. Н.Норовсамбуу, Иргэний процессын эрх зүй дэх давж заалдах гомдол гаргагчийн эрх зүйн байдлыг дордуулахыг хориглох зарчим. Улаанбаатар 2018 он., 1 дэх тал.
  25. Монгол Улсын Үндсэн хууль, 1992 он. 19 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг “Төрөөс хүний эрх, эрх чөлөөг хангахуйц ... хууль зүйн ... баталгааг бүрдүүлэх, ... үүргийг иргэнийхээ өмнө хариуцна.”
  26. Г.Совд. Монгол Улсын Үндсэн хууль, хүний эрх /Харьцуулсан эрх зүй/, Улаанбаатар 1999 он., 84-86 дахь тал.
  27. Монгол Улсын хууль зүйн нэвтэрхий толь бичиг, Хууль зүйн нэр томъёо ба ухагдахуун, Улаанбаатар 2021 он., 600 дахь тал.
  28. ИХШХШтХ, 1952 он, 3 дугаар зүйл “алив хэргийн талаар шийдвэрийг гаргахын өмнө зохигчид уул хэргийн явцын аль ч үед ...нэхэмжлэх явдлаас буцаж болох”, 4 дүгээр зүйл “зохигчид нь нэхэмжлэлээсээ буцах ба ...шүүхээс уул нэхэмжлэлийг хянаж, нэгэнт шийдвэрлэгдсэн бол зохигчид нь тэрхүү нэхэмжлэлийг шүүхэд дахин гаргах эрхгүй болно”.
  29. ИХШХШтХ,1994 он, 23.2, 63.1.6, 67.1 дүгээр зүйл, 2002 оны ИХШХШтХ-ийн 26.2, 65.1.6, 106.3, 106.5 дугаар зүйл.
  30. Гражданский процессуальный кодекс Российской Федерации от 14.11.2002 N 138-ФЗ.Статья 135. Возвращение искового заявления http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_39570/80ddcf9fdc81cf896b215b64a2fdce6f9ce55478/. ОХУ-ын ИПХ-иас.135 дугаар зүйл. Нэхэмжлэлийг буцаах. 2021 оны 8 сард хандав.
  31. Жишээлбэл: Орхон аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 3 дугаар сарын  9-ний өдрийн 142/ШШ2021/00252 дугаар захирамжид ИХШХШтХ-ийн 106.5 дугаар зүйлийг баримтлан нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээсээ татгалзсаныг баталж хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэхдээ ИХШХШтХ-ийн 74.4 зүгээр зүйлийг мөн ишилж энэ захирамжид зохигч давж заалдах, хяналтын журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр гомдол гаргах, тухайн асуудлаар анхан шатны шүүхэд дахин нэхэмжлэл гаргах эрхгүй гэж заасан бол Дундговь аймгийн сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 10 дугаар сарын 16-ны өдрийн 139/ШЗ2020/02447 дугаар захирамжид ИХШХШтХ-ийн 106.3 дугаар зүйлийг баримтлан нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээсээ татгалзсаныг баталж хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэхдээ нэхэмжлэгч дахин тухайн асуудлаар шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй эсэх талаар захирамждаа дурдаагүй байна.
  32. Ёоахим Кают. ИХШХШЭЗ-н цаашдын хөгжлийн талаарх санал, зөвлөмж. Монголын эрх зүйн шинэтгэлийн 8 жил. 2003 он. 153 дахь тал.
  33. Д.Хуяг. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүйн үндсэн болон тулгамдсан асуудлууд. Улаанбаатар 2013 он., 144-145 дахь тал.
  34. Дорноговь аймгийн 2021 оны 2 дугаар сарын 23-ны өдрийн 136/ШЗ2021/00283 дугаар захирамжийн 3 дахь заалтад “нэхэмжлэгч нь дахин шүүхэд нэхэмжлэл гаргахад энэхүү захирамж саад болохгүй” гэж заасан.  
  35. Дундговь аймгийн сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 9 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 139/ШЗ2020/02226 дугаар захирамж, Дундговь аймгийн сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 5 дугаар сарын 14-ний өдрийн 139/ШЗ2020/01278 дугаар захирамж. 
  36. Дорноговь аймгийн 2021 оны 5 дугаар сарын 18-ны өдрийн 136/ШЗ2021/00763 дугаар захирамж, Дорноговь аймгийн 2021 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдрийн 136/ШЗ2021/00062 дугаар захирамжийн 3 дахь заалтуудад “нэхэмжлэгч нь дахин шүүхэд нэхэмжлэл гаргахад энэхүү захирамж саад болохгүй” гэж заасан. 
  37. Ю.А. Борисова. “Проблема тождества в гражданском процессе”. ВЕСТН. МОСК. УН-ТА. СЕР. 11. ПРАВО. 2009. No 2,  https://cyberleninka.ru/article/n/k-voprosu-o-sootnoshenii-ponyatiy-tozhdestvo-sporov-i-tozhdestvo-iskov, 2021 оны 8 дугаар сард хандав.  
  38. ГПК РФ Статья 39. Изменение иска, отказ от иска, признание иска, мировое соглашение. / Гражданский процессуальный кодекс Российской Федерации" от 14.11.2002 N 138-ФЗ. – URL:. (дата обращение: 25.07.2021). ОХУ -ын ИПХ-ийн 39 дүгээр зүйл. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг өөрчлөх, нэхэмжлэлээс татгалзах, нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөрөх, эвлэрлийн гэрээ. 2021оны 7 сард хандав. 
  39. ГПК РФn  Статья 134. Отказ в принятии искового заявления / Гражданский процессуальный кодекс Российской Федерации" от 14.11.2002 N 138-ФЗ. http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_39570/02419844bb7224a07db4cce580896bb091209af8/. ОХУ-ын ИПХ-ийн 134 дүгээр зүйл. Нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзах, ОХУ-ын ИПХ "2002 оны 11-р сарын 14-ний N 138-ФЗ. 2021оны 8 сард хандав. 
  40. Code of Civil procedure, June 26, 1996.  http://www.japaneselawtranslation.go.jp/law/detail/?id=2834&vm=2&re=02 2021 оны 8 сард хандав. 
  41. Code of Civil procedure, June 26, 1996.   Article 266 (1) A waiver or acknowledgement of a claim is made on a date for oral arguments, etc. (2) If a party who has submitted a paper document waiving or acknowledging a claim does not appear on a date for oral arguments, etc., the court or an authorized judge or a commissioned judge may deem the party to have entered a statement to that effect. 
  42. https://www.indiacode.nic.in/show-data?actid=AC_CEN_3_20_00051_190805_1523340333624&orderno=25, 2021 оны 8 дугаар сард хандав. 
  43. 放弃诉讼请求, 中华人民共和国民事诉讼法第五十一条 
  44. 撤诉, 中华人民共和国民事诉讼法第一百四十五条，http://www.moj.gov.cn/Department/content/2018-12/25/357_182594.html， 2021 оны 8 сард хандав.  
  45. 撤回，中华人民共和国民事诉讼法第一百七十四条 
  46.  中华人民共和国民事诉讼法第五十一条 ，原告可以放弃或者变更诉讼请求。被告可以承认或者反驳诉讼 请求，有权提起反诉。 
  47. Code of Civil procedure, June 26, 1996.   Article 267 When a settlement or a waiver or an acknowledgement of a claim is entered in the record, that entry has the same effect as a final and binding judgment. 
  48. Дахин ижил талуудын хооронд ижил асуудлаар маргаан үүсгэхийг хориглосон агуулга бүхий номлол.
  49. 中华人民共和国民事诉讼法第一百四十五条 宣判前，原告申请撤诉的，是否准许，由人民法院裁定。人民法院裁定不准许撤诉的，原告经传票传唤，无正当理由拒不到庭的，可以缺席判决。 
  50. 中华人民共和国民事诉讼法第一百七十三条 第二审人民法院判决宣告前，上诉人申请撤回上诉的，是否 准许，由第二审人民法院裁定。中华人民共和国民事诉讼法第一百四十五条。 
  51. 最高人民法院关于适用《中华人民共和国民事诉讼法》的解释，2015 年 2 月 5 日，第二百三十八条, 第二百九十条， https://www.spp.gov.cn/spp/flfg/sfjs/201502/t20150205_90222.shtml , 2021 оны 8 сард хандав. 
  52. 最高人民法院关于适用《中华人民共和国民事诉讼法》的解释，2015 年 2 月 5 日，第三百三 十八条 

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

“Сонгууль-2024” эрдэм шинжилгээний илтгэлийн уралдаан боллоо

10 hours ago

Монгол Улсын Иргэний хуулийн тайлбарыг legaldata.mn-д байршуулна.

4 days ago

2024 оны 11 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа

2 weeks ago

Хуульчийн ажлын байрны үзэсгэлэн яармаг 2024 арга хэмжээнд хэлэлцэх хэлэлцүүлэг болон ярилцлагын сэдэв, зочид

3 weeks ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд