Бүтээлийн нэр
Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд давж заалдах эрхийг хангах нь
Зохиогч
Хүрэлийн Норовсүрэн
Тэмдэглэл
Б.Чимидийн нэрэмжит эрдэм шинжилгээний шилдэг илтгэлийн уралдаанд гутгаар байр эзэлсэн бүтээл
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй, Зөрчил
Бүтээлийн товч
Одоогийн хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа 1992 онд батлагдсан Монгол Улсын анхны ардчилсан Үндсэн хууль 6 бүлэг 70 зүйлтэй. Ингэхдээ бүлгүүд нь дарааллын хувьд Нэг. Монгол улсын бүрэн эрхт байдал, Хоёр. Хүний эрх, эрх чөлөө, Гурав. Монгол улсын төрийн байгуулал, Дөрөв. Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага, Тав. Монгол улсын үндсэн хуулийн цэц, Зургаа. Монгол улсын үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэсэн дарааллаар хуульчилсан байдаг. Эндээс эрэмбийн хувьд Хүний эрх, эрх чөлөө нь Монгол улсын төрийн байгуулал зэрэг бусад асуудлаас илүү өндөр эрэмбэтэй гэж дүгнэх боломжтой.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Хоёрдугаар бүлгийн 16 дугаар зүйлд иргэний баталгаатай эдлэх үндсэн эрхийг хуульчилсан бөгөөд 16 дугаар зүйлийн 14 дүгээр хэсэгт “... шүүхийн шийдвэрийг давж заалдах … эрхтэй” гэж заасан. Угтаа Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал бол бусад хуулийг зөв боловсруулж, ойлгож, хэрэглэхийн анхдагч түлхүүр байдаг ч харамсалтай нь үндсэн хуулийн үзэл баримтлал бусад хуулиудад бүрэн тусгалаа олохгүй байгаагийн нэгэн жишээ нь зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаан дахь давж заалдах эрхийн тухай асуудал байна.
Түлхүүр үг
Үндсэн хууль, үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс, давж заалдах, зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа, шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлэх
Бичигдсэн огноо
2025-01-13
Хуудсын тоо
10
Хэл
Монгол
Бүтээл
Бүрэн эхээр нь үзэх
Байршуулсан огноо
2025-01-15
Товч мэдээлэл үзсэн
1069
Бүрэн эхээр нь үзсэн
36
Эшлэлийн тоо
17
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Х.Норовсүрэн “Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд давж заалдах эрхийг хангах нь” (2025), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2251
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд

[1] Б.Чимид “Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс”, Хууль дээдлэх ёс сэтгүүл (2004) №15-р тал

[2] Б.Чимид “Үндсэн хуулийг дээдлэн шүтэх ёс” (Ихэс дээдэс, хүн бүрт хандсан дөрвөн өчил). УБ. 2006 он. Хуудас - 60

[3] А.Сарангэрэл “Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн чиг үүрэг, түүнд тулгамдаж буй асуудал” (2024), Монголын төр эрх зүй сэтгүүл №2 (108) 39 дүгээр тал

[4] 1984 оны 10 сарын 3-ны өдрийн БНМАУ-ын дээд шүүхийн бүгд хурлын 37 дугаар тогтоол “ЭРҮҮГИЙН ХЭРГИЙГ ДАВЖ ЗААЛДАХ ЖУРМААР ХЯНАН ХЭЛЭЛЦЭЖ БАЙГАА ШҮҮХИЙН ПРАКТИКИЙН ТУХАЙ” 

[5] Улсын дээд шүүхийн 2007 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдрийн “Шинээр илэрсэн нөхцөл байдлын улмаас шүүхийн шийдвэрийг дахин хянах тухай” зөвлөмжийн 1.2 дахь хэсэг http://old.supremecourt.mn/act/view/211

[6] Н.Лүндэндорж “Монгол улсын үндсэн хууль: Шинжлэх ухааны тайлбар” хоёр дахь хэвлэл (2024) 295-312 дугаар тал

[7] G.E.Kodek, Appellate proceedings in civil cases traditional remedies in light of contemporary problems (2014) 39-42 дахь тал

[8] Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пакт (1966) 14 дүгээр зүйл

[9] Ц.Сарантуяа, Үндсэн хуулийн процессын эрх зүй, суурь ойлголт, тулгамдсан асуудал, УБ 2005 он, 121 дэх тал.

[10] А.Бямбажаргал, Эрх зүйн хэм хэмжээний негатив хяналт ба Үндсэн хуулийн цэц, УБ 2021 он. (Ikon.mn сайтад нийтлэгдсэн нийтлэл) https://ikon.mn/n/26tz

[11] Монгол Улсын Үндсэн Хуулийн Цэцийн 2015 оны 16 дугаар дүгнэлт https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=11501

[12] Монгол Улсын Үндсэн Хуулийн Цэцийн 2015 оны 12 дугаар дүгнэлт https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=11352

[13] МУИС-ын Үндсэн хуулийн эрх зүйн хүрээлэн, Үндсэн хуулийн хяналтыг боловсронгуй болгох нь, эрдэм шинжилгээний бага хурлын эмхэтгэл, УБ 2023 он, 38, 98 дахь тал.

[14] Зөрчлийн эрх зүйд холбогдох судалгааны тайлангийн эмхэтгэл XII БОТЬ, Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, УБ 2022 он, 55-57 дахь тал 

[15] Монгол улсын шүүхийн 2024 оны 3 дугаар улирлын шүүн таслах ажиллагааны тайлан, УБ 2024 он, 14 дэх тал https://www.judcouncil.mn/site/news_full/14592

[16] Монгол улсын шүүхийн шүүн таслах ажиллагааны 2024 оны хагас жилийн мэдээ, УБ 2024 он, 4 дэх тал https://www.judcouncil.mn/site/news_full/14338

[17] Б.Чимид “Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал” Хоёр дах хэвлэл, (2017), 195 дахь тал.

МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

Д.Ганзориг - "Хуульчдын холбоо ба Захиргааны эрх зүй" сэдэвт хүндэтгэлийн лекц

5 days ago

“Хиймэл оюун ба эрх зүйн тогтолцоо” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал

6 days ago

S2EP19. П.Намуун - Хууль бусаар мөрдөж мөшгих гэмт хэргийн шүүхийн шийдвэрт хийх дүн шинжилгээ

2 weeks ago

2025 оны 4 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа

3 weeks ago

Бусад мэдээ, мэдээлэл

ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ

Бүгд