2019 оны арваннэгдүгээр сарын 14-ний өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлтийг оруулсан бөгөөд нэмэлтээр Монгол улс түүхэндээ анх удаа Үндсэн хуулиар нам байгуулах эрх зүйн үндэс, зохион байгуулалтын хувьд ардчилсан байх, улсын хэмжээнд бодлого дэвшүүлэн ажиллах, санхүүжилт ил тод байх зэрэг нэмэлтийг анх удаа тусгасан. Үүний нэг нь Арван ес1дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Намыг Монгол Улсын сонгуулийн эрх бүхий иргэдийн нэг хувиас доошгүй тооны иргэн эвлэлдэн нэгдэж байгуулна” гэж нэмсэн. Энэхүү заалт нь Монгол улс түүхэндээ анх удаа нам байгуулах шалгуурыг Монгол Улсын Үндсэн хуулиар бататган бэхжүүлсэн зохицуулалт болсон.
Гэвч Монгол Улсын Үндсэн хуулийн арванзургадугаар зүйлийн 10 дахь хэсэгт “нийгмийн болон өөрсдийн ашиг сонирхол, үзэл бодлын үүднээс нам, олон нийтийн бусад байгууллага байгуулах, сайн дураараа эвлэлдэн нэгдэх эрхтэй...” гэж заасныг хязгаарласан шинжтэй болсон эсэхэд эрх зүйн судалгаа хийсэн.
Улмаар Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлтийн Арван ес1дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Намыг Монгол Улсын сонгуулийн эрх бүхий иргэдийн нэг хувиас доошгүй тооны иргэн эвлэлдэн нэгдэж байгуулна” гэж заасан нь улс төрийн нам байгуулах шалгуур үзүүлэлт бөгөөд энэ нь иргэдийн эвлэлдэн нэгдэх эрхийг хязгаарласан шинжтэй болохоос урьдчилан сэргийлж органик хуулиар зохицуулалт хийх шаардлагатай талаар судалгаандаа тусгав.

Улс төрийн нам, эвлэлдэн нэгдэх эрх, Нам байгуулах шалгуур, сонгуулийн эрх бүхий иргэдийн нэг хувиас доошгүй тооны иргэн