Шүүхийн шийдвэрт хийсэн философийн дүн шинжилгээ: Гааль, татварын ерөнхий газрын даргын хяналт шалгалтын удирдамжийг хүчингүй болгуулахтай холбогдсон хэрэг

Баярбатын Мөнхцэцэг

Эрх зүйн шүүмж

Эрх зүйн онол & Философи

Роналд Дворкины “Хуулийн эзэнт гүрэн” номын эхний хэсэгт тэмдэглэснээр хүмүүсийн хувь заяа ихэнхдээ конгресс буюу парламентаас баталсан аливаа хууль тогтоомжоос илүүтэй нэгэн шүүгчийн толгой дохих эсэхээс хамаардаг гэжээ. Америкийн хамгийн шилдэг бөгөөд алдартай, мэдлэгтэй шүүгч нэгэнтээ үхэл болон татвараас ч илүүтэй шүүх хурлаас айдаг гэж хэлж байсан билээ. Ялах магадлал нь үндэслэл бүхий ганцхан нотолгооноос хамаарах бөгөөд түүнийг нь өөр нэгэн шүүгч тэгтлээ ойшоон хүлээн авахгүй ч байж болох ба нөгөө л шүүгч маань өөр нэгэн өдөр мөн өөрөөр хүлээж авч ч болох юм хэмээсэн байдаг.
Манай улс нь эх газрын системтэй улсад хамаардаг бөгөөд шүүхийн жишгийг бус парламентаас баталсан хуулийг шүүх хэрэглэх замаар аливаа хэрэг маргааныг шийдвэрлэдэг. Мөн шүүгч нь хэрэг маргааныг шийдвэрлэхдээ парламентаас баталсан хуулийг өөрийн эрх хэмжээний хүрээнд хуулийг тайлбарлаж хэнээс ч хараат бусаар өөрийн дотоод итгэлээрээ шийдвэр гаргадаг. Гэвч практик амьдралд яг ижилхэн фактыг анхан, давах, хяналтын шатны шүүхүүд өөр өөрөөр тайлбарлаж ялгаатай шийдвэрлэсэн байх нь цөөнгүй байна. Иймээс “Б” ХХК-ийн “Гааль, татварын ерөнхий газрын даргын хяналт шалгалтын удирдамж”-ийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн үндсэн дээр үүссэн захиргааны маргааныг сонгон авч гурван шатны шүүх хуулийн заалтыг хэрхэн өөр өөрөөр ойлгож ялгаатай шийдвэр гаргасныг харуулах болно. Мөн ингэхдээ шийдвэр тус бүрт хуулийг ойлгож буй байдал нь Дворкины Хуулийн эзэнт гүрэн номд тайлбарласан “конвенциализм,” “прагматизм,” “интегрити (бүхэллэг чанар)”-ын алинд нь илүү хамаарч байгаа талаар философийн анализ хийх замаар тайлбарлах болно.

конвенциализм, прагматизм, интегрити (бүхэллэг чанар), хууль, шударга ёс, зүй ёс

2024-05-25

8

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2024-06-10

2392

174

4

Б.Мөнхцэцэг “Шүүхийн шийдвэрт хийсэн философийн дүн шинжилгээ: Гааль, татварын ерөнхий газрын даргын хяналт шалгалтын удирдамжийг хүчингүй болгуулахтай холбогдсон хэрэг” (2024), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/2035

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх

Роналд Дворкин, Хуулийн эзэнт гүрэн, орч. Я.Очирсүх (УБ: ХЗҮХ, 2015), 17.Роналд Дворкин, Хуулийн эзэнт гүрэн, орч. Я.Очирсүх (УБ: ХЗҮХ, 2015), 106.Роналд Дворкин, Хуулийн эзэнт гүрэн, орч. Я.Очирсүх (УБ: ХЗҮХ, 2015), 205. Н.Лүндэндорж, Монгол Улсын Үндсэн хууль шинжлэх ухааны тайлбар, (УБ: ADMON PRINT, 2022), 39-40.