Бүтээлийн нэр
Шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа, хэрэгжилт
Зохиогч
Тэмдэглэл
Энэ судалгааг Нээлттэй Нийгэм Форумын санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр судлаач П.Цэцгээ гүйцэтгэсэн болно. Судалгааг бүрэн эхээр нь ННФ-ын forum.mn сайтаас давхар үзэх боломжтой.
Хэлбэр
Судалгааны тойм & Тойм судалгаа
Салбар
Шүүх эрх мэдэл
Бүтээлийн товч
Монгол Улсад шүүхийн тухай багц хууль хэрэгжиж эхэлснээс хойш шүүгчийн хараат бус байдлын баталгааны хэрэгжилтийг хангах зорилгоор шүүгчийн цалинг нэмэг дүүлэх, орон сууцны тэтгэ-лэг олгох, шүүх, шүүгчийн аюул-гүй байдлыг хангах, хамгаалах, шүүхийн нээлттэй, ил тод байдлыг нэмэгдүүлэх, холбогдох журмуудыг баталж мөрдүүлэх чиглэлээр олон талт арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байна.
Шүүхийн хараат бус байдлын баталгааны хэрэгжилтийг үнэлэх шүүгч, хуульч, иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээс харахад шүүхийн шинэтгэлийн үр дүнд шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа, түүний хэрэгжилтийн түвшин сайжирсан гэсэн эерэг хандлага гарсан, шүүх, шүүгчид итгэх олон нийтийн итгэл нэмэгдсэн гэж үзэхээр байна.
Гэхдээ хараат бус байдлын баталгааг хангах талаар өнөөгийн хүрсэн түвшинг бэхжүүлэх шаард лага байсаар байгааг судал-гаанд оролцогчдын 66.8 хувь нь хууль, эрх зүйн орчныг илүү боловсронгуй болгох, 41.2 хувь нь шүүхийн байгууллага, шүүгчийг улс төрөөс хараат бусаар ажиллах боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх, 34.2 хувь нь шүүгч хөндлөнгийн нөлөөнд автахгүй байх нөхцөлийг сайжруулах хэрэгтэй гэж үзсэнээс харж болно.
Олон улсын хэмжээнд шүүгчийн хараат бус байдлыг “... шүүгч аливаа дарамт, нөлөөллөөс ангид, зөвхөн баримт нотолгоо, хуульд тулгуурласан шийдвэр гаргах эрх чөлөөгөөр хангагдсан байхыг хэлнэ” хэмээн ерөнхий байдлаар тодорхойлсон бөгөөд хараат бус байдлыг “шүүх институцийн” болон “хувь шүүгчийн” хэмээн ялгаж үзсэн байдаг. Тухайлбал, шүүгчийн шийдвэрийн хараат бус байдал гэж шүүгч тухайн хэрэгт холбогдох шийдвэрийг хувийн, эдийн засгийн, улс төрийн зэрэг хөндлөнгийн аливаа нөлөөлөл, үр дагавраас эмээлгүй, хуулийн дагуу, баримт нотолгоонд тулгуурлан гаргах эрх чөлөөг, харин шүүхийн институцийн хараат бус байдал гэж шүүх өөрийн засаглалын бүтэц, хуулиар тогтоосон процедурын дагуу бие дааж үйл ажиллагаа явуулахыг хэлнэ гэжээ. Шүүхийн бие даасан, шүүгчийн хараат бус байдал нь хуулийн засаглалын суурь нөхцөл юм.
Шүүхийн хараат бус байдлын баталгааны хэрэгжилтийг үнэлэх шүүгч, хуульч, иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгын дүнгээс харахад шүүхийн шинэтгэлийн үр дүнд шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа, түүний хэрэгжилтийн түвшин сайжирсан гэсэн эерэг хандлага гарсан, шүүх, шүүгчид итгэх олон нийтийн итгэл нэмэгдсэн гэж үзэхээр байна.
Гэхдээ хараат бус байдлын баталгааг хангах талаар өнөөгийн хүрсэн түвшинг бэхжүүлэх шаард лага байсаар байгааг судал-гаанд оролцогчдын 66.8 хувь нь хууль, эрх зүйн орчныг илүү боловсронгуй болгох, 41.2 хувь нь шүүхийн байгууллага, шүүгчийг улс төрөөс хараат бусаар ажиллах боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх, 34.2 хувь нь шүүгч хөндлөнгийн нөлөөнд автахгүй байх нөхцөлийг сайжруулах хэрэгтэй гэж үзсэнээс харж болно.
Олон улсын хэмжээнд шүүгчийн хараат бус байдлыг “... шүүгч аливаа дарамт, нөлөөллөөс ангид, зөвхөн баримт нотолгоо, хуульд тулгуурласан шийдвэр гаргах эрх чөлөөгөөр хангагдсан байхыг хэлнэ” хэмээн ерөнхий байдлаар тодорхойлсон бөгөөд хараат бус байдлыг “шүүх институцийн” болон “хувь шүүгчийн” хэмээн ялгаж үзсэн байдаг. Тухайлбал, шүүгчийн шийдвэрийн хараат бус байдал гэж шүүгч тухайн хэрэгт холбогдох шийдвэрийг хувийн, эдийн засгийн, улс төрийн зэрэг хөндлөнгийн аливаа нөлөөлөл, үр дагавраас эмээлгүй, хуулийн дагуу, баримт нотолгоонд тулгуурлан гаргах эрх чөлөөг, харин шүүхийн институцийн хараат бус байдал гэж шүүх өөрийн засаглалын бүтэц, хуулиар тогтоосон процедурын дагуу бие дааж үйл ажиллагаа явуулахыг хэлнэ гэжээ. Шүүхийн бие даасан, шүүгчийн хараат бус байдал нь хуулийн засаглалын суурь нөхцөл юм.
Түлхүүр үг
шүүгчийн хараат бус байдал, хараат бус байдлын хэрэгжилт, дарамт, шүүхийн институци
Бичигдсэн огноо
2015-12-25
Хуудсын тоо
4
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2020-10-07
Товч мэдээлэл үзсэн
3628
Бүрэн эхээр нь үзсэн
120
Эшлэлийн тоо
5
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Нээлттэй Нийгэм Форум
“Шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа, хэрэгжилт” (2015), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/793
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
Ep 32 | Давагдашгүй хүчин зүйл нь Зээлдэгчийг үүргээс чөлөөлөх, багасгах үндэслэл болох уу?
5 days ago
Сэжигтэн П.Цагаан, Ц.Элбэгдорж нарыг баривчлах тухай шүүгчийн захирамжийг хүчингүй болгуулах тухай нийслэлийн прокурор болон мөрдөгчийн саналыг шүүх хүлээн авлаа
1 week ago
2024 оны 12 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа (ranking)
2 weeks ago
2024 онд хайлтад хамгийн их ашигласан 100 түлхүүр үг
3 weeks ago
-
Оюуны Инноваци ТББ
2025-01-20 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Оюуны Инноваци ТББ
2025-01-20 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Judilogy
2025-01-20 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Болдхуягийн Пүрэвсүрэн П. Эрдэнэжаргал, Д.Энхцэцэг
2025-01-19 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Нямдоогийн Баярмаа
2025-01-19 Нийтлэлдуудаж байна ! -
Хаянхярваагийн Сэлэнгэ
2025-01-17 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Д. Отгонбаяр
2025-01-16 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Хүрэлийн Норовсүрэн
2025-01-16 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Хүрэлийн Норовсүрэн
2025-01-15 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Шүүхийн академи
2025-01-15 Сэтгүүлдуудаж байна !