Бүтээлийн нэр
Монгол Улсын Үндсэн хууль дахь парламентын институтийн зарим нэр томьёо
Хэлбэр
Судалгааны тайлан
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй
Бүтээлийн товч
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнгийн Хууль зүйн судалгааны төвөөс 2019 оноос эхлэн хууль тогтоомжийн нэр томьёог жигдлэх, нэгдмэл сан бүрдүүлэх зорилгоор өөрсдийн санаачлагаар хууль зүйн нэр томьёоны талаарх судалгааг гүйцэтгэж байгаа билээ.
Тус ажлын хүрээнд бид 2019 онд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Ерөнхийлөгчийн институт дахь тодорхой нэр томьёог эрдэмтэн, судлаачид болон үг зүйн толь бичигт хэрхэн тодорхойлж, тайлбарласан, тухайн нэр томьёог агуулгын хувьд хэрхэн ойлгож, хэрэглэж байгаа болон уг нэр томьёоны талаар гадаад улсын зарим жишээг авч үзсэн бол 2020 онд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн парламентын институт дахь зарим нэр томьёог сонгон авч өмнөх онд гүйцэтгэсэн судалгааны арга зүйг баримтлан судаллаа.
Түлхүүр үг
Хууль зүйн нэр томьёо, Хууль зүйн нэр томьёоны талаарх судалгаа, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Ерөнхийлөгчийн институт, Парламентын институт
Бичигдсэн огноо
2020-12-20
Хуудсын тоо
30
Хэл
Монгол
Байршуулсан огноо
2023-12-14
Товч мэдээлэл үзсэн
1133
Бүрэн эхээр нь үзсэн
10
Эшлэлийн тоо
161
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн “Монгол Улсын Үндсэн хууль дахь парламентын институтийн зарим нэр томьёо” (2020), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1768
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Эшлэлүүд
  1. Энэхүү судалгааг ХЗҮХ-ийн Эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга, хууль зүйн доктор П.Амаржаргал удирдан, Эрдэм шинжилгээний ахлах ажилтан Г.Халиунаа, Эрдэм шинжилгээний ажилтан Ч.Батзориг, Ц.Оюунчимэг, О.Төрболд, Г.Сувд-Эрдэнэ, Э.Уянга, С.Цэрэндолгор нар хамтран гүйцэтгэв.
  2. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг /Dictionary of law/ (Уб, 2007), 431 дэх тал.
  3. Г.Совд нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар (Уб, 2000), 136 дахь тал.
  4. Ч.Энхбаатар, Үндсэн хуулийн эрх зүй (Уб, 2007), 206 дахь тал.
  5. Мөн тэнд, 214 дэх тал.
  6. П.Амаржаргал, “Үндсэн хуулийн эрх зүй:Парламентын онол, үзэл баримтлалын асуудал” эрдэм шинжилгээний илтгэл, өгүүлэл, (Уб, 2015), 5 дахь тал.
  7. "Branches of the U.S. Government,” USAGov, 2020-09-15, https://www.usa.gov/branches-of-government.
  8. Мөн тэнд.
  9. Мөн тэнд.
  10. Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсын Үндсэн хууль, Орч. П.Амаржаргал нар (Уб, 2020), 27 дахь тал.
  11. “National Parliaments: Germany,” Library of Congress, 2020-09-18, https://www.loc.gov/law/help/national-parliaments/
  12. “State Organs,” 2020-09-19, http://za.china-embassy.org/eng/zgjj/ssysz/spp/t244841.htm.
  13. “State Organs,” 2020-09-19, http://za.china-embassy.org/eng/zgjj/ssysz/spp/t244841.htm.
  14. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  15. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/power.
  16. Farlex Dictionary, s.v. “Sovereign power”, 2020-09-12, https://legal-dictionary.thefreedictionary.com/Sovereign+power#:~:text=power%3A%20Sovereign%20right-,Sovereignty,internal%20affairs%20without%20foreign%20interference.
  17. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/parliament.
  18. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  19. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/congress.
  20. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  21. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/diet.
  22. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  23. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг /Dictionary of law/ (Уб, 2007), 42 дахь тал.
  24. https://mongoltoli.mn/dictionary/detail/136065 (сүүлд үзсэн 2020.10.13).
  25. Г.Совд нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар (Уб, 2000), 140 дэх тал.
  26. Мөн тэнд.
  27. Ч.Энхбаатар, Үндсэн хуулийн эрх зүй, (Уб, 2007), 206 дахь тал.
  28. Мөн тэнд, 226 дахь тал.
  29. Б.Чимид, Өнөөгийн улс төр хуульчийн нүдээр, (УБ, 2006), 34 дэх тал.
  30. “The Constitution of the United States,” 2020-09-19, https://constitutionus.com/.
  31. Мөн тэнд.
  32. “How Congress works,” 2020-09-19, https://walberg.house.gov/about/how-congress-works.
  33. “Germany’s Constitution of 1949 with Amendments through 2012,” ConstituteProject, 2020-09-16, https://www.constituteproject.org/constitution/German_Federal_Republic_2012.pdf.
  34. “China (People’s Republic of) 1982 (rev. 2018),” ConstituteProject, 2020-09-16, https://www.constituteproject.org/constitution/China_2018?lang=en
  35. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  36. Мөн тэнд.
  37. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/envoy.
  38. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/envoy.
  39. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  40. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/senator.
  41. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  42. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/representative.
  43. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  44. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/deputy.
  45. Ж.Амарсанаа, Англи-орос-герман- монгол Олон улсын эрх зүйн толь (Уб, 2004), 424 дэх тал, мөн С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг (Уб, 2007), 550 дахь тал.
  46. Ж.Амарсанаа, Англи-орос-герман- монгол Олон улсын эрх зүйн толь (Уб, 2004), 17 дахь тал.
  47. Латин-Англи толь бичиг, http://latin-dictionary.net/search/english/law (Сүүлд үзсэн: 2020.09.11).
  48. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг (Уб, 2007), 550 дахь тал.
  49. Б.Батсайхан, Хууль зүйн тайлбар толь (Уб, 2003), 199 дэх тал.
  50. П.Амаржаргал, Үндсэн хуулийн эрх зүй Парламентын онол үзэл баримтлалын асуудал (эрдэм шинжилгээний илтгэл, өгүүлэл), (Уб, 2015), 92 дахь тал.
  51. Д.Лүндээжанцан, Л.Өлзийсайхан, Парламент ёс (Уб, 2002), 181 дэх тал.
  52. Ф.Бастиа, орч:Н.Баярбаатар, Хууль (Уб, 2001), 11 дэх тал.
  53. П.Амаржаргал, Үндсэн хуулийн эрх зүй Парламентын онол үзэл баримтлалын асуудал (эрдэм шинжилгээний илтгэл, өгүүлэл), (Уб, 2015), 92 дахь тал.
  54. Д.Лүндээжанцан, Монгол улс дахь Төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт (Уб, 2014), 155 дахь тал.
  55. Б.Амарсанаа, Харьцуулсан эрх зүй судлал (Уб, 2014), 140 дэх тал.
  56. Ж.Амарсанаа, Монгол Улсын Үндсэн хуульд орсон харь үг (Уб, 2014), 7 дахь тал.
  57. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн толь бичиг (Уб, 2015), 18 дахь тал.
  58. Д.Баярсайхан, Эрх зүйн онол (Уб, 1996), 44 дэх тал.
  59. Б.Чимид, Үндсэн хуулийн мэдлэг (Уб, 2008), 184 дэх тал.
  60. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг (Уб, 2007), 550 дахь тал.
  61. Я.Цэвэл, Монгол хэлний товч тайлбар толь (Уб, 1966), 737 дахь тал.
  62. Д.Баярсайхан, Эрх зүйн онол (Уб, 2010), 235 дахь.
  63. Г.Совд, Үндсэн хуулийн тайлбар (Уб, 2000), 136 дахь тал.
  64. Д.Лүндээжанцан, Хууль бүтээх ажиллагаа ба Хууль зүйн техник (Уб, 2016), 12 дахь тал.
  65. Ж.Амарсанаа, Монгол Улсын хуульд орсон харь үг (Уб, 2013), 24-25 дахь тал.
  66. Ё.Бямбатогтох, Төр эрх зүйн онол (Уб, 2010), 123 дахь тал.
  67. Henry Campbell Black, Black’s law dictionary, 9th edition (St.Paul, Minn:West publishing Co, 2009), p.962.
  68. Эрх зүйн толь бичиг, https://legal-dictionary.thefreedictionary.com/act (Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  69. Олон улсын нийтийн эрх зүй (Уб, 2008), 89 дэх тал.
  70. https://www.abacademies.org/articles/The-legal-status-of-treaty-international-agreement-and-ratification-in-the-indonesian-practice-within-the-framework-of-the-development-of-the-national-legal-system-1544-0044-21-2-180.pdf
  71. М.Мөнхбат, Олон Улсын гэрээний эрх зүй (Уб, 2017), 63-71 дэх тал.
  72. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг, анхны хэвлэл (Уб, 2007), 390 дэх тал
  73. Steven H.Gifis, Dictionary of Legal terms, III ed., (Barron’s Educational Series, Inc. 1998), P.398.
  74. Bryan A. Garner, Black’s law dictionary, 9th edition (West publishing Co.), P.1376
  75. English-Korean-Mongolian-Russian-German Legal dictionary (2011), Үг No 4522, 572 дахь тал.
  76. English-Korean-Mongolian-Russian-German Legal dictionary (2011), Үг No1298 74 дэх тал.
  77. Korean legislation research institute, English-Korean-Mongolian legal dictionary, P.438
  78. Ж.Амарсанаа, Англи-орос-герман-монгол Олон улсын эрх зүйн толь (Уб, 2004), 604 дэх тал.
  79. З. Жаргалмаа, Монгол -Орос, Орос-Монгол толь (Уб, 2007), 74, 87 дахь тал.
  80. Luuzangiin Dambadorj, The most up-to-date English –Russian –Mongolian dictionary, P.876
  81. Мөн тэнд.
  82. https://www.dictionary.com/browse/ratification
  83. https://www.merriam-webster.com/dictionary/ratification
  84. Монгол Улсын олон улсын гэрээ - Олон улсын гэрээний эрх зүйн тухай Венийн конвенц, https://www.legalinfo.mn/law/details/1214
  85. Burns H.Weston, International law IV ed., Thomson west (2006), P.94
  86. Jugnee Amarsanaa, The Constitution of Mongolia by trans, Legal Academy (Ulaanbaatar: Soyombo printing, 2020), P.133
  87. Б.Ганболд, Эрх зүй судлал (Уб, 2011), 267 дахь тал.
  88. Д.Лүндээжанцан нар, Парламентат ёс (Уб, 2005), 90 дэх тал.
  89. Б.Амарбаясгалан, Цаазаар авах ял: Эрүүгийн эрх зүйн үндсэн асуудал (Уб, 2015).
  90. Төрийн хэлний зөвлөл, Монгол хэлний зөв бичих дүрмийн журамласан толь (Уб, 2018), 235 дахь тал.
  91. Ж.Амарсанаа, Эрх зүйн мэдлэгийн товч толь (Уб, 1986), 112 дахь тал.
  92. Мөн тэнд.
  93. Д.Солонго, Төрийн эрх зүйн тайлбар толь (Уб, 2003), 93 дахь тал.
  94. Steven H.Gifis, Dictionary of Legal terms, III ed., (Barron’s Educational Series, Inc. 1998), P.344.
  95. Bryan A. Garner, 9th edition Black’s law dictionary, (West publishing Co.), P.1221 (executive pardon-absolute pardon, conditional pardon- faultless pardon- general pardon-faultless pardon-partial pardon-unconditional pardon)
  96. Bryan A. Garner, 9th edition Black’s law dictionary, (West publishing Co.), P.1077
  97. Jean-Marie Henckaerts and Louise Doswald-Beck, Customary International Humanitarian Law Volume I: RULES P. 612
  98. Louise Mallinder, Amnesties and Inclusive Political Settlements (2018)
  99. https://www.americanheritage.com/amnesty
  100. Орос хэлний цахим толь бичиг, https://kartaslov.ru/синонимы-к-слову/конституционный+строй
  101. Онц байдлын тухай хууль, Төрийн мэдээлэл эмхтгэл No2 (Уб, 1996).
  102. С. Нарангэрэл, “Монголын эрх зүйн эх толь бичиг” (англи, орос, латин хадмал) 4 дэх хэвлэл, (УБ, 2015), 466 дахь тал.
  103. https://www.constituteproject.org/search?lang=en&q=constitutional%20order&status=in_force&status=is_draft (Сүүлд үзсэн: 2020.10.08).
  104. ОХУ-ын Үндсэн хууль, https://www.constituteproject.org/constitution/Russia_2014?lang=en (Сүүлд үзсэн: 2020.09.10).
  105. Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсын Үндсэн хууль, Орч: П.Амаржаргал нар (Уб, 2020), 16 дахь тал.
  106. Мөн тэнд.
  107. Бүгд Найрхамдах Косово Улсын Үндсэн хууль, https://www.constituteproject.org/constitution/Kosovo_2016?lang=en (Сүүлд үзсэн:2020.10.12).
  108. ХБНБУ-ын Үндсэн хууль, https://www.constituteproject.org/constitution/Brazil_2017?lang=en (Сүүлд үзсэн: 2020.09.30) .
  109. Монгол хэлний тайлбар толь, https://mongoltoli.mn/dictionary/detail/118324 (Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  110. С.Нарангэрэл, “Англи-Монгол эрх зүйн толь бичиг” (Уб, 2005), 426 дахь тал.
  111. Монгол хэлний тайлбар толь, https://mongoltoli.mn/dictionary/detail/121218 (Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  112. Я.Цэвэл, Монгол хэлний товч тайлбар толь (Уб, 1966), 770 дахь тал.
  113. http://www.bolortoli.com/dictionary/(Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  114. Камбриджийн цахим толь бичиг, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/framework
  115. Хуулийн цахим толь бичиг, https://www.translegal.com/dictionary/en/legal-framework/noun
  116. Merriam-webster цахим толь бичиг, https://www.merriam-webster.com/dictionary/framework
  117. Ж.Амарсанаа, Англи-орос-герман- монгол Олон улсын эрх зүйн толь (Уб, 2004), 478 дахь тал.
  118. Камбриджийн цахим толь бичиг, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/limit
  119. Хуулийн цахим толь бичиг, https://www.translegal.com/dictionary/en/limit/verb/?to=en
  120. Merriam-webster цахим толь бичиг, https://www.merriam-webster.com/dictionary/limit
  121. Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн үзэл баримтлал, https://president.mn/10139/ (Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  122. ОХУ-ын Үндсэн хууль, https://www.constituteproject.org/constitution/Russia_2014?lang=en (Сүүлд үзсэн: 2020.09.10).
  123. ОХУ-ын “Үндсэн хуулийн шүүхийн тухай хууль”, http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_4172/97abe6fd8de21b3e15e5f784b30144f6e2a068b7/ (Сүүлд үзсэн: 2020.09.15).
  124. ОХУ-ын “ОХУ-ын Дээд шүүхийн тухай хууль”, http://www.consultant.ru/document/
  125. Франц Улсын Үндсэн хууль, (1958) https://constituteproject.org/constitution/France_2008?lang=en
  126. Польш Улсын Үндсэн хууль, https://constituteproject.org/constitution/Poland_2009?lang=en
  127. УИХ-н Тамгын газрын Судалгаа, шинжилгээ, хяналт үнэлгээний хэлтсийн Судалгаа, мэдээлэл, лавлагааны алба, “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах, нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлтэй холбоотой судалгаа, мэдээлэл, лавлагаа” (УБ, 2017), 176-177 дахь тал.
  128. Б.А Страшун, Хууль санаачлах эрх, https://w.histrf.ru/articles/article/show/zakonodatielnaia_initsiativa (Сүүлд үзсэн: 2020.10.12).
  129. Япон Улсын Үндсэн хуулийн 72 дугаар зүйл, https://www.constituteproject.org/constitution/Japan_1946?lang=en (Сүүлд үзсэн 2020.10.13).
  130. Япон Улсын Үндсэн хууль 96 дугаар зүйл, https://www.constituteproject.org/constitution/Japan_1946?lang=en (Сүүлд үзсэн 2020.10.13).
  131. Е. Бусол, Народная законодательная инициатива «народное вето» –разновидность отклоняющего референдума.
  132. “Бүгд Найрамдах Киргиз улсад ард түмний хууль тогтоох санаачилгын талаарх” хууль, http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/203452, (Сүүлд үзсэн: 2020.10.13).
  133. “Public Interest, Political Philosophy and the Study of Public Administration” Public Interest in UK Courts.
  134. Bryan A.Garner, Black’s Law Dictionary, 9th edition (St. Paul: Thomson Reuters, 2009), p.1350.
  135. Цахим толь бичиг, https://www.dictionary.com/browse/public-interest (Сүүлд үзсэн: 2020.09.29).
  136. С.Нарангэрэл, Монголын эрх зүйн эх толь бичиг (Уб, 2015), 278 дахь тал.
  137. Ж.Амарсанаа, О.Батсайхан, Монгол Улсын Үндсэн хууль /баримт бичиг/ (Уб, 2004), 75 дахь тал.
  138. Мөн тэнд, 304 дэх тал.
  139. Мөн тэнд, 75 дахь тал.
  140. Мөн тэнд.
  141. Т.Мөнх-Эрдэнэ, “Нийтийн ашиг сонирхлыг тодорхойлох нь”, https://legaldata.mn/buteel/pdf?id=143 холбоосоор дэлгэрүүлж үзнэ үү. (Сүүлд үзсэн: 2020.09.28).
  142. Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсын Үндсэн хууль, Орч. П.Амаржаргал нар (Уб, 2020), 23 дахь тал.
  143. БНХАУ-ын Үндсэн хууль (1982), https://www.constituteproject.org/constitution/China_2018?lang=en
  144. Нидерландын Вант Улсын Үндсэн хууль (1814), https://www.constituteproject.org/constitution/Netherlands_2008?lang=en
  145. Норвегийн Вант Улсын Үндсэн хууль (1814), https://www.constituteproject.org/constitution/Norway_2016?lang=en
  146. С.Нарангэрэл, Эрх зүйн эх толь бичиг /Dictionary of law/ (Уб, 2007), 462 дахь тал.
  147. Г.Совд нар, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн тайлбар (Уб, 2000), 155 дахь тал.
  148. Б.Чимид, Үндсэн хуулийн мэдлэг (Уб, 2008), 214 дахь тал.
  149. Ч.Энхбаатар нар, “Парламентын засаглалын үндсэн шинж” нийтлэг жишиг, Монголын онцлог судалгааны тайлан, (Уб, 2018), 80 дахь тал.
  150. Мөн тэнд.
  151. Yankwich, Leon. “The Immunity of Congressional Speech--Its Origin, Meaning and Scope’,(1951).” University of Pennsylvania Law Review 99: 960.
  152. Мөн тэнд.
  153. “United States of America 1789 (rev. 1992),” ConstituteProject, 2020-09-16, https://www.constituteproject. org/constitution/United_States_of_America_1992?lang=en.
  154. “Germany’s Constitution of 1949 with Amendments through 2012,” ConstituteProject, 2020-09-16, https://www.constituteproject.org/constitution/German_Federal_Republic_2012.pdf.
  155. Мөн тэнд.
  156. Мөн тэнд.
  157. Мөн тэнд.
  158. “China (People’s Republic of) 1982 (rev. 2018),” ConstituteProject, 2020-09-25, https://www.constituteproject.org/constitution/China_2018?lang=en
  159. Мөн тэнд.
  160. Gamer, Bryan A., Jeff Newman, and Tiger Jackson. “Black’s Law Dictionary (Standard Ninth Edition).” (2009).
  161. Merriam Webster, s.v. “Power”, 2020-09-11, https://www.merriam-webster.com/dictionary/immunity.